اسکار نفس ها را حبس می کند

پیش بینی برندگان جوایز اسکار ۲۰۰۸

مادام ،برگزیدگان اسکار روی فرش قرمز قدم نگذاشته‌اند.حرف و حدیث بسیار است. پیش بینی ها فراوان و لحظات نفس گیر هم .این مطلب ساعاتی قبل از برگزاری مراسم اسکار تهیه شده‌است.در مورد اسکار امسال باید گفت که هیچ چیز قطعی به نظر نمی‌رسد.

نظرسنجی‌‌های سیاسی که معمولا به طرز کسل‌کننده‌ای پیش بینی‌هایشان درست از آب در می‌آید، وقتی اعلام شد که «اوباما» در نیوهمپشایر به پیروزی چشمگیری دست پیدا کرد، حیران شدند. چرا اسکار باید فرق بکند؟ به نظر می‌رسد که این مراسم می‌توانست نتایج دور از انتظار بزرگی را موجب شود که البته این اتفاق به یمن اعتصاب نویسندگان رخ نداد. شاید خرد متعارف را نتوان در زمینه فیلم‌های غیر متعارف به کار برد. فیلم‌های تجاری جریان اصلی در چشم انداز جوایز آکادمی سوسویی بیش نیستند. «جونو»ی کوچولو تا به اینجای کار در میان پنج نامزد اسکار بهترین فیلم پیشتاز است، و در میان این پنج فیلم تنها فیلمی که یک فیلم بزرگ استودیویی محسوب می‌شود «مایکل کلیتون» محصول شرکت برادران وارنر است که در واقع یک شرکت دیگر برای ساخت آن سرمایه گذاری کرده است. جوایز اسکار به جوایز «اسپیریت» [که همه ساله به فیلم‌های مستقل تعلق می‌گیرد] برای فیلم‌های پر هزینه تبدیل شده است. من در اینجا پیش بینی هایم را در مورد مراسمی می‌آورم که ممکن است باعث شود همه پیشگو‌ها احمق به نظر برسند!

● بهترین فیلم

تمام نشانه‌ها حکایت از پیروزی فیلم «هیچ کشوری برای پیر مرد‌ها» دارند. این فیلم در چند هفته گذشته جوایز انجمن کارگردانان و نویسندگان و تهیه‌کنندگان را از آن خود کرد و این معمولا نشانه واضح و روشنی برای اسکار بردن یک فیلم است. ولی سؤالی که در اینجا به ذهن می‌رسد این است که آیا واقعا آکادمی به فیلمی به این سیاهی که پایان پا درهوای غیر هالیوودی دارد رای مثبت خواهد داد؟ «جونو» در میان این فیلم‌های سیاه می‌تواند از بخت مناسبی برخوردار باشد ولی نکته این است که فیلم‌هایی که درباره نوجوانان است معمولا در اسکار به موفقیت نمی‌رسند. «تاوان» یک فیلم اسکاری به نظر می‌رسد. این فیلم قدرت و حدت خود را از دست داده است. اگر یک عامل بزرگ نگرانی در این میان وجود داشته باشد همانا فیلم «مایکل کلیتون» است; فیلمی که زبان آن را هم هالیوودی‌های قدیمی می‌فهمند و هم جدید. ولی به‌رغم همه اینها باز نظر من این است که فیلم «هیچ کشوری برای پیر مرد‌ها» برنده اسکار بهترین فیلم سینمایی خواهد شد.

● بهترین بازیگر

این شاید بهترین و بی خطر ترین مورد برای شرط بندی باشد. اگر دانیل دی-لوئیس برنده جایزه بهترین بازیگر مرد نشود همه شوکه خواهند شد. جورج کلونی اگر دو سال پیش برای فیلم «سیریانا» برنده اسکار نشده بود می‌شد برایش شانس زیادی قایل شد. در حالی که شاید آکادمی خیلی علاقه‌مند باشد که به جانی دپ جایزه بهترین بازیگر مرد را بدهد باید گفت که فیلم سوئینی تاد برای فیلم‌های حاضر در این گروه خیلی ترسناک است. تامی‌لی جونز در فیلم «در دره الاه» نمایش عالی از خود به نمایش گذاشته به دنبال بازی پر زرق و برق تری هستند. نامزد جایزه اسکار شدن برای ویگو مورتنسن برابر با بردن این جایزه است!

● بهترین بازیگر زن

در اینجا «جولی کریستی» بازیگر فیلم «دور از او» برنده جایزه گولدن گلوب پیشتاز است. یک حسی به من می‌گوید که رای دهندگان امسال به «ماریون کوتیلارد» رای خواهند داد، به‌رغم اینکه آکادمی معمولا کمتر پیش می‌آید که به بازی‌های خارجی جایزه اسکار را بدهند. ولی نقشی که کوتیلارد بازی کرده دقیقا از آن نقش‌های مورد علاقه آکادمی است; خود ویرانگری در ترانه با کلی گریم بی ریخت کننده. واقعا رای‌دهندگان اسکار چگونه می‌توانند در برابر این نقش مقاومت کنند؟ تنها رقابت کننده دیگر «الن پیج» بازیگر فیلم «جونو» است ولی طبق آنچه در تاریخ اسکار اتفاق افتاده، نوآمدگان جوان در رشته بهترین بازیگر نقش مکمل بهتر عمل می‌کنند. کیت بلانیت (هیچ کس فیلم «الیزابت: عصر طلایی» را دوست نداشت!) و «لورا لینی» (بازیگر «وحشی‌ها») در واقع هیچ شانسی ندارند.

● بهترین بازیگر نقش مکمل مرد

هل هولبروک در اینجا همه چیز را برای به وجود آوردن یک نتیجه دور از انتظار داشت; او در فیلم «در برهوت» نقش تکان دهنده‌ای را بازی کرده است، ولی آیا کسی می‌تواند نقش منفی‌ای که خاویر باردم بازی کرده نادیده بگیرد؟ در سالی که بازیگران نقش‌های منفی عالی‌ای را بازی کرده‌اند نقش قاتل روانی‌ای که او در فیلم «هیچ کشوری» بازی کرده، همه نقش منفی‌ها را کنار زده است. فیلیپ سیمور هافمن در فیلم «جنگ چارلی ویلسون» بهترین نمایش را داشت; این بازیگر سال بسیار خوبی را هم پشت سر گذاشت، ولی در مورد او هم باید گفت با توجه به اینکه یک بار به خاطر بازی در فیلم «کاپوتی» برنده جایزه اسکار شده شانس او برای کسب یک نیجه غیر منتظره بسیار کم می‌شود. کیسی افلک و تام ویلکنسون هیچ شانسی ندارند.

● بهترین بازیگر نقش مکمل زن

حدس شما هم مثل حدس من است. این بخش از رقابت در واقع دشوارترین بخش است. من در مورد چهار نفر از نامزد‌های این بخش می‌توانم اظهارنظر کنم ولی یک مورد است که برای من واضح نیست; آن یک مورد «سوآرسه رونان» بازیگر نوجوان و مستعد فیلم «تاوان» است، ولی من در اینجا باید به این نکته اشاره کنم که یک بار دیگر درباره «مارشا گی هاردین» بازیگر فیلم «پولاک» همین را گفته بودم. آن موقع کیت بلانچیت شانس اول بود. (در ضمن اسم این بازیگر «بلانیت» تلفظ می‌شود و نه «بلانشت» که انگار یک اسم فرانسوی باشد. تلفظ اسمش را خودم از او پرسیدم.) آکادمی کیت بلانچیت را خیلی دوست دارد، بازی‌هایی که اصول و قواعد ژانر را تغییر بدهد نیز دوست دارد. ولی آیا آنها واقعا فیلم «من وجود ندارم» را دوست ندارند؟

اگر او برنده شود در واقع ممکن است اولین بازیگری باشد که آکادمی با دیدن فقط یک ششم یک فیلم به بازیگر آن جایزه می‌دهد. (مگر در دبیرستان به ما نگفته‌اند که هرگز یک جمله را با گزاره به پایان نبریم؟) روبی دی را باید یک مدعی قدر دانست چون او به تازگی برنده جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن شده است، ولی شاید از نظر رای دهندگان آکادمی همین جایزه برای او کافی باشد. «ایمی رایان» در فیلم «گان بیبی گان» در نقش یک مادر عوضی نمایش خیره‌کننده‌ای از خودش ارائه می‌دهد; او بیشتر از هر بازیگر دیگری تا کنون برنده جوایز منتقدان شده است. شاید او الان بیشترین شانس را داشته باشد، ولی من حدس می‌زنم «تیلدا اسوینتون» بازیگر فیلم «مایکل کلیتون» زیر زیرکی نتیجه غیر منتظره‌ای را موجب خواهد شد. این راهی برای تقدیر از فیلم مورد علاقه آنها است، و یک بازیگر محکم و مصمم که هم در فیلم‌های هنری بازی کرده و هم جریان اصلی.

● بهترین کارگردان

باید به یاد برادران کوئن بیفتید. آنها هرگز برنده اسکار نشده‌اند و «هیچ کشوری» یقینا فیلمی است که اسکار را نصیب شان خواهد کرد. «جولیان اشنابال» در اینجا (از هر نظر) برگ برنده است، کسی که می‌توان نتیجه غیر منتظره‌ای را رقم بزند، تا حالا کی پیش آمده که کارگردانی برای فیلمی که نامزد اسکار بهترین فیلم نشده برنده جایزه اسکار بهترین کارگردانی شود؟ او امیدوار است که خیلی‌ها فیلم «ناقوس غواصی و پروانه» را تا وقتی اسامی نامزد‌های اسکار اعلام نشده ندیده باشند. پل توماس اندرسون «خون به راه خواهد افتاد» از حمایت بسیار زیادی برخوردار خواهد بود ولی نه آنقدر که بتواند برنده جایزه اسکار شود. تونی گیلروی «مایکل کلیتونگ» و جیسون رایتمن «جونو» از اینکه صرفا نامزد جایزه اسکار شده‌اند خوشحال‌اند و هیچ‌کدام شان برای اعلام اسم شان به عنوان برنده نفس در سینه شان حبس نشده.

● بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی

در حالی که دو فیلم «راتاتویی« و «وحشی‌ها» چند رای به دست خواهند آورد ولی رقابت در اصل بین دو فیلم است: «مایکل کلیتون» در مقابل «جونو.» دیابلو کودی بیشتر از هر فیلمنامه نویس دیگری که حافظه به خاطر دارد، تحت فشار قرار گرفته است و فیلمنامه‌ای که او نوشته واضح‌ترین و سر راست‌ترین فیلمنامه است. آکادمی فیلمنامه فیلم «مایکل کبیتون» را که آن هم به طور واضح و مشخص نوشته شده، دوست دارد.

● بهترین فیلمنامه اقتباسی

آیا فیلم‌های مثل «تاوان»، «دور از او»، «ناقوس غواصی و پروانه» یا «خون به راه خواهد افتاد» فیلم «هیچ کشوری برای پیر مرد‌ها» را کنار خواهند زد؟ بعید به نظر می‌رسد. بردران کوئن یک بار یگر تندیس مرد طلایی را با خود به خانه خواهند برد.

بهترین فیلم سینمایی انیمیشن

در این بخش فقط سه نامزد وجود دارد. «موج سواری» هیچ شانسی ندارد; «پرسپولیس» البته تعدادی طرفدار دو آتشه خواهد داشت، ولی راتاتویی آنقدر طرفدار دارد که برنده نشدن آن دور از ذهن به نظر می‌رسد.

● بهترین فیلم خارجی

بیشتر نتایج غیر منتظره در همین بخش رخ می‌دهد، چون تعداد رای‌دهندگان در این قسمت خیلی کم است. شما باید تمام پنج فیلم را دیده باشید (بعضی از این فیلم‌ها فقط چندباری نشان داده می‌شوند) تا بتوانید برای رای دادن صاحب صلاحیت شوید. «متقلب‌ها» محصول کشور اتریش نسبت به دیگر فیلم‌های این بخش برتری نسبی دارد. سابقه نشان داده فیلم‌هایی که موضوع آنها کشتار یهودیان است به ندرت پیش آمده که برنده جایزه اسکار نشوند! فیلم «مغول» که درباره روز‌های نخستین حکومت «چنگیز‌خان» است فیلمی جالب و پر از مناظر و لباس‌های حیرت‌انگیز است.

هالیوود عاشق فیلم‌های خارجی است که مثل فیلم‌های هالیوودی باشند و احتمالا به همین دلیل هم فیلم روسی «۱۲» نامزد اسکار بهترین فیلم خارجی شد; این فیلم در واقع بازسازی فیلم «۱۲ مرد خشمگین» است ولی با مدت زمانی بسیار طولانی‌تر. «بیوفورت» یک فیلم جنگی (سیاسی) غم‌انگیز و خوش‌ساخت است که با استقبال گرمی مواجه شده است و سرانجام می‌رسیم به فیلم «کاتین» ساخته «آندری واجدا»; داستان این فیلم درباره قتل عام هزاران افسران لهستانی توسط نیرو‌های ارتش شوروی در طول جنگ جهانی دوم است که ارتش شوروی بعد‌ها گناه این جنایت را به گردن آلمان‌ها انداخت. البته این فیلم هم موقعیت خوبی برای برنده شدن دارد ولی من می‌گویم که جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی به فیلم «متقلب‌ها» می‌رسد.

● بهترین فیلم مستند

در این قسمت هم فقط آنهایی که هر پنج فیلم نامزد شده را می‌بینند فرصت رای دادن پیدا می‌کنند. این قسمت معمولا محل حضور نامزد‌های قدر است. سه فیلم که به موضوع عراق می‌پردازند با هم رقابت سختی دارند: یکی فیلم بسیار تحسین شده «هیچ پایانی دیده نمی‌شود» است که اشتباهات فجیع ناشی از اشغال عراق توسط آمریکا را به صورت مستند نشان می‌دهد، دیگری فیلم «تاکسی به مقصد تاریکی» که کند و کاو نگران کننده در به‌کارگیری شکنجه توسط ارتش آمریکا در عراق و افغانستان است، و سرانجام فیلم: «عملیات بازگشت به خانه: نگارش تجربیات جنگ» که در آن داستان‌های تکان دهنده سرباز‌هایی که در جنگ عراق بوده‌اند روایت می‌شود. در این بخش همچنین فیلم مستند «سیکو» موفق‌ترین فیلم مستند سال قرار دارد. ولی با اینکه مسئله نظام بهداشت و درمان آمریکا به شکل طنین‌اندازی مطرح است، من بعید می‌دانم آکادمی به مایکل مور که پیش از این برنده جایزه اسکار شده یک اسکار دیگر بدهد. البته در این بین فیلم «جنگ/پایکوبی» را نباید نادیده گرفت. این فیلم مستند داستان هولناک ولی دلگرم‌کننده کودکان پناهنده اوگاندایی را نشان می‌دهد که به دلیل جنگ داخلی یتیم شده‌اند و حال در یک مسابقه ملی پایکوبی شرکت کرده‌اند. «جنگ/پایکوبی» می‌تواند با برنده شدن خود همه را غافلگیر کند ولی حدس من این است که خشمی که بر ضد دولت بوش در فیلم «هیچ پایانی دیده نمی‌شود» وجود دارد باعث پیروزی آن می‌شود.

● بهترین تدوین

اسم شخصی به نام «رودریک جین» به عنوان تدوین‌گر فیلم «هیچ کشوری برای پیرمرد‌ها» آورده شده ولی چنین شخصی در واقعیت وجود ندارد و این نام مستعار خود برادران کوئن است! اگر آنها برنده اسکار بهترین تدوین و بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی بشوند برای بردن غنائم خود باید یک کامیونت بیاورند! البته در اینجا باید منتظر یک برد غیرمنتظره برای تدوین گر فیلم «اولیتماتوم بورن» بود. این فیلم تدوین خیره کننده‌ای دارد و استادی‌ که تدوین گر آن از خود بروز داده باعث می‌شود که برتری نسبی به دیگر نامزد‌ها پیدا کند.

● بهترین فیلمبرداری

در اینجا باز هم فیلم «هیچ کشوری» مطرح می‌شود. تاوان هم از رای بی نصیب نخواهد ماند ولی رقابت اصلی بین فیلم‌های «خون به راه خواهد افتاد» و «ناقوس غواصی و پروانه» خواهد بود. مدیر فیلمبرداری اولی «رابرت السویت» است و مدیر فیلمبرداری دومی «جانوش کامینزکی». حدس من این است که کامینزکی برنده خواهد شد.

● موسیقی اصیل

رقابت اصلی احتمالا بین تاوان و راتاتویی خواهد بود که در یکی ارکستر حرف اول را می‌زند و در دیگری صدای ماشین تایپ. موسیقی تاوان برنده می‌شود.

● گریم

بدون شک «لاویه ان رز». البته در فیلم «دزدان کارائیب: ته دنیا» گریم بسیار به کار برده شده ولی چه کسی به این فیلم رای خواهد داد؟ آکادمی فیلم نوربیت را نیز حساب نخواهد کرد!

دیوید آنسن/نیوزویک/فوریه ۲۰۰۸

فرشید عطایی