سرکیس جانبازیان و نخستین هنرستان باله تهران

لیا خاچیکیان

نام جانبازیان در میان هنرمندان، مربیان و علاقمندان به هنر رقص و باله، نام آشنایی ست. بسیاری از دست اندرکاران این هنر هنوز یکی از افتخارات شان شاگردی در مکتب جانبازیان ها (سرکیس جانبازیان و دخترش آناهید) است.  
خانواده جانبازیان مقیم ارمنستان بوده اند. پدرش از ارامنه وان و مادرش از ارامنه ارزروم بوده و سرکیس جانبازیان در سال 1913 در شهر آرماویر ارمنستان به دنیا آمده است. جانبازیان پس از آن که تحصیلات ابتدایی خود را در زادگاهش تمام کرد برای ادامه تحصیل در رشته مورد علاقه اش  به سن پترزبورگ رفت و از هنرستان باله واگانو به عنوان سولیست، کارگردان و مربی رقص فارغ التحصیل شد. بعد تحصیلاتش را در رشته ژیمناستیک در دانشگاه ورزش لسزاف به پایان رساند.
در سال 1938 به ایران مهاجرت کرد و ابتدا مقیم قزوین و سپس تهران شد. سال 1320 هنرستان رقص تهران را تأسیس کرد و گروه های رقص زیادی را رهبری و کارگردانی نمود و شاگردان بسیاری را تعلیم داد. از ویژگی های کار جانبازیان این است که به باله کلاسیک و رقص های فولکلور بسیار اهمیت می داد و هر دوی این ها را در برنامه های درسی خود جای می داد. و در برنامه های نمایشی خود باله و رقص های ایرانی و ارمنی را هم اجرا می کرد. همچنین علاقه بسیاری به اجرای پوئم ـ سیمفونی داشت و گفته می شود نخستین اجرای پوئم ـ سیمفونی در ایران توسط وی کارگردانی واجرا شده است. کاری که متشکل بوده از بخش هایی از سمفونی فواره باغچه سرای.
جانبازیان در سن پنجاه سالگی در اثر سکته قلبی در گذشت، در حالی که هنوز کارهای ناتمام بسیار داشت. دختر وی آناهید جانبازیان ادامه دهنده راه وی بود. اگر چه آناهید در زمان فوت پدر فقط یازده سال سن داشت ولی از آن جایی که از سن سه سالگی همواره در برنامه های درسی و اجراهای نهایی هنرستان باله تهران حضور داشت و تعالیم بسیاری از پدرش دریافت می داشت پس از فوت پدرش برای ادامه تحصیل عازم ارمنستان شد و لیسانس خود را در رشته تدریس باله و رقص های فولکلور دریافت کرد. سپس به تهران بازگشت و شاگردان بسیاری تربیت کرد.
 
مطلب مشترک انسان شناسی و فرهنگ و دوهفته نامه "هویس"