جنگ سرد جدید (لوموند دیپلماتیک: سپتامبر 2014)

سرژ حلیمی برگردان شهباز نخعي

درسال ١٩٨٠، رونالد ریگان برای تبیین دیدگاه خود درباره روابط بین ایالات متحده و اتحاد شوروی این عبارت را به کار برد: «ما می بریم، آنها می بازند».  ١٢ سال بعد، جانشین بلافصل او در کاخ سفید، آقای جرج بوش، می توانست برای طی این راه به خود ببالد: «دنیایی که پیشتر به دو اردوگاه تسلیحاتی تقسیم شده بود، اکنون پذیرفته که تنها یک ابرقدرت بی رقیب وجود دارد و آن ایالات متحده امریکا است».  این پایان رسمی جنگ سرد بود.

آن دوره نیز به نوبه خود سپری شده است.  ناقوس این امر زمانی نواخته شد که روسیه دریافت به حد کافی «باخته» و سرفرود آوردن برنامه ریزی شده اش هرگز پایان نخواهد یافت و هریک از همسایگانش در اتحادی اقتصادی- نظامی علیه آن جذب شده یا اجیر گشته اند.  آقای باراک اوباما ماه مارس گذشته در بروکسل (١) گفت: «هواپیماهای "ناتو" آسمان بالتیک را زیرنظر دارند، ما حضور خود را در لهستان تقویت نموده و آماده انجام کارهای بیشتر هستیم».  آقای ولادیمیر پوتین دربرابر پارلمان روسیه این اقدام را «سیاست کریه محاصره» توصیف کرد، که به نظر او، قدرت های غربی از قرن هجدهم درمورد کشورش اعمال می کنند (٢).

با این حال، جنگ سرد جدید با همتای پیشین اش متفاوت خواهد بود.  رییس جمهوری ایالات متحده آن را چنین بیان می کند: «به خلاف اتحاد شوروی، روسیه هیچ مجموعه ای از کشورها را رهبری نمی کند و الهام بخش هیچ ایدیولوژی جهانی نیست».  همچنین، برخورد کنونی  رودررویی ابرقدرت امریکایی با ایمان مذهبی یقین به «سرنوشت مقدر»ش دربرابر یک «امپراتوری شر» نیست ، امپراتوری که ریگان آن را به خاطر بی ایمانی اش نیز لعن و نفی می کرد.  به عکس، آقای پوتین، نه بدون موفقیت، مجاهدان بنیادگرای مسیحی را به سوی خود جذب می کند و هنگامی که کریمه را به روسیه ملحق می کند، فورا اعلام می نماید که کریمه جایی بوده که در آن «سن ولادیمیر تعمید یافته است» (...)، غسل تعمید ارتدکسی که بنیاد فرهنگ و ارزش های تمدنی ملت های روسیه، اوکراین و بلاروس را بیان می کند.

می توان گفت مسکو نخواهد پذیرفت که اوکراین به صورت حیاط پشتی حریفانش درآید.  مردم روسیه، به خروش آمده از تبلیغات ناسیونالیستی که حتی – می توان گفت... –از مغز شوئی رسانه ای متداول در عرب نیز فراتر رفته است، این را نخواهند پذیرفت.  با این حال، ایالات متحده و اروپا درمورد نوسازی بزرگ تسلیحاتی اصرار دارند: بیانیه های رزمی و آواری از تحریم های درهم و برهم که کاری جز تقویت قاطعیت اردوگاه دیگر نمی کند.  از هم اکنون، استفن اف. کوهن، یکی از بهترین کارشناسان امور روسیه در امریکا هشدار می دهد که:«جنگ سرد جدید شاید از قبلی هم خطرناک تر باشد زیرا به خلاف سلف خود با هیچ مخالفتی – نه در دستگاه اداری، نه در کنگره، نه در رسانه ها، دانشگاه ها و اندیشکده ها – روبرو نیست (٣).  نسخه ای آزموده برای هرگونه انحرافی...

 

پرونده «لوموند دیپلماتیک» در انسان شناسی و فرهنگ
http://anthropology.ir/node/15007