زود صبحانه خوردن فایده دارد؟

یکی از عادت‌های خوب برزیلی‌ها، خوردن صبحانه صبح زود است. زود صبحانه‌خوردن به‌خودی‌خود از نظر من مزیت نیست اما منظم غذاخوردن و زندگی‌کردن شاید بسیار مهم‌ است...
وقتی زود صبحانه …

یکی از عادت‌های خوب برزیلی‌ها، خوردن صبحانه صبح زود است. زود صبحانه‌خوردن به‌خودی‌خود از نظر من مزیت نیست اما منظم غذاخوردن و زندگی‌کردن شاید بسیار مهم‌ است...

وقتی زود صبحانه خوردن به یک ارزش از دیدگاه سلامت، بهداشت و پزشکی تبدیل می‌شود که با زودتر شروع‌کردن فعالیت‌های زندگی، زودتر ناهار خوردن، زودتر شام‌خوردن و زودتر خوابیدن و خواب خوب داشتن همراه شود. اگر فقط به یک بعد توجه کنیم، مثلا ساعت ۶ صبحانه بخوریم اما بعد از آن بخوابیم و ناهار را دیر بخوریم، این عادت مفید نخواهد بود. ساعت صرف صبحانه زمانی از دیدگاه سلامت مفهوم پیدا می‌کند که در کل برنامه زندگی فرد تاثیر داشته باشد. در برخی از مشاغل، افراد مجبورند کار خود را صبح‌‌زود آغاز کنند؛ مثلا رانندگان شرکت واحد معمولا دچار بی‌نظمی غذایی می‌شوند، ترجیح می‌دهند وعده صبحانه را حذف کنند یا ساعت ۵/۱۰-۱۰ با سایر همکاران لقمه‌ای بخورند. البته محدوده زمانی که برای مصرف صبحانه در نظر گرفته می‌شود، بین ساعت ۶ تا ۵/۸ صبح است و چه بهتر که در فرصتی میان این ساعت صبحانه خورده شود.

یکی دیگر از عادت‌های قابل‌توجه برزیلی‌ها، مصرف میوه قبل و بعد از غذاست که عادت بسیار خوبی به‌شمار می‌رود. گاهی می‌شنویم که برخی از همکاران متخصص توصیه می‌کنند بعد از غذا میوه نخوریم اما من به این موضوع اعتقادی ندارم. هیچ دلیل علمی و منطقی‌ای در کتاب‌های تغذیه بیان نشده و هرگز به یک فرد سالم توصیه نشده است بعد از غذا میوه نخورد. با توجه به این مساله و روند رو‌به‌رشد اضافه وزن و چاقی در جامعه و عادتی که در میان ایرانیان دیده می‌شود و بعد از غذا (به‌خصوص در میهمانی‌ها) دسر می‌خورند و دسرها اکثرا چرب و مملو از قند هستند و تراکم کالری بالایی هم دارند، اتفاقا اگر میوه بعد از غذا مصرف شود، نه‌تنها بد نیست، بلکه فوق‌العاده عالی هم است.

برای فرد سالمی که هیچ مشکل گوارشی‌ای ندارد و در حد متعادل میوه مصرف می‌کند، نه‌تنها خوردن میوه بعد از غذا برای هضم غذا مشکلی ایجاد نمی‌کند، بلکه برای دستگاه گوارش نیز مفید است و می‌تواند از بروز بسیاری از ناراحتی‌ها مثل یبوست که در درازمدت مهم‌ترین ریزفاکتور عامل ابتلا به سرطان روده بزرگ است، جلوگیری کند.

کسی که به مشکل گوارشی، مثلا به التهاب دستگاه گوارش، زخم معده یا زخم اثنی‌عشر دچار است، اساسا باید رژیم غذایی کم‌فیبر داشته باشد، بنابراین به آنها توصیه می‌کنیم بسیار مراقب باشند چون فیبرها حرکت دستگاه گوارش را افزایش می‌دهند و باعث تشدید التهاب و آسیب‌هایی می‌شوند که قبلا در دستگاه گوارش وجود داشته است.

دکتر تیرنگ نیستانی

دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی