نگاهی به پیشینه انسان شناسی در هند (1)

جلال جعفرپور

هند با حدود بیش از یک میلیار نفر جمعیت دومین کشور پرجمعیت در جهان است و آن یکی از دوازده کشورهای متنوع مکانی جهان و دارای تنوع گسترده­ای از انسان، جانوران، گیاهان و زیست محیطی است. هند دارای تاریخ و فرهنگ بسیار کهن و پرباری است که به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد.

 

هند با حدود بیش از یک میلیار نفر جمعیت دومین کشور پرجمعیت در جهان است و آن یکی از دوازده کشورهای متنوع مکانی جهان و دارای تنوع گسترده­ای از انسان، جانوران، گیاهان و زیست محیطی است. هند دارای تاریخ و فرهنگ بسیار کهن و پرباری است که به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد. هند سرزمین نژادها، زبان‌ها، آیین‌ها، و فرهنگ‌های فراوان و گوناگون می‌باشد. در هند صدها زبان و هزاران گویش و لهجه وجود دارد. علاوه بر دو زبان هندی و انگلیسی که در قانون اساسی این کشور زبان رسمی اعلام شده‌است، ۲۲ زبان دیگر در یک یا چند ایالت موقعیت زبان رسمی را دارند.

جمعیت هند و دیگر کشورهای جنوب آسیا ارائه فرصت­های بزرگ مطالعه تنوع ژنتیکی و اجتماعی و فرهنگی هستند. شاید در دیگر جوامع جهان کمتر منطقه جغرافیایی بتوان پیدا کرد که به عنوان چنین تعداد زیادی از اقوام، طبقات مذهبی و گروه­های زبانی که در هند و دیگر کشورهای جنوب آسیا توزیع شده، داشته باشند.

هند یک کشور چند فرهنگی است. همانطور که انسان شناسی در هند ترکیبی از محل زیستی و همچنین به عنوان مطالعه فرهنگی و اجتماعی، آن در بخش های گوناگون است. این چشم انداز دوگانه، مشتق شده از شاخه های آن به نام انسان شناسی زیستی، و دیگر انسان شناسی اجتماعی فرهنگی است. انسان شناسان متعهد با پویایی جوامع و جمعیت آنرا مطالعه می کنند.  

انسان شناسی یکی از شاخه­های معروف علوم اجتماعی  و یک سنت قدیمی در هند به شمار می رود. معمولا اعتقاد به آن و آغاز رسمی آن در سال 1784 با استقرار در جامعه آسیایی در بنگال بوده است، انجمن آسیایی در تاریخ 15 ژانویه، 1784 توسط سر ویلیام جونز انگلیسی در یک جلسه و با ریاست سر رابرت چمبرز، رئیس دادگستری دیوان عالی کشور در کلکته شکل گرفت و بیشترعلت آن در ابتدا تحقیقات در نواحی شرقی هند بود. پایه و اساس، این انجمن با عنوان "جامعه Asiatick" نامگذاری شد. در سال 1825، به عنوان "جامعه آسیایی" نامیده شد. در سال 1832 این نام به «انجمن آسیایی بنگال» تغییر یافت و دوباره در سال 1936 آن را به عنوان "انجمن سلطنتی آسیایی بنگال" تغییر نام داد. در نهایت، در تاریخ 1 ژوئیه 1951 با نام جامعه Asiatick و )در حال حاضر نیز باهمین نام است) تغییر داده شد که در یک ساختمان و در خیابان پارک در (کلکته) قرار دارد.

 انسان شناسی در هند یک راه طولانی را طی کرده که حدود دو قرن از تاریخ آن می گذرد. قدیمیترین نوشته­های انسان شناسی در مورد هند توسط مشاهدات مدیران و روسای بریتانیای، مبلغان مذهبی و مسافران می باشد؛ همچنین انسان شناسان انگلیسی افرادی را در این رشته آموزش دادند. انسان شناسی هند پیش از قرن 20 به شکل رسمی کار خود را آغاز کرد. آنها به مطالعات قبیله­ای، مطالعات روستایی، و حتی انسان شناسی جوامع پیچیده پرداختند که به اندیشه انسان شناسی کمک زیادی کرده است. از افراد مشهور در میان انسان شناسان هند که آغازگر این رشته بودند: سارات چاندرا روی(Sarat Chandra Roy)، پانچانان میترا( Panchanan Mitra)، ال­پی ویدایارتی( L.P Vidyarthi)، ام­ان سرینی­واس (M.N Srinivas) و کومار سورش سینگ(Kumar Suresh Singh) می باشند. امروزه، سازمانهای پژوهشی انسان شناسی در هند جزء پراهمیت­ترین حوزه تحقیقاتی انسان شناسی در هند به شمار می­روند.

سارات چاندرا روی، Sarat Chandra Roy، (1871-1942) یک محقق انسان شناسی هندی بنگالی بود، او به طور گسترده­ای به عنوان پدر مردمنگاری هند، اولین مردمنگار هند و به عنوان اولین انسان شناس هندی بود.

پانچانان میترا،  Panchanan Mitra (1892 –1936) اولین استاد انسان شناسی در هند است. او برای اولین بار در میان سرخپوستان به تحقیق پرداخت و به تحصیل در دانشگاه (Yale University) و اعزام انسان شناسان در هند و خارج از کشور همت گماشت. او رئیس گروه انسان شناسی از دانشگاه کلکته بود و بیشتر آثار او درباره تاریخ هند (1923)، و تاریخچه انسان شناسی آمریکا (1930) خاطرات هند و جزایر پلینزی (1933) شناخته شده است. او از همکاران موسسه انسان شناسی سلطنتی بریتانیا و ایرلند بود که امروز جایزه انجمن آسیایی سالانه (Panchanan Mitra Memorial Lectureship) را برای مشارکتهای برجسته به انسان شناسی به او اهدا شد.

کومار سورش سینگ، Kumar Suresh Singh (2006-1935) یک مجری خدمات اداری هند، که به عنوان مدیر کل به سازمان انسان شناسی هند خدمت کرده بود. او عمدتا برای نظارت و مطالعاتش از مردم هند، بررسی و تحقیق او از تاریخ قبیله­ها شناخته شده است.

لالیتا پراساد ویدیارتی،  Lalita Prasad Vidyarthi ( (1931–1985یکی از مشهورترین انسان شناسان هند در قرن ^th20 ،. او رئیس بخش مردم شناسی دانشگاه رانچی، هند بود.

میسور ناراسیمهاچار سرینی­واس، Mysore Narasimhachar Srinivas ((1916–1999 یک جامعه شناس هندی بود. کارهای او عمدتا  در رابطه با طبقه و سیستم طبقه، قشربندی اجتماعی، غرب و در جنوب هند و مفهوم "کاست" شناخته شده است.

مرکز پیمایش انسان­شناختی هند  Anthropological Survey of India (ANSI) مطالعه­اش درباره مباحث انسان شناختی و حوزه پژوهشی آن جمع آوری داده­ها در رابطه با حوزه­های انسانی و فرهنگی، کار و در درجه اول در زمینه­های انسان شناسی جسمانی و انسان­شناسی فرهنگی است. در حالی که حفظ تمرکز بر روی جمعیت های بومی، همچنین تلاش برای مستندسازی فرهنگ سایر اقوام و گروه های مذهبی از جمله آن می باشد. در سال 1916، بخش انسان شناسی و جانورشناسی موزه­ایی با هم تلفیق شده و تبدیل به یک نهاد جدید در حوزه سازمان جانورشناسی هند شد. بعدها در سال 1945، بخش انسان شناسی به یک نهاد مستقل، یعنی مرکز پیمایش انسان شناختی هند تبدیل شد. موزه مرکزی در (ANSI) که در کلکته واقع شده است، در حالی که موزه انسان شناسی ناحیه­ای در شش منطقه که زیر مجموعه مرکز می باشند، قرار دارد و همچنین مراکز (ANSI) و شعبه های آن در Port Blair (Andaman and Nicobar), Shillong, Dehra Dun, Udaipur, Nagpur (with Central Library of Ansi), Mysore (established in 1960) واقع است.

انجمن انسان شناسی هندIndian Anthropological Society  یا  Indian Anthropological Association (IAA) نماینده اصلی انسان شناسان حرفه­ای در هند است. تأسیس آن در سال 1969، و دفتر مرکزی آن در داخل گروه مردم شناسی، دانشگاه دهلی نو واقع شده است و در ارتباط با شورای جهانی انجمن انسان شناسی می باشد.

مجله انجمن انسان شناسی هند،"The Indian Anthropologist"، برای اولین بار در سال 1971 منتشر شد و از آن زمان تاکنون دو بار در ماه­های مارس و سپتامبر هر سال منتشر شده است.

 

http://en.wikipedia.org/wiki/Category:Indian_anthropologists.

http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF.

Banerjee, A.R.: Hair, pp 37-49. In: A Physical Survey of the Kadar of Kerala. Memoir

No. 6. S.S. Sarkar, G. Ray, M.R. Chakravartti, A.R. Banerjee and P. Bhattacharjee.

Anthropological Survey of India, Calcutta (1959).

 

Bhasin, M. K., Walter, H. and Danker-Hopfe, H.: People of India: An Investigation of

Biological Variability in Ecological, Ethno-economic and Linguistic Groups. Kamla-Raj

Enterprises, Delhi (1994).

Indian Anthropology,Racial, Ethnic, Religious and Linguistic Elements in Indian Population,M. K. Bhasin,B-2 (GF), South City II, Gurgaon 122 002, Haryana, India.

 

جلال جعفرپور  دانشجوی دکتری انسان شناسی میسوراست

[e-mail]