مزوتراپی چیست

نسترن سبحانی, ۳۱ ساله است و متاهل با اینکه تا به حال باردار نشده می گوید لک های روی صورتش ظاهری شبیه به لک های بارداری داشته و بزرگی و تیرگی شان, زیبایی ظاهری اش را تحت الشعاع قرار داده

نسترن سبحانی، ۳۱ ساله است و متاهل. با اینکه تا به حال باردار نشده می‌گوید لک‌های روی صورتش ظاهری شبیه به لک‌های بارداری داشته و بزرگی و تیرگی‌‌شان، زیبایی ظاهری‌اش را تحت‌الشعاع قرار داده...

به همین دلیل و به سفارش یکی از دوستانش به پزشک متخصص پوست مراجعه می‌کند. اینکه راه درمانی انتخاب شده برای از بین بردن لک‌های پوستی او چه بوده که برای چندمین بار به سراغ سوژه‌ای با لک پوستی رفته‌ایم، نکته‌ای است که از زبان خود خانم سبحانی و متخصصان «سلامت» بیشتر درباره آن می‌شنویم.

خانم نسترن سبحانی که از نتیجه درمان جدیدش راضی است، می‌گوید:

بیشتر لک‌های صورتم از بین رفته‌اند

▪ خانم سبحانی! همیشه صورتتان لک داشته است؟

من پوستی بسیار چرب، حساس و مستعد جوش زدن دارم و اصلا نمی‌دانم تمام افرادی که پوستشان چرب است، مثل من اینقدر جوش می‌زنند یا فقط پوست من این استعداد را دارد. بیشتر وقت‌ها جوش داشتم اما لک‌های پوستی کاملا ناگهانی و طی حدود ۳ روز در صورتم ظاهر شدند.

▪ ظاهر این لک‌ها چگونه بود؟ در تمام پوستتان ظاهر شدند؟

نه، بیشتر روی گونه‌ها و دور لب‌هایم بود. این لک‌ها بسیار بزرگ و پررنگ بودند.

▪ در چه فصلی این اتفاق برایتان افتاد؟

فصل تابستان. من عادت به آفتاب گرفتن دارم و در تابستان حدود ۳۰ جلسه این کار را انجام می‌دهم. تقریبا ماه اردیبهشت به بعد به‌طور مداوم آفتاب می‌گیرم اما تا امسال چنین مشکلی برایم به وجود نیامده بود.

▪ تا به حال برای درمان جوش‌هایتان چه کرده‌اید؟

به متخصصان پوست مختلفی برای درمان مراجعه و داروها یا کرم و محلول‌هایی هم استفاده کردم. ‌در مواردی التهاب جوش‌ها تا حدی فروکش می‌کرد اما بعد از مدتی دوباره جوش‌های جدیدی در صورتم ظاهر می‌شد.

▪ هیچ‌وقت به متخصص غدد مراجعه نکردید؟

چرا، به یک فوق‌تخصص غدد هم مراجعه کردم که گفتند علت مشکل من تا حدی اختلال‌های هورمونی است و داروهایی برای تنظیم ترشح هورمون‌ها تجویز کردند. با مصرف این داروها، جوش‌ها کمتر شدند به همین دلیل پیش از مراجعه برای درمان لک‌های صورتم، به جز همین داروها، هیچ کرم یا محلول دیگری استفاده نمی‌کردم.

▪ وقتی برای درمان لک به متخصص پوست مراجعه کردید، اولین پیشنهاد درمانی ایشان چه بود؟

انجام مزوتراپی. البته گفتند هم می‌‌توانم دارو مصرف کنم و هم با مزوتراپی از شر این لک‌ها خلاص شوم. من هم از آنجا که لک‌های پوست دوستم با روش مزوتراپی از از بین رفته بود و حالا پوست خوبی داشت، تصمیم گرفتم این روش را انتخاب کنم.

▪ چند جلسه مزوتراپی انجام دادید؟

۲ جلسه.

▪ از نتیجه درمان راضی بودید؟

بله، خیلی از لک‌های صورتم از بین رفته‌اند و هرکس مرا می‌بیند از شفافیت و بهبود پوستم در طول یک دوره درمانی کوتاه‌مدت، تعجب می‌کند. البته هاله بسیار کمرنگی از لک‌ها باقی مانده که فقط خودم متوجه آن می‌شوم. خدا را شکر تا به حال هم که هنوز لک‌ها برنگشته‌اند.

▪ بعد از مزوتراپی باز هم آفتاب می‌گرفتید؟

بله، از دلایل مهم رضایت من از این روش، این بود که پس از درمان، محدودیت خاصی مانند دوری از آفتاب یا ممنوعیت استفاده از لوازم آرایش نداشتم. یعنی باوجود آفتاب گرفتن، لک‌ها دوباره عود نکردند و برنگشتند. البته من در تمام فصل‌های سال هنگام آفتاب گرفتن، از ضدآفتاب استفاده می‌کنم. هرچند گاهی فکر می‌کنم خود استفاده از ضدآفتاب می‌تواند باعث تحریک پوست افرادی که پوست چربی دارند، بشود.

▪ حرف آخر؟

همیشه فکر می‌کردم درمانی سریع برای لک‌های پوستی وجود ندارد اما ظاهرا این‌طور نیست. البته نمی‌دانم که الان و پس از چند ماه که از زمان درمانم می‌گذرد، می‌توانم قضاوت درستی در این باره داشته باشم یا نه. این را هم بگویم که مزوتراپی تا حدی جوشگاه‌های روی پوستم را هم کمرنگ و کم‌عمق کرد.

نگاه متخصص پوست

دلیل ایجاد ناگهانی لک‌های پوستی

دکتر مریم یوسفی

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

خانم سبحانی می‌گویند لک‌های پوستشان ناگهانی ایجاد شده‌اند. گاهی برخی بیماران دچار بیماری‌های مزمنی هستند که خودشان توجه چندانی به آنها نمی‌کنند ولی وقتی این بیماری‌ها تحت شرایط خاصی تشدید می‌شوند توجه بیمار به عوارض آنها مانند لک‌های پوستی جلب می‌شود. از سوی دیگر، برخی لک‌های پوستی مانند لک‌های این خانم که شبیه لک بارداری یا همان ملاسماست،‌ می‌توانند زمینه ژنتیکی داشته باشند. نور آفتاب هم در ایجاد یا تشدید این لک‌ها بسیار موثر است و از آنجا که خانم سبحانی عادت به حمام آفتاب دارند، همین در معرض آفتاب بودن هم می‌تواند دلیل ایجاد لک‌های تیره و بزرگ روی پوستشان باشد. ضمن اینکه افزایش هورمون‌های جنسی که در دوران بارداری اتفاق می‌افتد هم می‌تواند در کنار زمینه ارثی مناسب بنشیند و عامل ایجاد ملاسما شود. در کنار تمام این موارد، می‌توان به مصرف قرص‌های پیشگیری از بارداری یا برخی داروهای هورمونی دیگر هم اشاره کرد. این داروها هم می‌توانند از عوامل ایجاد چنین لک‌هایی باشند. مصرف گروهی از داروها مانند بعضی داروهای ضدتشنج هم عوارضی مانند ایجاد لک‌های بزرگ و پررنگ، درست شبیه به ملاسما دارد. با این حساب خانم سبحانی می‌تواند تحت‌تاثیر هریک از این شرایط در معرض لک‌های پوستی قرار گرفته باشد.

گفت‌وگو با متخصص پوست

دکتر بهروز باریک‌بین

عضو هیات علمی

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

مزایا و معایب مزوتراپی

▪ مزوتراپی چیست و درمان با این روش چگونه است؟

مزوتراپی عبارت است از وارد کردن گروهی از مواد فعال بیولوژیک با سوزن‌هایی بسیار ریز، به داخل پوست. این مواد می‌توانند شامل انواع ویتامین، دارو (مانند ماینوکسیدیل) یا فاکتورهای رشد (مانند فاکتورهای رشد انسولینی) باشند. مزوتراپی نوعی روش درمانی تزریقی است که در تمام دنیا، به‌خصوص فرانسه، کاربرد زیادی در درمان‌های زیبایی دارد.

▪ پس چرا این روش درمانی در ایران چندان رایج نیست؟

متاسفانه تعداد مقاله‌های علمی که تاییدکننده کاربرد مزوتراپی در زمینه پوست و مو باشند، کم است و به همین دلیل خیلی از متخصصان پوست این روش درمانی را قبول ندارند اما وقتی ما به کنگره‌های خارجی می‌رویم، می‌بینیم که در اروپا (به خصوص در فرانسه که به نوعی مهد درمان‌های زیبایی پوست محسوب می‌شود)، این روش بسیار کاربردی و شایع است و هیچ‌کس در مورد موثر بودن یا نبودن آن سوالی نمی‌پرسد زیرا تقریبا همه از تاثیر مثبت مزوتراپی آگاهی دارند.

▪ مزوتراپی روش درمانی دائمی‌ است؟

نه، این روش موقت است و بیمار باید چند بار برای درمان مراجعه کند. معمولا فواصل تزریق در نوبت‌های اول کوتاه‌تر و در نوبت‌های بعد، طولانی‌تر خواهد بود. در مورد مزوتراپی مو هم زمانی که از محلول‌های مناسب برای تزریق استفاده شود، ریزش مو تا حد قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند و حتی گاهی شاهد رشد مجدد مو هم خواهیم بود؛ اما در این مورد هم باید تزریق و درمان،‌ دنباله‌دار باشد.

▪ این روش عارضه?ای هم دارد؟

علاوه بر غیردائمی بودن این روش، به دلیل تزریق با سوزن‌های ریز دستی یا با دستگاه مزوگان انجام می‌شود، مزوتراپی کمی هم دردناک است. ضمن اینکه تکرار درمان می‌تواند کمی خسته‌کننده باشد. البته این تکرار درمان و تزریق برای حفظ اثر مزوتراپی درنهایت می‌تواند برای بیمار نتیجه مطلوبی داشته باشد. معمولا پس از تزریق هم کمی تورم در ناحیه تزریق و اطراف آن اتفاق می‌افتد. استفاده از ترکیب‌‌هایی که باعث ذوب شدن چربی‌ها می‌شوند، می‌تواند تورم بیشتری ایجاد کند. به همین دلیل برای مزوتراپی چربی‌ها و سلولیت‌ها مقدار زیادی دارو در یک جلسه تزریق نمی‌کنیم چون در غیر این صورت، بیمار با افزایش بیش از حد چربی خون مواجه می‌شود و حتی ممکن است التهاب لوزالمعده یا پانکراتیت برای او به وجود آید. علاوه بر اینها امکان دارد بیمار به مواد تزریقی آلرژی داشته باشد و دچار واکنش‌های آلرژیک شود. از آنجا که مویرگ‌ها و پوست بسیار نازکی در اطراف چشم‌ها وجود دارد، در اثر مزوتراپی برای رفع سیاهی و لک‌های دورچشم، کبودی دور از انتظار نخواهد بود.

▪ پیشگیری از بروز این آلرژی?ها ممکن نیست؟

متاسفانه نه زیرا تا زمانی که یک ماده را برای بیمار تزریق نکنیم، نمی‌توانیم متوجه شویم که به آن حساسیت دارد یا نه. البته اگر خود بیمار بگوید بدنش به ماده خاصی مانند ماینوکسیدیل حساسیت دارد، برایش تزریق انجام نخواهیم داد.

▪ درمان مزوتراپی برای افرادی با جنس پوست و موی خاصی توصیه می‌شود یا هر فردی می‌تواند تحت درمان‌های زیبایی با این روش قرار بگیرد؟

خوشبختانه این روش برای تمام افراد با هر جنس پوست و مویی مناسب است. البته مزوتراپی برای درمان‌های مختلف، پروتکل‌های متفاوتی دارد. یعنی ترکیب‌ و مقدار مواد مورد استفاده تزریقی برای هر مشکلی متفاوت است.

▪ ترکیب مواد تزریقی را خود پزشکان تهیه می‌کنند؟

پزشکان می‌توانند خودشان مواد مختلفی مانند ویتامین‌ها و داروها را با یکدیگر ترکیب کنند اما تهیه ترکیب‌های آماده، دردسر ترکیب داروها را از بین می‌برد و احتمال آلوده شدن میکروبی ترکیب هم به حداقل می‌رسد. این کار برای پزشک و بیمار از نظر بهداشتی و سلامت، بهتر و ساده‌تر است.

▪ بیشترین کاربرد و تاثیر مزوتراپی چیست؟

این روش برای جوانسازی پوست، از بین بردن لک‌های پوستی، از بین بردن لک‌های بارداری، لیفتینگ پوست، ذوب کردن سلولیت‌ها و چربی‌های اضافه و درمان ریزش مو مناسب است.

▪ انجام مزوتراپی برای نواحی خاصی از پوست، خطرناک‌ یا ممنوع نیست؟

نه. البته میزان پاسخگویی و عوارض مزوتراپی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و قابل‌تشخیص هم نیست. مثلا ممکن‌است درمان لک‌ها با مزوتراپی برای بیماری مانند خانم سبحانی خوب و موثر باشد و برای بیمار دیگری نه.

پرسشی از متخصص پوست

دکتر حسین طباطبایی ‌

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران

چرا جوش می‌زنیم؟

چگونه جوش نزنیم؟

▪ چرا افرادی مانند خانم سبحانی که پوست چرب دارند، بیشتر جوش می‌زنند؟

معمولا بعد از رسیدن به سن بلوغ در بدن تمام افراد ترشح هورمون‌های جنسی، به خصوص هورمون آندروژن افزایش می‌یابد. این هورمون، نوعی هورمون مردانه است که در آقایان بیشتر و در خانم‌ها کمتر ترشح می‌شود، یعنی پس از رسیدن به سن بلوغ و در افرادی که زمینه ارثی دارند، جوش‌ها ظاهر می‌شوند ولی در آقایان نسبت به خانم‌ها بیشتر اتفاق می‌افتد. هورمون مردانه آندروژن باعث بزرگ و پرکار شدن غدد چربی پوست می‌شود. به همین دلیل ناگهان جوش‌هایی در ناحیه صورت، سینه و پشت نوجوان‌ها یا هر قسمت دیگری که غدد چربی زیادی دارد، ظاهر می‌شوند. روند تشکیل جوش در این قسمت‌های پوست این‌گونه است که ابتدا پوست این نواحی چرب می‌شود. از طرفی میکروبی غیربیماری‌زا و بی‌آزار به نام کورینوباکتر آکنه‌ای روی پوست زندگی می‌کند که اگر در معرض منابع خوب غذایی مانند چربی قرار بگیرد، داخل غده چربی نفوذ و شروع به فعالیت می‌کند. این کار باعث التهاب پوست می‌شود و به همین دلیل سیستم دفاعی بدن به آن حمله می‌کند. نتیجه درگیری سیستم دفاعی بدن با این میکروب‌ها، ابتدا جوش قرمز و سپس به دلیل کشته شدن میکروب‌ها، جوش چرکی است. دلیل ایجاد جوش‌های مداوم و گاهی چرکی در پوست افرادی مانند خانم سبحانی که پوست چربی دارند، دقیقا همین است. البته گاهی افرادی که پوست چرب دارند، از جوش‌های سرسیاه هم شکایت می‌کنند. علت ایجاد این جوش‌ها هم اکسیده شدن چربی زیاد پوست با هواست.

▪ چرا در فصل تابستان بیشتر جوش می‌زنیم؟

هر عاملی که باعث بسته شدن منافذ پوست شود و جلوی بیرون آمدن چربی از منفذهای پوست را بگیرد،‌ هر عاملی که باعث افزایش چربی‌ها شود یا بتواند زمینه افزایش میکروب‌های سطح پوست را فراهم کند، امکان تشدید جوش‌ها را به وجود می‌آورد. در فصل تابستان و روزهای گرم‌تر سال، به دلیل افزایش درجه حرارت هوا و فعالیت‌ بدنی، پوست بیشتر عرق می‌کند. از آنجا که ترشحات غدد عرق و غدد چربی از یک منفذ پوستی خارج می‌شوند، میزان ترشح چربی در فصل تابستان به دلیل ترشح بیشتر غدد عرق، بالاتر می‌رود و پوست هم بیشتر مستعد جوش زدن می‌شود زیرا هر عاملی که باعث افزایش عرق شود، ‌می‌تواند افزایش چربی را هم به دنبال داشته باشد. به همین دلیل افرادی مانند خانم سبحانی در بهار و تابستان بیشتر از پاییز و زمستان که هوا خنک است و تعریق کمتری هم اتفاق می‌افتد، با جوش‌های قرمز یا چرکی مواجه می‌شوند.

▪ چطور می‌‌شود از شر جوش‌های فصلی خلاص شد؟

اگر پوست چربی دارید و می‌خواهید در فصل تابستان کمتر جوش بزنید،‌ باید حداقل روزی ۳-۲ بار صورتتان را با آب خنک و صابون بشویید تا هم چربی سطح پوست و هم میزان تعریق آن کمتر شود. در صورت بیرون رفتن از منزل، حتما هم به محض بازگشت صورتتان را با آب و صابون معمولی بشویید. صابون‌های معمولی pH قلیایی دارند، چربی‌زدایی‌شان خوب است، گردوغبار سطح پوست را از بین می‌برند و فعالیت کورینوباکتر آکنه‌ای را هم کاهش می‌دهند.

▪ آیا میزان لک‌های پوستی هم در تابستان بیشتر می‌شود؟

امکان لک شدن پوست در افرادی مانند خانم سبحانی که زیاد در معرض نور آفتاب هستند، ‌وجود دارد. تابش بیشتر و شدیدتر نور آفتاب در فصل تابستان برای افرادی که مدام بدون محافظت پوستی در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، باعث ایجاد لک‌های پوستی می‌شود. ضمن اینکه دستکاری یا ترکاندن جوش هم می‌تواند باعث ایجاد لک‌های کمرنگ، پررنگ یا حتی ایجاد گودی در جای جوش شود.

▪ آیا استفاده از ضدآفتاب باعث تحریک پوست می‌شود؟

استفاده از ضدآفتاب به هیچ وجه برای افرادی با پوست چرب، خشک یا معمولی باعث تحریک پوست و ایجاد جوش نمی‌شود به شرطی که ضدآفتابی مناسب با پوست انتخاب و آن را درست استفاده کنیم. افرادی مانند خانم سبحانی باید ضدآفتاب بدون چربی (Oil Free) مصرف کنند و هنگامی که می‌خواهند در طول روز آن را تجدید کنند، حتما پوست خود را بشویند و کرم را روی پوست پاکیزه بمالند زیرا منفذهای پوست پس از مدتی به دلیل ترشح چربی و عرق بسته می‌شوند و زدن ضدآفتاب روی پوست آلوده می‌تواند باعث بسته شدن منافذ پوستی و تحریک یبشتر پوست شود.

ندا احمدلو

«میزگردزیبایی» درباره مزوتراپی لک‌های صورت خانم نسترن سبحانی

با حضور دکتر حسین طباطبایی ،دکتر بهروز باریک‌بین و دکتر مریم یوسفی متخصصان پوست