امام نور را در گرگان زیارت کنید

یکی از اصلی ترین اهداف بسیاری از مسافران شیراز, زیارت شاهچراغ یا آستان مقدس حضرت احمد بن موسی کاظم برادر امام رضا ع است

یکی از اصلی‌ترین اهداف بسیاری از مسافران شیراز، زیارت شاهچراغ یا آستان مقدس حضرت احمد بن موسی کاظم برادر امام رضا(ع) است.

بیشتر مردم ایران این حرم مطهر را ‌کنار بارگاه امام رضا در مشهد و حضرت معصومه(س)‌ در قم، اصلی‌ترین زیارتگاه‌های ایران به شمار می‌آورند.

شاید بسیاری از ما اطلاع نداشته باشیم که در شهر گرگان، برادر دیگر امام رضا(ع) به خاک سپرده شده و به روایتی می‌توان این محل را شاهچراغ گرگان نامید.

مرقد امامزاده اسحاق بن موسی بن جعفر، برادر تنی امام رضا(ع) معروف به «امامزاده نور» در محله تاریخی سرچشمه گرگان (در خیابان امام خمینی، خیابان آفتاب ۱۵)‌ قرار دارد.

در متون تاریخی درباره داستان شهادت امامزاده اسحاق که از فرزندان موسی بن جعفر(ع) است، آمده: وی به همراه عده‌ای از نزدیکان به قصد دیدار برادر، راهی دیار خراسان بود که در این مکان به دست عوامل خلیفه عباسی به شهادت رسیده و در گرگان به خاک سپرده می‌شود.

رفته‌رفته مردم این شهر از سر ارادت، او را شاهزاده اسحاق نامیده و از قرن ششم هجری قمری مرقدی زیبا برایش بنا نهادند.

مرقد امامزاده اسحاق که یکی از قدیمی‌ترین بناهای شهر گرگان محسوب می‌شود، به سبک معماری عهد سلجوقی (قرن چهارم) تزیین شده و در قرن هشتم، محرابی گچی به آن اضافه شده است.

این امامزاده به آن سبب امامزاده نور نام گرفته است که مردم در گذشته بارها از دیدن نوری در این مکان حکایت کرده‌اند. نوری که از آسمان به درون مرقد می‌رود و بازمی‌گردد و سبب شده مردم به امامزاده عاشقانه مهر بورزند و آن را امامزاده نور بنامند.

نمای داخلی امامزاده به صورت چهارضلعی است که در هر یک از کنج‌های بنا دو نیم‌ستون آجری ساخته شده که به نظر می‌رسد جنبه تزیینی داشته باشد.

از دیگر عناصر داخل آرامگاه، مرقد است که از گچ ساخته شده و ‌داخل صندوق چوبی مشبکی قرار دارد و روی چهار بدنه آن آیاتی از قرآن به خط کوفی ممتاز دیده می‌شود.

کار این گچبری و کتیبه آن از ظرافت بسیاری برخوردار است و صندوق نفیس منبت‌کاری‌شده نیز متعلق به قرن ششم هجری قمری (۵۲۵ هـ .ق) است.

دو لنگه در قدیمی و صندوق چوبی نفیس روی مرقد که تاریخ ۸۶۷ هجری قمری روی آن حک شده از دیگر تزیینات بناست، روی دیوارها نیز آیاتی از قرآن به خط کوفی ممتاز به چشم می‌خورد که ظرافت گچبری و دقتی که در ترسیم خطوط آن به کار رفته حاکی از هنرمندی خطاط و نقاش بناست.

همچنین مقرنس‌کاری آجری سر در ضلع شمالی بنا ازجمله مقرنس‌کاری‌های کم‌نظیر در بناهای تاریخی ایران به شمار می‌آید.

در دهه‌های اخیر تزیینات جدیدی هم به امامزاده اضافه شد به طوری که رمضانعلی قائمی ـ از محققان استان گلستان ـ در این مورد می‌گوید برای امامزاده ضریح فلزی ساخته شد که در روز عید غدیر سال ۱۳۴۴ خورشیدی روی مرقد نصب شد.

این ضریح توسط استاد غلامحسین اقلیما و به بهای تقریبی۸۰ هزار تومان از محل اهدایی مردم گرگان ساخته و در آن نیز با شیشه قاب گرفته شد.

دو لنگه در قدیمی بقعه نیز با تاریخ ۸۶۷ هـ .ق دارای نقوش زیبای منبت‌کاری هستند. محرابی نیز در این بقعه اجرا شده که در حال حاضر در بخش زنانه آن است. این محراب از جنس گچ و مربوط به عصر ایلخانان مغول است.

اطراف امامزاده در قرون گذشته محلی برای به خاک‌سپردن اموات بود که‌ حدود ۶۰ سال پیش در حالی که قسمتی از زمین محوطه بیرونی امامزاده را جهت قبری می‌کندند، پلکانی دیده شده و در نتیجه کاوش به راهرویی برخوردند که تمام زیر صحن را در برگرفته بود.

لیلی دهقانی‌پور