آذرشکیب دیگر نمی خواهم نفر« دوم» باشم

بحران« شکست در شرایط حساس» را پشت سر گذاشته ام

محمدرضا آذرشکیب یک فینال بباز تمام عیار بوده و شاید هم باقی بماند. او در دیدارهای حساس نه به رقبا، بلکه به خود می‌بازد، چرا که برای شکست حریفانش چیزی کم ندارد که هیچ، بلکه از آنها سر هم هست؛ اما با این وجود در رقابت‌های حساس با اینکه به‌راحتی می‌تواند بر رقیب خود غلبه کند مغلوب آنها می‌شود. این مشکل بسیاری از کشتی‌گیران ایران از جمله فردین معصومی هم بوده و هست که در دیدارهای حساس نمی‌توانند قابلیت‌های خود را آن‌طور که باید و شاید به معرض نمایش بگذارند و با تمام توانایی‌هایی که دارند در کمال ناباوری نتیجه را به حریف خود واگذار می‌کنند. این مشکل روحی و روانی است، این از نداشتن یک روح بزرگ و جنگجو که در درون آدم و برای خواستن باید باشد و نیست سرچشمه می‌گیرد؛ وگرنه آذرشکیب و آذرشکیب‌ها با توجه به توان بدنی، آمادگی جسمانی، تکنیک و تاکتیک منحصر به فرد، بی‌تردید می‌توانند از سکوهای جهان و المپیک بالا بروند و این حق مسلم آنهاست؛ و اینکه چرا این‌طور نمی‌شود را باید در نوع تفکر و نگاه آنها –که راضی به شکست در شرایط حساس می‌شوند- جست‌وجو کرد. این ترس درونی، ریشه در گذشته می‌تواند داشته باشد؛ اما این‌طور نیست که قابل حل نباشد و برای همیشه مانع درخشش شود. آذرشکیب آزادکار کشتی بلدی است که در تمامی حالات کشتی گرفته و به مبارزه خود ادامه می‌دهد و تنها مشکلش استرسی که در کشتی‌های خاص به سراغش می‌آید، است. این مدعی ۱۲۰ کیلوگرمی تاکنون چندین مدال‌آور جهانی و المپیک را شکست داده. او سابقه پیروزی بر علیرضا رضایی، فردین معصومی و کمیل قاسمی را دارد. محمدرضا چندی پیش در رقابت‌های لیگ «حاجی مراد گاتسالوف» قهرمان سرشناس روس‌ها را هم برد که این موفقیت را باید نقطه عطفی در مبارزات او دانست، چرا که آذرشکیب نخستین ایرانی است که موفق به شکست این روس می‌شود؛ اما با این حال خودش تاکنون به مدال جهانی در رده بزرگسالان دست نیافته است. او دو بار در فینال مسابقات جوانان جهان مقابل «بلال ماخوف» و «بختیار احمداف» روس شکست خورده و به مدال نقره رسیده است. آذرشکیب سال گذشته و در جام «ایوان یارگین» که همین گاتسالوف دارنده مدل طلای جهانی و المپیک در وزن ۹۶ کیلوگرم شکست خورد، به فینال وزن ۱۲۰ کیلوگرم رسید؛ اما با اینکه پیش از دیدار پایانی چند تن از آزادکاران روس را شکست داده بود و روس‌ها او را برنده فینال در برابر دیگر نماینده خود می‌دیدند و به همین خاطر هم به آزادکار ایران پیشنهاد دادند تا چند هزار دلاری بگیرد و ببازد و البته او قبول نکرد به خاطر همین حساس شدن شرایط با اینکه خیلی راحت می‌توانست برنده دیدار باشد مغلوب حریف خود شد. البته او مدال طلای آسیا و سه دوره رقابت‌های بین‌المللی جام تختی را در کارنامه دارد و حالا به مرز پختگی رسیده و به نظر می‌رسد امروز در حال عبور از بحران «شکست در شرایط حساس است» که در لیگ برتر و با تمام حساسیت‌ها توانست گاتسالوف، قهرمان امسال سنگین وزن دنیا را مغلوب خود کند.

تا امروز کدام یک از ایرانیان موفق به شکست حاجی مراد گاتسالوف شده‌اند؟

تا آنجایی‌که من می‌دانم هیچ کسی نتوانسته بود او را شکست دهد.

پس باید محمدرضا آذرشکیب را برنده این گربه سیاه ایرانی‌ها دانست؟

من تلاش کردم تا کشتی خودم را به نمایش بگذارم و خوشحالم که توانستم با تمام حرف و حدیث‌ها و حساسیت‌ها گاتسالوف را شکست دهم.

همان‌طور که اشاره کردید این کشتی حساسیت‌های خاص خود را داشت و برای همین تصور می‌شد که با توجه به این موضوع که شما در شرایط حساس و در کشتی‌های پایانی قابلیت‌های خود را آن‌طور که باید و شاید نمی‌توانید به اجرا بگذارید در این دیدار شکست بخورید.

در دور رفت مسابقات هم کشتی حساس شده بود و کار به دیدار پایانی کشید؛ اما من موفق شدم پرویز هادی را شکست داده و تیم و خودم را به عنوان برنده میدان معرفی کنم.

حساس از این بابت که حریف‌تان این‌بار نه پرویز هادی بلکه گاتسالوف شناخته شده بود.

من در کشتی با گاتسالوف در حالت فیتیله‌پیچ گیر افتادم وگرنه می‌توانستم با اختلاف امتیاز بیشتر این آزادکار را شکست دهم. درست که کشتی حساس و سختی بود؛ اما من خودم را برای این مبارزه آماده کرده بودم.

می خواهیم بدانیم اگر همچون دیدار رفت همه‌چیز مساوی پیش می‌رفت و برد و باخت آذرشکیب باز نتیجه تیمی را مشخص می‌کرد، باز می‌توانستید به این شکل مبارزه کنید و این مسابقه حساس را ببرید؟ به هر حال این ایراد به شما وارد است که مشکلات روحی و استرس در کشتی‌های حساس مانع موفقیت شما می‌شود و نتیجه را در این حالت واگذار می‌کنید؟

من پیش خودم فکر کردم و به این نتیجه رسیدم که یا بهتر است این مشکل را در خودم حل کنم یا از کشتی بروم و فکر می‌کنم هم موفق شده‌ام. اگر در حالت فیتیله گیر نمی‌افتادم می‌توانستم نتیجه بهتری در مقابل گاتسالوف بگیرم. حالا شما تصور کنید شرایط با مساوی بودن همه‌چیز حساس‌تر می‌شد، اگر فیتیله‌ام آن‌طور جمع نمی‌شد، آیا نمی‌توانستم با اختلاف چهار امتیاز در همان شرایط حساس گاتسالوف را شکست دهم؟

منظورتان این است که بحران «شکست در شرایط حساس» را پشت سر گذاشته‌اید و بعد از این شاهد باخت شما در دیدارهای حساس نخواهیم بود؟

یک روز به خودم گفتم یا باید نفر اول باشم یا بروم دنبال کارم و دست مربیان تیم ملی و رسول خادم را برای انتخاب دیگران باز بگذارم تا راحت‌تر تصمیم بگیرند. من آدم بی‌غیرتی نیستم و دوست دارم اگر باختم در همین ایران ببازم نه اینکه عضو تیم ملی بشوم و بروم در مسابقات جهانی مقابل چشم ۷۵ میلیون ایرانی که مسابقات را دنبال می‌کنند شکست بخورم.

پس باید شکست گاتسالوف را نقطه عطفی در مبارزات شما دانست و بعد از این محمدرضا آذرشکیب را با روحیه‌یی متفاوت در مسابقات دید؟

من آدم حساسی هستم و روحیه حساسی دارم. باور کنید اگر مربیان به من توجه کنند خیلی بیشتر از آنچه در توان دارم کشتی می‌گیرم. اما وقتی نسبت به من بی‌توجه هستند سرخورده می‌شوم و روحیه‌ام را از دست می‌دهم. من با اکبر دودانگه خیلی راحت و صمیمی هستم و او به خوبی با روحیات من آشناست برای همین هم وقتی او کنارم هست خیلی راحت کشتی می‌گیرم. باور کنید اگر در اردوهای تیم ملی مربیان به من روحیه بدهند همه رقبا را به راحتی شکست می‌دهم. امیدوارم بتوانم خودم را در دل رسول خادم جا کنم و او به من روحیه بدهد تا رقبایم را شکست دهم.

آذرشکیب تقریبا در تمام حالت کشتی با رقبا مبارزه می‌کند و یکی از ایرادات کشتی‌اش این بود که کمتر اقدام به زیر‌گیری می‌کرد که البته چند وقتی است اقدام به زیر‌گیری هم می‌کند اما به نظر می‌رسد باید خیلی بیشتر روی این موضوع کار کند تا بتواند رقبای قدرتمند خود را به راحتی با زیرگیری شکست دهد.

تمام تلاش من این است که زیرگیری خوبی از خود به نمایش بگذارم و با زیر‌گیری رقبا را شکست دهم. در کشتی با «آلن زاسیف» از تیم رستم کلا در هفته دوم لیگ هم برای زیرگیری رفتم اما در چاله‌یی که وسط تشک بود افتادم و نتواستم خودم را کنترل کنم اما خب تمام سعی من این است که بتوانم با زیرگیری‌های خوب رقیبانم را شکست دهم.

در سال‌های اخیر همواره اسم آذرشکیب به عنوان یک مدعی جدی مطرح بوده است اما هیچگاه به عنوان نفر اول تیم ملی نبوده‌‌اید، دلیلش چیست؟

کادرفنی نظرات دیگری داشته‌اند، من زحمت‌های زیادی کشیدم مثلا سال ۲۰۱۱ در مسابقات انتخابی تیم ملی اول شدم و فردین معصومی در مسابقات حضور نداشت اما کادر فنی او را در نهایت انتخاب کرد. سال ۲۰۱۲ برای مسابقات المپیک آماده شدم اما مصدومیت به من اجازه مسابقه انتخابی نداد و کمیل قاسمی به المپیک اعزام شد.

شما در ۱۹ سالگی علیرضا رضایی، نایب قهرمان المپیک آتن را مغلوب کردید، از آن مسابقه بگوید؟

نه اصلا این‌طور نیست، من علیرضا رضایی را نبردم. زانوی آسیب دیده علیرضا رضایی باعث شد نتواند کشتی خودش را بگیرد. من شاگرد کوچک علیرضا رضایی هستم. او یک پهلوان واقعی است و اگر با آسیب دیدگی زودهنگام مواجه نمی‌شد، سال‌ها می‌توانست برای ایران افتخارآفرینی کند.

رابطه‌تان با کادر فنی تیم ملی چگونه است؟

کادر فنی، واقعا تلاش می‌کنند و زحمت می‌کشند. از تک تک آنها تشکر می‌کنم. لازم است در اینجا بگویم علیرضا رضایی، به من کمک زیادی می‌کند و همه را به یک چشم می‌بیند.

چه برنامه‌یی برای مسابقات آینده دارید؟

برنامه اصلی من موفقیت در مسابقات انتخابی تیم ملی و حضور در مسابقات جهانی است.

در صورتی که برای مسابقات جهانی انتخاب شوید، قول چه مدالی را به مردم می‌دهید؟

قول نمی‌دهم اما تمام تلاشم را می‌کنم که مدال بگیرم.

الگوی اخلاقی شما در کشتی کیست؟

رسول خادم.

الگوی فنی؟

رسول خادم و علیرضا حیدری.

از نظر شما بهترین سنگین وزن تاریخ کشتی ایران کیست؟

به نظر من علیرضا سلیمانی و علیرضا رضایی دو تن از بهترین سنگین وزن‌های کشتی ایران هستند.

به کشتی کدام یک از سنگین وزن‌های دنیا علاقه دارید؟

موسل بز و تایمازوف دو تن از بهترین‌های دنیا در سنگین وزن بوده‌اند.

ماجرای سفر چند سال پیش شما و حضور در مسابقات کشوری آذربایجان چه بود؟ واقعا می‌خواستید برای آنها کشتی بگیرید؟

آنها به من پیشنهاد دادند که برایشان کشتی بگیرم من هم در مسابقات قهرمانی کشور آذربایجان کشتی گرفتم و قهرمان شدم. مسابقات آنجا به شیوه اوپن بود و به خاطر جوایز دلاری شرکت کردم. شرایط روحی من به آنجا نمی‌خورد. من یک ایرانی هستم و نمی‌توانم از پرچم کشورم بگذرم. این را هم بگویم که هیچ کشتی‌گیری دوست ندارد از مملکت خودش خارج شود اما وقتی از لحاظ مالی تامین نمی‌شود به کشورهای دیگر پناه می‌آورد.

وحید جعفری