عسلویه معـــروف تـــــرین شهر گـــازی دنیـــا

شاید باورش مشكل باشد, اما طبق آخرین آمارهای جهانی, بزرگ ترین منطقه تولید انرژی جهان در جنوبی ترین نقطه خاك عزیزمان, ایران وجود دارد

شاید باورش مشكل باشد، اما طبق آخرین آمارهای جهانی، بزرگ‌ترین منطقه تولید انرژی جهان در جنوبی‌ترین نقطه خاك عزیزمان، ایران وجود دارد. در طول ۱۲ سال اخیر، این روستای كوچك به چنان شهری تبدیل شده است كه حال، جزء مهم‌ترین پایگاه اقتصادی ایران شده است.در طول این ۱۲ سال، این روستا به چنان پیشرفتی رسیده است كه به معروف‌ترین شهر گازی ایران تبدیل شده و باعث افتخار هر ایرانی است.این شهر در شب بسیار دیدنی است، چراغ‌های نوك دكل‌های این پالایشگاه، منظره‌ای زیبا به این شهر می‌‌دهد.هنگامی كه پا به این شهر می‌‌گذارید و از میان فازهای واحد پالایش و پتروشیمی این شهر بزرگ رد می‌‌شوید، زیبایی این شهر را كاملا درك خواهید كرد...

(عسلویه) منطقه‌ای نزدیك دریا، در ۲۷۶ كیلومتری شهر بوشهر و ۵۷۰ كیلومتری غرب بندرعباس و نزدیك‌ترین نقطه خشكی حاشیه‌ شمالی خلیج‌فارس به میدان گازی پارس جنوبی است كه موزه گنبد شمالی كشور قطر، در ادامه آن قرار دارد...

این منطقه از شمال به ادامه سلسله جبال زاگرس، از جنوب به خلیج‌فارس، از غرب به روستای شیر نیو و از شرق به روستای چاه‌مبارك، محدود شده است.

● ذخایر انرژی

در سال ۱۳۷۷ دولت به این فكر افتاد تا از ذخایر خدادادی انرژی در این منطقه، بهره‌برداری كند و به همین خاطر، برای برداشت از منابع نفت و گاز این حوزه و انجام فعالیت‌های اقتصادی در زمینه نفت، گاز و پتروشیمی، احداث شد و حالا پس از این مدت، این مجموعه بزرگ اقتصادی، بزرگ‌ترین منطقه صنعتی و نفتی در خاورمیانه به شمار می‌‌آید...حال، عسلویه به این می‌‌بالد كه پس از این مدت، زمینه مناسبی برای جلب سرمایه‌های خارجی و همچنین توسعه صنایع نفت، گاز و پتروشیمی ایجاد شده است، همچنین رشد اقتصادی و محرومیت زدایی، باعث بالندگی اقتصادی شده است.

درجه حرارت هوا در منطقه عسلویه، بین پنج تا پنجاه درجه سانتی‌‌گراد و رطوبت نسبی آن بین ۵۹ تا ۸۸ درصد است و سالانه ۱۸۰ میلی‌متر، بارندگی دارد...یكی از ویژگی‌های عسلویه این است كه به آب‌راه‌های بین‌المللی و كشورهای حاشیه خلیج‌فارس و خاور دور، دسترسی آزاد دارد و این موضوع مهم، این منطقه را از سایر مناطق نفتی كشور، متمایز ساخته است... همچنین برخورداری از دو فرودگاه محلی و بین‌المللی كه در حال تكمیل شدن است،

ویژگی دیگر این منطقه عظیم گازی و نفتی است. سواحل عمیق و مناسب برای كشتیرانی، ایجاد نیروگاه مستقل، آب شیرین‌كن، فراوانی نیروی ماهر و غیر ماهر، امكان ایجاد بازار مناسب‌ بین‌المللی و داخلی و برخورداری از محیط زیست زیبا از دیگر ویژگی‌های منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی است.پس از این‌كه این منطقه به یك قطب اقتصادی تبدیل شد، مسئولان تصمیم گرفتند، كه شهرسازی عسلویه را تكمیل كنند... و حالا پارس جنوبی، دارای امكانات مناسب رفاهی، درمانی، اداری، ورزشی و اقامتی، حتی هتل‌های درجه یك و دو بین‌المللی، هتل آپارتمان و... است. همچنین احداث سایت ورزشی، با تجهیزات كامل و سالن‌های ورزشی، ایجاد فضای سبز و بنای نمایشگاه بین‌المللی نفت و گاز و هتل بین‌المللی صدف، با سه برج و با ارتفاعات ۱۱،۴و ۷ طبقه، به شكل صدف دریایی از دیگر برنامه‌های در دست اقدام منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی می‌‌باشد...

میدان گازی عسلویه، یكی از پدیده‌های صنعتی بی‌‌نظیر و بزرگ‌ترین منبع مستقل‌گازی جهان به شمار می‌‌رود كه روی خط مرزی مشترك ایران و قطر در آب‌های نیلگون خلیج فارس و به فاصله ۱۰۵ كیلومتری ساحل جنوبی ایران قرار دارد.همین وضعیت، باعث متفاوت شدن منطقه عسلویه از سایر حوزه‌های نفتی و گازی در دنیا شده است. از این وسعت ، ۳۷۰۰ كیلومتر، متعلق به ایران است كه براساس آخرین مطالعات صورت گرفته ۱۴ تریلیون متر مكعب گاز طبیعی و ۱۸ میلیارد شبكه میعانات گازی كه معادل نه درصد كل ذخایر گازی جهان می‌‌باشد را در بردارد...(رضوی) مدیر عامل منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی می‌‌گوید: وسعت این میدان ۹۷۰۰ كیلومتر مربع است كه این رقم در حوزه نفتی، بی‌‌مانند است...

● قطر جلوتر از ایران

قطر، یك كشور كوچك در حوزه خلیج‌فارس است، اما از لحاظ زیرزمینی، مرزی مشترك با ایران در این میدان نفتی و گازی دارد، به طوری كه آنان از سال ۱۹۸۱( ۱۳۶۰ میلادی)، بهره‌برداری از این منطقه را آغاز كردند و كشورهای مختلف دنیا از لحاظ سرمایه‌گذاری، توسط شركت‌های معتبر نفتی چون شل، توتال و هالیبرتون، پایشان به این منطقه كشیده شد. در حالی كه ما در جنگ تحمیلی به سر می‌‌بردیم، آنها ۱۳ سال از ما پیشی گرفتند و از ذخایر این میدان مشترك بهره بردند...

شتاب و سرعت سرمایه گذاری قطری‌ها طی این ۲۵ سال، حدود هفتاد میلیارد دلار است، در حالی كه ما از سال ۷۳ از این میدان بهره‌برداری كردیم و حدود بیست میلیارد دلار، در این منطقه سرمایه‌گذاری شده است...

● بیست میلیون دلار سوددهی

هم‌اكنون، پنج پالایشگاه گازی، در عسلویه به طور كامل فعالیت دارند كه روزانه بیست میلیون دلار از آن، سود دریافت می‌‌شود و ۲۸ پالایشگاه هم در دست مطالعه و احداث قرار دارد. یك سرمایه‌گذاری پنجاه میلیارد دلاری كه اگر به مرحله بهره‌برداری برسد، سالانه، چهل میلیارد دلار، سوددهی خواهد داشت. باید اشاره كرد كه منطقه نفتی و گازی پارس جنوبی، منطقه آرزوی ایرانیان است كه در صورت برداشت گاز از این میدان، رشد و توسعه اقتصادی، چند برابر خواهد شد و ما می‌‌توانیم به راحتی ۱۳ سال فاصله‌مان با قطر را جبران كنیم...

كارشناسان بر این عقیده‌اند كه اگر طرح‌ها به همین روش، رو به پیشرفت بگذارد، در سال ۲۰۱۵ ایران می‌‌تواند در سایر بخش‌ها از جمله پتروشیمی نیز از قطری‌ها پیشی‌ بگیرد. این در حالی است كه قطر، طی سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ رشد جدی خواهد داشت و فازهای جدیدی، راه‌اندازی خواهد كرد.اما آنچه كه در این منطقه مشخص است، روحیه كارگران، مهندسان و متخصصان ایرانی است...

با این‌كه شركت خارجی و عربی حاضر در قطر، رو به تبلیغات منفی در این رقابت آورده‌اند، اما عزم و اراده ایرانی، باعث شده تا ما به سرعت پیشرفت كنیم و ایرانمان را به سوی آبادانی پیش ببریم.

مهندسان و كارگران، عاشقانه از كار سخت سخن می‌‌گویند، آنها علاقه وافری به رشد و شكوفایی كشور دارند و شاید همین اراده آنان باشد كه هرچه بیشتر، آنان را به سوی این كار سخت و طاقت‌فرسا، در آن گرمای شدید، واداشته است. آب و هوای گرم این منطقه، باعث شده تا افراد حاضر در آن جا، روزی دو بار پیراهنشان را تعویض كنند... آنان می‌‌گویند: ما حاضریم برای هموطنان، تمامی این سختی‌ها را تحمل كنیم.اما آنچه كه خیلی از آنان، بر زبان می‌‌آورند و وجه اشتراك بین آنان دارد، این است كه می‌‌گویند، در برخی موارد، ضعف مدیریت و همچنین دستمزد پایین و زندگی سخت و مشقت‌آور به دور از خانواده به چشم می‌‌خورد...یك مهندس كه دارای مدرك فوق‌لیسانس شیمی است و به زبان انگلیسی به طور كامل تسلط دارد می‌‌گوید: قدر ما را كسی نمی‌‌داند، حقوق ما پایین است... عشق به وطن، باعث شده كه ما در این ‌جا بمانیم، شنیدم كه قطری‌ها به مهندسی مانند من، ماهی هفت میلیون تومان حقوق می‌‌دهند، من این مبلغ را نمی‌‌خواهم، من نوكر كشور خود می‌‌مانم اما باید قبول كرد كه تسهیلات زندگی، كم است و ما باید روحیه و انگیزه‌ كار داشته باشیم.

این موضوع را كارگران زیادی به زبان آورده‌اند، زندگی در كنار هوای آلوده و گرمای طاقت‌فرسا، نیاز به امكانات بیشتری برای آنان دارد.

● فداكاری

باورش مشكل است، اما حقیقت دارد. چندی پیش، خبرگزاری فارس، گزارشی از این منطقه تهیه كرد كه در آن آمده بود (خیلی سخت است كه بگویم مردم این منطقه، شب‌ها بر روی ذخایری از گاز و نفت می‌‌خوابند، اما خودشان در مصرف آن بی‌‌بهره‌اند...) چهل درصد گاز مصرفی كشور را عسلویه تامین می‌‌كند، اما مردم منطقه، گاز ندارند و به راحتی، آن را در اختیار دیگران قرار می‌دهند. یكی از كارشناسان می‌‌گوید: ما نام این كار را (فداكاری) می‌‌گذاریم، البته در ظاهر، گازرسانی به مناطق نفت‌خیز و گازی، در برنامه دولت قرار دارد و طرح جامع آن هم به تصویب رسیده است.

باید بدانیم كه در فاز چهارم پارس جنوبی، روزانه ده میلیون متر مكعب گاز تولید می‌‌شود كه البته به ۵۷ میلیون هم رسید... هر واحد پالایشگاهی از دو سكو كه در ۱۰۵ كیلومتری دریا قرار دارد، توسط خطوط انتقال دریایی ۳۲ اینچی، تامین می‌‌شود و هر سكو ۱۲ حلقه چاه دارد...گفتنی است، گازی كه از دل دریا بیرون می‌‌آید، گرم، ترش و بدبو است. كار پالایشگاه، تصفیه این گاز است و این گاز پس از تصفیه، صادر می‌‌شود. گاز را نمی‌‌توان مانند نفت‌خام صادر كرد زیرا خطرات انفجار و آلودگی دارد و در هیچ جای دنیا چنین چیزی نیست.

گرچه پروپان و بوتان از تركیبات گاز مایع است كه پس از ذخیره‌سازی به كشتی منتقل و در اسلكه ۱۶ صادر می‌‌شود و یا به مصارف داخلی می‌‌رسد... همچنین گوگرد نیز از محصولات جانبی تصفیه گاز است كه در كشور ما به دلیل عدم وجود تكنولوژی لازم بهره برداری از آن، بی‌‌ارزش است و دور ریخته می‌‌شود... اما چین و هندوستان آن را می‌‌خرند و با صنعت بسته‌بندی خاص خود، آن را صادر می‌‌كنند... آنچه كه در عسلویه مستمر به چشم می‌‌خورد و نگاه بیننده را معطوف خود می‌‌كند، این است كه در كنار هر مجتمع پالایشگاهی، چندین مشعل وجود دارد كه در انتهای تصفیه گاز، آن مقدار گاز بی‌‌ارزش كه مازاد گاز تصفیه شده است، سوزانده می‌‌شود. میانگین سوخت این گاز بی‌‌مصرف، سی تن در ساعت است. آلودگی هوای منطقه، ناشی از سوخت این مشعل‌ها‌ست كه اهالی و شاغلین در این منطقه، چاره‌ای جز تحمل آن ندارند، زیرا هر پالایشگاه، نیاز دائمی به آن دارد...

در عسلویه كه قدم می‌‌گذاری، یك خیابان چند كیلومتری در یك راستا به چشم می‌‌آید كه چندین خیابان فرعی از آن عبور می‌‌كند... در چند سال اخیر، سرمایه‌داران داخلی، اقدام به سرمایه‌گذاری كرده‌اند، البته نه همه‌شان در ذخایر نفتی و گازی... چرا كه این ذخایر، دولتی است اما در یكی دو سال اخیر، رستوران‌های شیك، همچنین سالن‌های ورزشی و البته تعدادی فروشگاه شیك و مدرن، زینت‌بخش عسلویه است. خیابان‌های عسلویه به قدری تمیز است كه شما تصور نمی‌‌كنید به یك منطقه گازی، پا گذاشته‌اید... نظم و انضباط به خوبی در عسلویه رعایت می‌‌شود... اهالی آن جا كه البته شامل افراد بومی و نیروهای كاری از قبیل مدیران، كارگران، مهندسان و متخصصان هستند، شب‌ها در زمان استراحت، سعی می‌‌كنند با جمع‌شدن دور یكدیگر، غم تنهایی و دور از خانواده بودن را كمتر احساس كنند. البته در همان زمان، نیروهای شب كار بر سر شیفت خود حاضرند... چرا كه پالایشگاه‌ها به طور دائم باید كار كنند.حضور در جمع آنان اطلاعاتی را در اختیار ما می‌‌گذارد... كارشناسان ایرانی با ناراحتی می‌‌گویند: قطری‌ها روزانه ۱۲۵ میلیون متر مكعب گاز برداشت می‌‌كنند، اما، ما به سرعت آنان خواهیم رسید، مطمئن باشید. از لا به لای حرف‌های آنان متوجه شدیم كه پارس جنوبی در حوزه مشترك‌ با قطری‌ها (گنبد جنوبی) نامیده می‌‌شود و نه درصد ذخایر گازی جهان در آن قرار دارد كه شیب آن به سمت ایران است.

● عسلویه افتخار ایران

در پایان، باید اشاره كرد كه با حضور شركت‌های بزرگ داخلی و خارجی، برای اجرا و تكمیل فازهای پالایشگاهی و مجتمع‌های پتروشیمی، نیروی كار زیادی در این منطقه فعالیت می‌‌كنند و همین امر تاثیر عمده‌ای در عرصه بین‌الملل به ویژه دركشورهای حوزه خلیج فارس داشته است.با تلاش بیشتر و مدیریت صحیح، می‌‌توان در شكوفاتر كردن اقتصاد ملی این منطقه، گام برداشت كه منطقه پارس جنوبی، به عنوان بزرگ‌ترین تولید كننده گاز و فرآورده‌های پتروشیمی درجهان به شمار می‌‌رود. بی‌‌شك عسلویه، یك نعمت خدادادی برای ایران و ایرانی است؛ برای ایرانی‌ها كه درحال حاضر لقب بزرگ‌ترین منطقه تولید انرژی در جهان را به خود اختصاص داده است. قدر این نعمت را بدانیم.

● عسلویه در تاریخ

(عسلویه) به عربی (اعسلوه) است، روستایی در استان بوشهر در جنوب ایران، این روستا در ۱۲ كیلومتری مشرق روستای نخل تقی و در هفت كیلومتری روستای بیدخون و در كرانه خلیج‌فارس واقع شده است.

در سال‌های دور (اعسلوه) یكی از مناطق تحت نفوذ و مهم قبیله (بنی خالد النصورین) بوده و این قبیله بر منطقه شرق بوشهر حكمران بودند، در این روستا بقایای ارگ بزرگی وجود دارد كه مقر حاكم وقت بوده است. همچنین تعدادی خانه قدیمی و تاریخی وجود دارد كه از سنگ و كاهگل و گچ ساخته شده است.

این منطقه كه در شرق استان بوشهر واقع شده است در ۳۰۰ كیلومتری مشرق بندر بوشهر، ۴۲۰ كیلومتری غرب بندرلنگه و ۵۷۰ كیلومتری غرب بندرعباس واقع شده است. همچنین از شمال با فارس، شرق با هرمزگان و غرب با خوزستان و بویراحمد همجوار است و ۱۰۰ كیلومتر با حوزه گازی پارس‌جنوبی كه در میان خلیج‌فارس واقع شده و دنباله حوزه گنبد شمالی در (قطر) است، فاصله دارد.