تپه‌های شنی

● نحوه تشکیل تپه‌های شنی
طرز تشکیل تپه‌های شنی (دونها) بدین صورت است که ماسه‌هایی که بوسیله باد در سطح زمین در حرکت هستند پس از رسیدن به موانعی در سر راه خود از قبیل گیاهان ، قطعات …

نحوه تشکیل تپه‌های شنی

طرز تشکیل تپه‌های شنی (دونها) بدین صورت است که ماسه‌هایی که بوسیله باد در سطح زمین در حرکت هستند پس از رسیدن به موانعی در سر راه خود از قبیل گیاهان ، قطعات سنگ و یا عوارض طبیعی دیگر که سبب کاهش سرعت باد در نتیجه متوقف ماندن ذرات ماسه از حرکت می‌شود. این ذرات در اطراف این موانع انباشته شده و بتدریج به مقدار آنها افزوده می‌شود. سرانجام اجتماع این ذرات. ماسه‌ای منجر به تشکیل تپه‌های شنی می‌گردد. البته هرچه این موانع بزرگتر باشند امکان اینکه توده‌های ماسه‌ای به صورت تپه‌های بزرگتری در آیند وجود دارد.

حرکت تپه‌های شنی

تپه‌های شنی پس از تشکیل در محل خود ثابت نمی‌مانند، بلکه در جهت وزش باد جابجا می‌شوند. با وزش باد ماسه‌ها در دامنه‌ای که در جهت باد قرار دارد به طرف بالا رانده می‌شوند و پس از رسیدن به قله در دامنه پشتی تپه غلطیده و در آنجا جمع می‌گردند. جابجایی توده‌های ماسه‌ای در شرایط عادی به ۱۰ تا ۲۰ متر در سال می‌رسد.

ارتفاع تپه‌های شنی

ارتفاع تپه‌های شنی متغیر می‌باشد و به ندرت از ۲۰ متر تجاوز می‌کند ولی گاهی از اوقات ارتفاع آنها زیاد شده و به ۱۰۰ متر نیز می‌رسد. برای مثال ارتفاع تپه‌های شنی شرق کویر لوت گاهی اوقات به بیش از ۱۰۰ متر نیز می‌رسد.

جنس تپه‌های شنی

جنس تپه‌های شنی اغلب از کوارتز است ولی گاهی گچ ، آهک ، رس ، خاکسترهای آتشفشانی و مواد دیگر ، در آنها دیده می‌شود. وجود این مواد در تپه‌های شنی حاکی از فراوانی آنها در محل است.