روزنوشتِ عزا (یادداشت‌های رولان بارت) - بخش ششم: مارس

رولان بارت، برگردانِ آرزو مختاریان

2 مارس 1978

چیزی که می‌گذارد مرگ مامان را تحمل کنم، شبیه حظ بردن از آزادی‌ست.

6 مارس 1978

بالاپوش من آنقدر دلگیر است که مامان اگر بود هیچوقت تحملِ این شال سیاه یا خاکستری را که همیشه با آن می‌اندازم، نداشت، صدایش توی گوش‌ام است که به‌م می‌گوید کمی رنگدار بپوشم.

برای اولین بار، برای همین، شال رنگی می‌اندازم (پیچازی اسکاتلندی).

 

19 مارس 1978

M و من نظرمان این است که به طرز متناقضی (چون معمولاً، مردم می‌گویند: کار کنید، سر خودتان را گرم کنید، معاشرت کنید) درست وقتی سرمان شلوغ است، کار داریم، گرمِ معاشرتیم، و ظاهرسازی می‌کنیم، بیشتر اندوهناکیم. درونگرایی، خلوت، عزلت، آدم را کمتر بدبخت می‌کند.

 

20 مارس 1978

می‌گویند (به قول مادام پانزرا)* که زمان، سوگواری را تسکین می‌دهد. – نه، زمان چیزی را سپری نمی‌کند؛ فقط برانگیختگیِ سوگواری را سپری می‌کند.

 

------

* یحتمل بیوه‌ی چارلز پانزرا(Charles Panzera) باشد که در 6 ژوئن 1976 در سن هشتاد سالگی درگذشت؛ بارت و دوست‌اش میشل دلاکروا (Michel Delacroix) اوایل 1940 پیش او مشقِ آواز می‌کردند.

 

 

22 مارس 1978

وقتی اندوه، وقتی سوگواری به تردماغی قدم برمی‌دارد...

 

22 مارس 1978

احساسات (برانگیختگی) سپری می‌شود، اندوه می‌ماند.

 

23 مارس 1978

فهمیدنِ جداییِ(وحشتناکِ) برانگیختگی (که تسکین می‌یابد) از سوگواری، از اندوه(که آنجاست).

 

23 مارس 1978

عجله‌ای که دارم (که بی‌وقفه در هفته‌های اخیر مسجل شده) برای اینکه آزادیِ (حالا که از تاخیرها خلاص شده‌ام) پرداختن به عکس را دوباره پیدا کنم، به عبارتی، اندوه‌ام را با نوشتن توأم کنم.

 

اعتقاد و، ظاهراً، مسجل شدن این که نوشتن، "حالاتِ" تأثر را برای من دگرگون می‌کند، "بحران‌ها" را دیالکتیکی می‌کند.

 

 

-          کُشتی‌: نوشته‌ شده، لازم نیست دوباره بروم ببینم.

-          ژاپن: ایضاً.

-          بحران‌ اولیویه ← درباره‌ی راسین

-          بحران‌ RH ← سخن عاشق

-          ]شاید امر خنثا ← دگرگونیِ ترس از کشمکش؟[ *

 

-----

* بارت چند هفته بعد، هنگام جمع آوری بحث‌اش درباره‌ی "امر خنثا" می‌نویسد: "تعریف قلمرو امر خنثا":  هر لحنی که از ساختار پارادیگماتیک و تقابلی معنا بگریزد یا آن را پس بزند، و نتیجتاً تعلیق قطعیاتِ کشمکش‌آمیز دیسکورس را به دنبال داشته باشد" در 6 مه 1978 می‌نویسد: " راه‌های نابودی کشمکش، مماس نگه‌داشتن است (واقعاً کل مبحث همین است)".

کشتی‌: ر.ک اسطوره‌شناسی‌ها؛ ژاپن: ر.ک امپراتوری نشانه‌ها، منتشر شده در فرانسه، 1970، درباره‌ی راسین در 1963 چاپ شد، سخن عاشق در 1977.

 

24 مارس 1978

اندوه، مثل یک سنگ ...

(دور گردنم

در اعماق وجودم)

 

25 مارس

دیروز به دامیش توضیح دادم که برانگیختگی سپری می‌شود، اندوه می‌ماند. – او به من می‌گوید: نه، برانگیختگی برمی‌گردد، حالا می‌بینی.

 

دیشب: کابوس گم کردنِ مامان. من؛ دستپاچه‌، دمِ گریه.

 

 

 

بخش‌های دیگر "روزنوشتِ عزا":

روزنوشتِ عزا (یادداشت‌های رولان بارت) - بخش اول:  اکتبر

روزنوشت عزا (یادداشت‌های رولان بارت)- بخش دوم:  نوامبر

روزنوشت عزا(یادداشت‌های رولان بارت) - بخش سوم: دسامبر

روزنوشت عزا (یادداشت‌های رولان بارت) – بخش چهارم: ژانویه

روزنوشت عزا (یادداشت‌های رولان بارت) – بخش پنجم: فوریه

 

پرونده‌ی «رولان بارت» در انسان‌شناسی  و فرهنگ
http://www.anthropology.ir/node/2761

 پرونده‌ی آرزو مختاریان در انسان‌شناسی و فرهنگ
http://anthropology.ir/node/28579