یکشنبه, ۱۰ تیر, ۱۴۰۳ / 30 June, 2024
مجله ویستا

طرح واره‌های معنا، ‎درس‌گفتار 2:‌ ستیز با آشوب



      طرح واره‌های معنا، ‎درس‌گفتار 2:‌ ستیز با آشوب
جردن پیترسون، ترجمه: مانی حمیدی و آران غریب‌پور
منظور ما از «اسطوره» چیست؟‌ آیا داستان های کهن دینی صرفا تشریحی عینی از جهان اند که اکنون منسوخ شده  و جای خود را به نظریه های جدید علمی داده اند؟ قدیمی ترین اسطوره پیدایشی که از آن اثری باقیست چیست و سعی بر توصیف چه چیزی داشته است؟
‌ تاثیرات اجتماعی-سیاسی این داستان ها بر جوامع عصرِ خود چه بوده است؟‌ آیا اثری از این داستان ها در باور ها و افکار رایج و کنونی ما باقی مانده ؟‌ <> داستان های دینی و اسطوره ها ،  وصفی پدیدار شناسانه از واقعیت هستند  و نه آنگونه که قالبا تصور می شود تشریحی عینی از آن.  از این رو, منظور ما از پدیده ی  اسطوره ، پدیده ای «غیر واقعی» نیست, اسطوره دانشی روایی است که بر پایه ی پیش فرض های تجربی قرار نگرفته است. اسطوره ها، روایتگرِ فرایند درونی «دگرگونی» هستند. قدیمی ترین اسطوره پیدایش که تا به حال به دست ما رسیده ، انوما الیش نام دارد و در این درسگفتار به سیر داستانی و مفهوم آن پرداخته می شود. این داستان روایت است از پدیدار شدن قابلیت گفتار یا کلام و تجربه آگاهانه در انسان، که در ماردوک, قهرمان سومریان تجلی می یابد . او  قادر است ساختاری منظم را جایگزین آشوب و آشفتگی کند .  تیامات – هیولایی که در اعماق اقیانوس ها زندگی می کند نمادی از این آشوب است . این داستان ها را می توان به عنوان نقطه ی آغاز "روان شناسی " تلقی کرد .
کوششی برای نظم بخشیدن به انواع نیروهای انگیزشی و غریزه های روانی و زیستی که به شکل ایزدان کهن تجلی می یافتند . با وجود قطع شدن ارتباط ما با خود این داستان های قدیمی ، داستان های جدیدی که در عصر ما هم زنده اند ، بر پایه ی همان روایت های کهن قرار دارند. برای مثال ایده «کلام خدا» که در افکار یهودی-مسیحی که تا به امروز هم رواج دارد را می توان در همان مفهوم استعاری که ماردوک نمایانگر  آن است ، تبارشناسی  کرد. همچنین, همان طور که در درسگفتار های بعدی بیشتر به آن خواهیم پرداخت, حتی ساختار سیاسی-اجتماعی جوامع کنونی ما نیز ریشه در این اساطیر قدیمی و ساختار های اجتماعی-سیاسی بر آمده از آن دارند.
 

 



What do we mean by "myth"? Are religious stories merely an outdated empirical description of the world? What is the oldest creation myth that we know of and what was it trying to describe? What were the socio-political implications of the creation of these stories? Is there any trace of these stories in beliefs and ideas that are widely held today? 
 

Religious stories and myths give a phenomenological description of reality rather than an objective description, as is often misunderstood in modern times. Therefore, by "myth" we do not mean "untruth": "myth is a form of knowledge that's narrative in structure and predicated on presumptions that aren't empirical; a myth describes processes of transformation". The oldest creation myth ever discovered - Enuma Elish - is described in this lecture. This story describes the emergence of the power of speech and conscious experience (embodied in the masculine Mesopotamian hero Marduk) capable of imposing order on a chaotic world (represented by a primordial beast named Tiamat). These stories can also be viewed as the first attempts by man to "do psychology": to give hierarchical order to various motivational forces and instincts (primordial gods). Although we seem to have lost touch with these ancient stories, they form the basis of the structure of the stories that are very much alive today. For example the "word of God" in Judeo-Christian thinking can be traced back to whatever Marduk represented metaphorically. Furthermore, as will be discussed in future lectures, the roots of the socio-political structure of our societies today can be traced back to these myths and the structures of governance that emerged as a consequence of these stories.

 

برای ارتباط با مترجمین و طرح سوالات و یا نظرات خود می‌توانید با آدرس ‌mapsofmeaning.farsi@gmail.com مکاتبه کنید.

مطالب مرتبط:

معرفی پروژه طرح واره های معنا‎

فهرست طرح واره‌های معنا
‎درس‌گفتار ۱:‌هیولاهای مخلوق انسان
‎درس‌گفتار ۲:‌ستیز با آشوب
‎درس‌گفتار ۳:‌همچون خدایان شدن
‎درس‌گفتار ۴:‌بازی هایی که باید بکنیم
درس‌گفتار ۵:دست و پنجه نرم کردن با ترس
‎درس‌گفتار ۶:‌تسلیم در برابر نظم
‎درس‌گفتار ۷:‌تاملاتی در باب سفر پیدایش
‎درس‌گفتار ۸:‌تفکر در باره بهشت
‎درس‌گفتار ۹:فرد شدن
‎درس‌گفتار ۱۰:فهم شر
‎درس‌گفتار ۱۱:از دست دادن دین
‎درس‌گفتار ۱۲:حقیقت های مهم
‎درس‌گفتار ۱۳:قدرت درون

 

ویژه نامه ی «هشتمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ» 
http://www.anthropology.ir/node/21139