متکثرترین کشور دنیا کدام کشور است؟

برگردان یوسف سرافراز

صادق خان در پی تصدی کرسی شهرداری لندن اعلام کرد که شهر او شهری خارق‌العاده و متکثر‌ترین شهر جهان است. این مدعا، BBC را به انتشار پادکستی برای بررسی صحت و سقم آن واداشت. این پادکست در نهایت تورنتوی کانادا را متکثر‌ترین ]شهر[ جهان دانست. با این همه، اقدام BBC با پاره‌ای مشکلات روش‌شناختی همراه بود که به جریان سنجش متکثر‌ترین کشور جهان مربوط می‌شد.

روش‌شناسی ]تعیین[ متکثر‌ترین کشور دنیا

چگونه متکثر‌ترین کشور دنیا را تعریف کنیم؟ می‌توانیم درصد افراد متولد شده در خارج از کشور را لحاظ کنیم، اما این تعریف، نسل دوم و سوم مهاجران را نادیده می‌گیرد. در واقع همچنان‌که BBC خود خاطرنشان کرده، با این معیار صادق خان را به این علت که در بریتانیا به دنیا آمده است نمی‌توان در زمره‌ی گروه‌های متفاوت به شمار آورد.

ما همچنین می‌توانیم همه‌ی ملیت‌های حاضر در یک کشور را معیار قرار دهیم. اما این تعریف هم با مشکلی روبروست و آن این است که در نظر گرفتن ملیت‌های حاضر در یک کشور نمی‌تواند نشان دهد که این تکثر چه میزانی از درصد کل جمعیت را به خود اختصاص می‌دهد.

در دو مطالعه‌ای که پیش از این انجام شده‌ است انشعاب‌گرایی قومی (ethnic fractionalisation) به عنوان معیار به کار رفته است. انشعاب‌گرایی قومی تخمینی است از احتمال این‌که در انتخاب تصادفی دو نفر از یک کشور، هیج کدام به یک گروه قومی مشابه تعلق نداشته باشند. این نوع سنجش، مشکل دیگری در پی دارد و آن این سوال است که چگونه یک گروه قومی را تعریف کنیم؟

نخستین مطالعه از این دو مطالعه‌ی مذکور (Alesina et al, 2003) تعریفی ابژکتیو از گروه‌های نژادی به کار برده است، که نمونه‌ی آن را می‌توان در دانش‌نامه بریتانیکا مشاهده کرد. با این حال جای افسوس است که بریتانیکا صرفاً داده‌های 124 کشور از 190 کشور را منتشر کرده است. به همین خاطر آلسینا و همکارانش لیست گروه‌های نژادی‌شان را با داده‌های منابع دیگری تکمیل کردند.

دومین مطالعه (Fearon, 2003)، می‌کوشد از این طریق که "کدامیک از افراد کشور، نزدیک‌ترین قومیت‌ها به جامعه تعریف می‌شوند"، یک "فهرست درست" ارائه کند. نسخه فیرون، اگرچه کشورهای کمتری را پوشش می‌دهد، اما به اذعان آلسینا، "به آنچه نظریه می‌طلبد، نزدیک‌تر است". لذا در رتبه‌بندی ذیل، از فهرست فیرون استفاده شده است.

رهنمودها

پاپوآ گینه نو متکثر‌ترین کشور جهان است. همچنین به شکل جالب توجهی، پاپوآ گینه نو چندزبانه‌ترین کشور جهان هم است. کره‌ی شمالی کم‌ترین تکثر در جهان را دارد، همچنان که کمترین میزان چندزبانگی را دارد. چنین چیزی همبستگی میان این دو معیار را نشان می‌دهد.

در میان بیست کشوری که از بالاترین میزان تنوع برخوردارند، هفده کشور آفریقایی حضور دارند. در نتیجه آشکار است که آفریقا آن‌چنان که اغلب در غرب تصور می‌شود یک موجودیت کلان همگن نیست.

ایالات متحده در رتبه هشتاد و پنجم قرار دارد، چند رتبه پایین‌تر بریتانیا در رتبه صد و نهم قرار گرفته است. استرالیا، که به سیاست‌های ضد مهاجرت معروف است، تقریباً در پایین جدول در رتبه صد و چهلم واقع شده است. به شکل جالب توجهی، رتبه‌ی استرالیا بالاتر از رتبه‌ی دوازده کشور اروپایی است، کشورهایی که ظاهراً باید بالای بیست باشند.

RANK	COUNTRY	SCORE
1	Papua New Guinea	1.000
2	Tanzania	0.953
3	Democratic Republic of Congo	0.933
4	Uganda	0.930
5	Liberia	0.899
6	Cameroon	0.887
7	Togo	0.883
8	South Africa	0.880
9	Congo	0.878
10	Madagascar	0.861
11	Gabon	0.857
12	Kenya	0.852
13	Ghana	0.846
14	Malawi	0.829
15	Guinea-Bissau	0.818
16	Somalia	0.812
17	India	0.811
18	Nigeria	0.805
19	Yugoslavia (1943-1992)	0.801
20	Central African Republic	0.791
21	Ivory Coast	0.784
22	Lebanon	0.780
23	Chad	0.772
24	Indonesia	0.766
25	Mozambique	0.765
26	Gambia	0.764
27	Sierra Leone	0.764
28	Ethiopia	0.760
29	Angola	0.756
30	Mali	0.754
31	Afghanistan	0.751
32	Bolivia	0.743
33	United Arab Emirates	0.737
34	Senegal	0.727
35	Zambia	0.726
36	Namibia	0.724
37	USSR (1922-1991)	0.711
38	Sudan (1955-2011)	0.708
39	Kuwait	0.708
40	Burkina Faso	0.704
41	Bosnia and Herzegovina	0.681
42	Kyrgyzstan	0.679
43	Nepal	0.677
44	Iran	0.669
45	Guinea	0.669
46	Kazakhstan	0.664
47	Colombia	0.656
48	Ecuador	0.655
49	Eritrea	0.647
50	Trinidad and Tobago	0.647
51	Peru	0.638
52	Niger	0.637
53	Mauritius	0.632
54	Mauritania	0.625
55	Benin	0.622
56	Guyana	0.620
57	Djibouti	0.606
58	Bhutan	0.605
59	Malaysia	0.596
60	Canada	0.596
61	Latvia	0.585
62	Syria	0.581
63	Switzerland	0.575
64	Yugoslavia (1918-1943)	0.575
65	Belgium	0.567
66	Fiji	0.566
67	Saudi Arabia	0.553
68	Bahrain	0.551
69	Iraq	0.549
70	Brazil	0.549
71	Mexico	0.542
72	Macedonia	0.535
73	Pakistan	0.532
74	Israel	0.526
75	Burma	0.522
76	Tajikistan	0.513
77	Estonia	0.511
78	Moldova	0.510
79	Jordan	0.509
80	Panama	0.507
81	Czechoslovakia (1918-1992)	0.505
82	Spain	0.502
83	Chile	0.497
84	Guatemala	0.493
85	United States	0.491
86	Georgia	0.490
87	Uzbekistan	0.485
88	Venezuela	0.483
89	Laos	0.481
90	Morocco	0.479
91	Oman	0.439
92	Thailand	0.431
93	Sri Lanka	0.428
94	Ukraine	0.419
95	Nicaragua	0.402
96	Turkmenistan	0.392
97	Singapore	0.388
98	Dominican Republic	0.387
99	Croatia	0.375
100	Belarus	0.372
101	Zimbabwe	0.366
102	New Zealand	0.363
103	Cyprus	0.359
104	Botswana	0.351
105	Lithuania	0.338
106	Russia	0.333
107	Slovakia	0.332
108	Burundi	0.328
109	United Kingdom	0.324
110	Czech Republic	0.322
111	Algeria	0.320
112	Romania	0.300
113	Turkey	0.299
114	Bulgaria	0.299
115	Swaziland	0.280
116	Taiwan	0.274
117	France	0.272
118	Mongolia	0.272
119	Lesotho	0.255
120	Argentina	0.255
121	Costa Rica	0.238
122	Vietnam	0.233
123	Slovenia	0.231
124	Bangladesh	0.223
125	Uruguay	0.218
126	Cuba	0.213
127	El Salvador	0.198
128	Sweden	0.189
129	Azerbaijan	0.188
130	Hungary	0.186
131	Cambodia	0.186
132	Honduras	0.185
133	Rwanda	0.180
134	Ireland	0.171
135	Jamaica	0.166
136	Egypt	0.164
137	Philippines	0.161
138	China	0.154
139	Libya	0.151
140	Australia	0.149
141	Armenia	0.134
142	Finland	0.132
143	Paraguay	0.132
144	Denmark	0.128
145	Austria	0.126
146	Norway	0.098
147	Albania	0.097
148	Germany	0.095
149	Haiti	0.095
150	Yemen	0.078
151	Netherlands	0.077
152	Greece	0.059
153	Poland	0.047
154	Portugal	0.040
155	Italy	0.040
156	Tunisia	0.039
157	Japan	0.012
158	South Korea	0.004
159	North Korea	0.002