به یاد مجید تهرانیان

تنظیم: ندا زندی

استاد ارتباطات
1316-1391

مجید تهرانیان در سال 1316 در مشهد متولد شد. تحصیلات عالیه خود را در مقطع دکترا در رشته اقتصاد سیاسی در دانشگاه هاروارد به پایان رسانید و موفق به اخذ دانشنامه دکترا شد. وی پس از فارغ التحصیلی به مدت هفت سال در دانشگاههای امریکا به تدریس پرداخت .

تهرانیان از فعالان سازمان دانشجویان ایرانی در آمریکا و کنفدراسیون جهانی دانشجویان ایرانی بود و به سمت رئیس سازمان دانشجویان و دبیر کنفدراسیون انتخاب شد.

وی در سال 1350 به ایران بازگشت و ضمن ترک فعالیت‌های سیاسی خود به تدریس در دانشگاه و فعالیت‌های علمی پرداخت.

ابتدا با سازمان برنامه، سپس با سازمان مدیریت صنعتی و در نهایت با پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران همکاری کرد که نتایج آن کتاب‌ها، مجله‌ها و جزوه‌های پژوهشی گوناگون است که اهدای این پژوهش‌ها را باعث افتخار خود می‌داند.

تهرانیان در سال 1357 نیز طی یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه آکسفورد رفت. وی در 5 دی ماه سال 1391 درگذشت.

برخی از فعالیت‌های علمی و مدیریتی مجید تهرانیان:

• استاد و رئیس واحد ارتباطات بین‌الملل دانشگاه هاوایى آمریکا
• پایه‌گذار پژوهشکده علوم ارتباطات و توسعه وابسته به رادیو و تلویزیون ایران
• رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات صلح جهانى «تودا»
• سردبیر نشریه «صلح و تدبیر» تودا
• کارشناس برنامه ریز ارتباطات یونسکو در پاریس
• دریافت کننده جایزه علمى دانشگاه هاروارد
• استاد مهمان دانشگاه امام صادق (ع)
• استاد مهمان دانشگاه‌هاى کانادا، انگلستان، روسیه و آمریکا

برخی از آثار پروفسور مجید تهرانیان:

• جهانی شدن: چالش‌ها و ناامنی‌ها (1381)، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی غیر انتفاعی
• در تکاپوی تمدن جهانی: سیری در برخورد تمدن‌های بودایی و اسلامی (1384)، نشر قطره

• The Middle East: Its Governments and Politics, in collaboration with Abid Al Marayati et al. Belmont: Duxbury Press, 1972.
• Towards a Systematic Theory of National Development. Tehran: Industrial Management Institute, 1974.
• Communications Policy for National Development: A Comparative Perspective, co editor with F. Hakimzadeh & M. Vidale. London: Rout ledge, Kegan & Paul, 1977.
• Socio-Economic and Communications Indicators in Development Planning: A Case study of Iran. Paris: UNESCO, 1981.
• - Technologies of Power: Information Machines and Democratic Prospects. Norwood, NJ: Ablex Publishing Corporation, 1990.
• - Letters from Jerusalem, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, University of Hawaii, 1990.
• - Restructuring for Ethnic Peace: A Public Debate at the University of Hawaii, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, 1991.
• - Restructuring for World Peace: On the Threshold of the 21st Century, co-editor with Katharine Tehranian. Cresskill, NJ: Hampton Press, 1992.
• - Global Communication and World Politics: Domination, Development, and Discourse. Boulder: Lynne Rienner, 1999
• - Worlds Apart: Human Security and Global Governance, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999
• - Asian Peace: Security and Governance in the Asia Pacific Region, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999.
• - Reimagining the Future: Toward Democratic Governance, with Joseph Camilleri and Kamal Malhotra. Bundoora, Australia: Department of Politics, La Trobe University, 2000.
• - Dialogue of Civilizations: A New Peace Agenda for the New Millennium, co-edited with David W. Chappell. London: I. B. Tauris, 2002. Persian edition, Tehran: Gam e No Press, forthcoming.
• - Bridging a Gulf: Peace building in West Asia, edited. London: I. B. Tauris, 2003.
• - America and the World: the Double Bind, edited with Kevin P. Clements New Brunswick, NJ: Transactions, 2005.
• - Globalization and Identity, edited with B. Jeannie Lum. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006.
• - Rethinking Civilization: Resolving Conflict in the Human Family, London: Routledge, 2007.
• - Learning to Seek: Globalization, Governance, and the Future of Highed Education, edited by Walter Truett Anderson, Jim Dator, and Majid Tehranian. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006

مقالات علمی و پژوهشی:

• Peace Journalism in Times of War: Peace and Policy, Volume 13, edited by Susan Ross & Majid Tehranian, Transaction Publishers, 2009.

· تلویزیون و فرهنگ در تهران جلس، نشریه کلک، خرداد و تیر 1373 - شماره 51 و 52

· انقلاب بزرگ و رسانه های کوچک، نشریه کلک، اسفند 1373 - شماره 60

· نظام رسانه‌ای مطلوب؛ تنوع ساخت، تنوع محتوا، مجله رسانه، زمستان 1379 - شماره 44

· ارتباطات بین الملل: روزنامه نگاری صلح: بحث پیرامون اصول اخلاقی رسانه های جهان، مجله رسانه، زمستان 1380 - شماره 48

· تلویزیون و فرهنگ ایرانی در لوس آنجلس، نشریه ایران نامه، تابستان 1373 - شماره 47

 

 

برخی از مطالب مطبوعات درباره دکتر تهرانیان

پروفسور مجید تهرانیان جهانی‌ترین چهره ایرانی ارتباطات درگذشت

ارتباطات > ارتباطات بین‌الملل- همشهری‌آنلاین:
پروفسور مجید تهرانیان جهانی‌ترین چهره ایرانی ارتباطات در سن 75 سالگی در آمریکا درگذشت.

به گزارش خبرنگار مهر، «سعید شهرام» خواهرزاده پروفسور مجید تهرانیان در شهر سیاتل آمریکا  از طریق یکی از شبکه‌های اجتماعی، خبر درگذشت دایی خود را اعلام کرده است.

مجید تهرانیان در سال‌های اخیر استاد و رئیس واحد ارتباطات بین‌الملل دانشگاه هاوایى آمریکا بود. او در دهه 1340 مدرک دکترای خود را در رشته اقتصاد سیاسی از دانشگاه هاروارد گرفت و به مدت هفت سال به تدریس در دانشگاه‌‏های آمریکا پرداخت.

تهرانیان در سال 1350 به ایران بازگشت و به تدریس در دانشگاه و فعالیت‌های علمی پرداخت. او ابتدا با سازمان برنامه، سپس با سازمان مدیریت صنعتی و در نهایت با پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران همکاری کرد که نتایج آن ده‏ها اثر علمی در قالب کتاب‌، مقاله و طرح‏های پژوهشی است.

تهرانیان در سال 1357 طی یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه آکسفورد رفت و پس از آنکه به ایران بازگشت، به مدت یک سال در دانشگاه امام صادق (ع) به عنوان استاد مهمان مشغول به تدریس شد.

برخی از فعالیت‌های علمی و مدیریتی مجید تهرانیان به شرح زیر است: استاد و رئیس واحد ارتباطات بین‌الملل دانشگاه هاوایى آمریکا، پایه‌گذار پژوهشکده علوم ارتباطات و توسعه وابسته به رادیو و تلویزیون ایران، رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات صلح جهانى «تودا»، سردبیر نشریه «صلح و تدبیر» تودا، کارشناس برنامه‌ریز ارتباطات یونسکو در پاریس، استاد مهمان برخی دانشگاه‌ها در کانادا، انگلستان، روسیه و آمریکا.

به غیر از ده‌ها مقاله علمی که در ژورنال‌های معتبر خارجی چاپ شده، می‌توان به چندین کتاب پروفسور مجید تهرانیان هم اشاره کرد که دو عنوان آن عبارتند از: «جهانی شدن: چالش‌ها و ناامنی‌ها» (1381)، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی غیر انتفاعی و «در تکاپوی تمدن جهانی: سیری در برخورد تمدن‌های بودایی و اسلامی» (1384)، نشر قطره.

http://hamshahrionline.ir/details/195947

 

زندگی­نامه پروفسور مجید تهرانیان: مجید تهرانیان در سال 1316(1937) در مشهد به دنیا آمد. او مدرک دکترای خود را در رشته اقتصاد سیاسی از دانشگاه هاروارد گرفت و به مدت هفت سال به تدریس در دانشگاه های آمریکا پرداخت. مجید تهرانیان در آمریکا از فعالان سازمان دانشجویان ایرانی در آمریکا و کنفدراسیون جهانی دانشجویان ایرانی بود و به سمت رئیس سازمان دانشجویان و دبیر کنفدراسیون انتخاب شد. او در سال 1350 به ایران بازگشت و ضمن ترک فعالیت های سیاسی خود به تدریس در دانشگاه و فعالیت های علمی پرداخت. او ابتدا با سازمان برنامه، سپس با سازمان مدیریت صنعتی و در نهایت با پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران همکاری کرد که نتایج آن کتاب ها، مجله ها و جزوه های پژوهشی گوناگون است که اهدای این پژوهش ها را حتی در دوران اخیر از سوی مسئولان سازمان صدا وسیما به افراد مختلف باعث افتخار خود می داند. تهرانیان در سال 1357 طی یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه آکسفورد رفت.

فعالیت­های علمی و مدیریتی: استاد فعلى رئیس واحد ارتباطات بین الملل دانشگاه هاوایى آمریکا پایه گذار پژوهشکده علوم ارتباطات و توسعه وابسته به رادیو و تلویزیون ایران، رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات صلح جهانى «تودا»، سردبیر نشریه «صلح و تدبیر» تودا، کارشناس برنامه ریز ارتباطات یونسکو در پاریس ، 1360 دریافت کننده جایزه علمى دانشگاه هاروارد، 1374 استاد مهمان دانشگاه امام صادق (ع) ، 1376 استاد دانشگاه مهمان دانشگاه هاى کانادا، انگلستان، روسیه و آمریکا

 

تفکرات علمی و نظری:

         -         دیدگاه ارتباطی وی در  نحله متفکران ارتباطی توسعه گرا قرار می گیرد

         -         توجه او به نقش محیط زیست و صلح جهانی، انتقادی که از جنگ می­باشد

     -     پاره ای از دیدگاه های وی در زمینه امنیت جهانی و امپریالیسم ارتباطی، نقش جایگزین سازمان ملل، جنگ و تروریسم در ادامه مطرح می شود

     -     سازمان ملل در شرایط کنونی نمایندگی ملت ها را برعهده ندارد بلکه به نمایندگی از سوی دولت ها انجام وظیفه می کند؛ به تعبیراو برای اینکه سازمان ملل به جای نمایندگی دولت ها، نمایندگی ملت ها را بررسی کند، باید اصلاحاتی در مکانیزم خود صورت دهد.

     -     جهان در مقابل دو گزینه کاملاً متفاوت قرار دارد: اولین آن پیشرفت به سوی فلسفه هابز و دولت مقتدر و مطلقه برای خنثی کردن علائق فردی است  و دومین گزینه هم ساختن جهان مبتنی بر قوانین بدست آمده از گذشته می باشد.

     -     دلیل جنگ را عدم توانایی در ارائه ساختار صلح می داند که نشان دهنده شکست تصورات انسان برای پیداکردن راههای صلح آمیز و تلاش برای بدست آوردن منابع سمبولیک است

     -     تروریسم جهانی را جنگ جنوب علیه شمال و فقر علیه غنا می نامد و با انتقاد از جنگ های اسرائیل و اعراب در سال های 1946، 1956، 1967، 1973 و 1982،آنگلوامریکن ها را باعت پیروزی دیکتاتوری شاه در سال 1953 معرفی می کند و جنگ عراق علیه ایران را تلاش دولت های محافظه کار برای جلوگیری از انفجار انقلاب ایران می داند.

 

کتاب­های دکتر تهرانیان:

جهانی شدن: چالش‌ها و ناامنی‌ها (1381)، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی غیر انتفاعی

چکیده: کتاب حاضر مشتمل بر شش مقاله بلند درباره جهانی شدن است که در سه بخش یعنی هویت جهانی، "شبکه جهانی "و "نتیجه‌گیری "سامان یافته است .در این مقالات پیامدهای مختلف جهانی شدن در حوزه‌های مختلف ـ اعم از اداره جامعه، روابط حقوقی، فعالیت‌های زیست محیطی، اقتصادی و ...ـ بررسی شده و ارتباط جهانی شدن با مقوله امنیت ملی نشان داده شده است .عناوین مقالات کتاب از این قرار است" :همسایگان جهانی :گزارش کمیسیون اداره مسائل جهانی/ اصغر افتخاری

 

-         Global Civilization: A Buddhist-Islamic Dialogue, with Daisaku Ikeda.

ترجمه به فارسی: در تکاپوی تمدن جهانی: سیری در برخورد تمدن‌های بودایی و اسلامی (1384)، نشر قطره

چکیده: این کتاب حاصل گفت و گوی دو دانشمند ایرانی و ژاپنی (دایساکوایکدا و مجید تهرانیان) است. در این گفت و شنود، تمدن‌های اسلامی و بودایی از سده‌ی هفتم میلادی به بعد بررسی می‌شود، نیز از امکانات ایجاد یک تمدن جهانی که از همه‌ی تمدن‌های بزرگ دنیا بهره گیرد سخن به میان می‌آید. رقابت‌های تسلیحاتی، مسئولیت‌ها و حقوق بشر، و نقش سازمان ملل و ادیان در ایجاد یک نظام جهانی عادلانه و متمدن بخشی از محورهای گفت و گو‌ست که افزون بر آن، رهنمود اخلاقی و فرهنگی برای دوران سرگشتگی کنونی جهان، جنگ ادیان و تمدن‌ها بازگو شده است.

-         The Middle East: Its Governments and Politics, in collaboration with Abid Al Marayati et al. Belmont: Duxbury Press, 1972.

-         Towards a Systematic Theory of National Development. Tehran: Industrial Management Institute, 1974.

-         Communications Policy for National Development: A Comparative Perspective, co editor with F. Hakimzadeh & M. Vidale. London: Rout ledge, Kegan & Paul, 1977.

-         Socio-Economic and Communications Indicators in Development Planning: A Case study of Iran. Paris: UNESCO, 1981.

-         Technologies of Power: Information Machines and Democratic Prospects. Norwood, NJ: Ablex Publishing Corporation, 1990.

-         Letters from Jerusalem, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, University of Hawaii, 1990.

-         Restructuring for Ethnic Peace: A Public Debate at the University of Hawaii, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, 1991.

-         Restructuring for World Peace: On the Threshold of the 21st Century, co-editor with Katharine Tehranian. Cresskill, NJ: Hampton Press, 1992.

-         Global Communication and World Politics: Domination, Development, and Discourse. Boulder: Lynne Rienner, 1999

-         Worlds Apart: Human Security and Global Governance, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999

-         Asian Peace: Security and Governance in the Asia Pacific Region, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999.

-         Reimagining the Future: Toward Democratic Governance, with Joseph Camilleri and Kamal Malhotra. Bundoora, Australia: Department of Politics, La Trobe University, 2000.

-         Dialogue of Civilizations: A New Peace Agenda for the New Millennium, co-edited with David W. Chappell. London: I. B. Tauris, 2002. Persian edition, Tehran: Gam e No Press, forthcoming.

-         Bridging a Gulf: Peace building in West Asia, edited. London: I. B. Tauris, 2003.

-         America and the World: the Double Bind, edited with Kevin P. Clements New Brunswick, NJ: Transactions, 2005.

-         Globalization and Identity, edited with B. Jeannie Lum. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006.

-         Rethinking Civilization: Resolving Conflict in the Human Family, London: Routledge, 2007.

-         Learning to Seek: Globalization, Governance, and the Future of Highed Education, edited by Walter Truett Anderson, Jim Dator, and Majid Tehranian. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006

مقالات علمی و پژوهشی:

-         Peace Journalism in Times of War: Peace and Policy, Volume 13, edited by Susan Ross & Majid Tehranian, Transaction Publishers, 2009.

              -         تلویزیون و فرهنگ در تهران جلس، نشریه کلک، خرداد و تیر 1373 - شماره 51 و 52

              -         نقلاب بزرگ و رسانه های کوچک، نشریه کلک، اسفند 1373 - شماره 60

              -         نظام رسانه ای مطلوب؛ تنوع ساخت، تنوع محتوا، مجله رسانه، زمستان 1379 - شماره 44

       -     ارتباطات بین الملل: روزنامه نگاری صلح: بحث پیرامون اصول اخلاقی رسانه های جهان، مجله رسانه، زمستان 1380 - شماره 48

              -         تلویزیون و فرهنگ ایرانی در لوس آنجلس، نشریه ایران نامه، تابستان 1373 - شماره 47

انتهای خبر //  دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها  ::::  کد خبر 1779

کلید واژه ها :
اقتصاد سیاسی,علوم ارتباطی,علوم ارتباطی,

http://www.rasaneh.org/NSite/FullStory/News/?Id=1779

 

بعد از ظهر چهارشنبه در همایش انجمن جامعه‌شناسی ایران از دوست گرامی دکتر هادی خانیکی شنیدم که دکتر مجید تهرانیان چند روز پیش درگذشته است. از طنزها یا به قول اهل ادب، از آیرونی‌های روزگار است که کسی در حوزه ارتباطات کار کند و از افراد شناخته شده و تاثیرگذار باشد اما خبر درگذشتش با تاخیری چند روزه برسد.

عجیب‌تر، سکوت همکاران و دانشجویان اوست. ظاهرا این کرختی عاطفی، عمومی شده است. حالا چرا باید کسی مثل من به یاد دکتر تهرانیان بنویسد، در حالی که نه او را از نزدیک دیده و نه در کلاس‌های درس او حضور داشته است و نه رشته‌ کاریشان یکی است؟ کار اصلی من پژوهش اجتماعی است و اکنون این کمترین کاری است تا دِین خود را به شخصی که یکی از پژوهش‌های بسیار مهم اجتماعی ایران را سامان داده است، ادا کنم. گمان می‌کنم سال 1374 بود که گزارش پژوهشی را با عنوان «گرایش‌های فرهنگی و نگرش‌های اجتماعی مردم ایران» در کتابخانه مرکز تحقیقات صدا و سیما پیدا کردم. در میان همه نام‌های موثر در این تحقیق، باید از سه نفر یاد ویژه کرد. مرحوم دکتر علی اسدی که مدیریت این تحقیق را بر عهده داشت. دکتر منوچهر محسنی که از همکاران اصلی این تحقیق بود و شادروان دکتر مجید تهرانیان که بنیانگذار مجموعه این نوع تحقیقات بود. در ابتدای دهه 50 شمسی به همت دکتر مجید تهرانیان بنیان مجموعه پژوهشی گسترده‌ای با عنوان «طرح آینده‌نگری» گذاشته می‌شود. به این اعتبار او از بنیانگذاران مطالعات آینده‌نگری در ایران است.

هدف «طرح آینده‌نگری»، شناخت وضعیت کنونی جامعه ایران و آینده‌های محتمل بود. این طرح، شامل مجموعه‌ای از پژوهش‌های اجتماعی بود که از آن جمله می‌توان به نظرسنجی عمومی و نظرسنجی از نخبگان اشاره کرد. این طرح مبتنی بر دو ایده اصلی بود: یکی این‌که جامعه ایران با گذشته و آینده خود چه نسبتی را برقرار می‌کند و دیگر آن‌که در مسیر این تحولات، رسانه چه نقشی ایفا خواهد کرد. در مورد ایده اول، مرحوم تهرانیان در مقدمه‌ای که بر کتاب همایش شیراز می‌نویسد به «زمان‌آگاهی» انسان اشاره می‌کند. وجه تمایز انسان با حیوانات، آگاهی او از مرگ خود است. از این رو، هم دلهره مرگ دارد و هم در جست و جوی جاودانگی است. در نگاه شادروان تهرانیان، تضاد میان این دو، سرچشمه آفرینش‌های فکری و فرهنگی بسیار شده است. تغییرات عظیم و شتابانی که جامعه ایران را درنوردیده است، نسبت آن را زمان دگرگون کرده است، از یک سو، به کلی از گذشته خود جداشده است و از سوی دیگر، با دلهره به آینده خود می‌نگرد. تهرانیان می‌پرسد با آینده مبهم و بیم‌آور، چگونه باید روبه‌رو شد؟ جامعه تا چه حد توانایی نهادی و نگرشی لازم را برای روبه‌رو شدن با آینده‌های متفاوت داراست؟ از دید اعضای گروه‌های مختلف اجتماعی، آینده چه معنایی دارد و تا چد حد آماده پذیرش چنین آینده‌ای هستند؟ آیا گروه‌های مختلف گرایش یا توانایی کنار گذاشتن بخشی از میراث گذشته خود را دارند یا در برابر چنین آینده‌ای مقاومت می‌کنند و به گذشته پناه می‌برند؟ چنین پرسش‌هایی‌است که به تفکر «آینده‌نگرانه» براساس روش‌های علوم اجتماعی ضرورت می‌بخشد.

گزارش نخست از سلسله پژوهش‌های «طرح آینده‌نگری» را خود شادروان تهرانیان با عنوان «نقش رسانه‌ها در پشتیبانی توسعه ملی ایران» می‌نویسد که توسط پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران منتشر شد. مرحوم دکتر تهرانیان در فصل اول این گزارش با عنوان شناخت مسئله، جامعه ایران را جامعه‌ای معلق میان دو وضعیت توصیف می‌کند: گسسته از گذشته و انفعال در برابر آینده. برای عبور از این وضعیت از یک سو باید نسبتِ خود را با سنت تعریف کرد و از سوی دیگر، در این‌باره تامل کرد که چگونه و با چه شیوه‌هایی‌ می‌توان از دستاوردهای علمی و فنی بهره‌ گرفت. او نگران سست شدن پیوند با سنت‌های درخشان و بارور فرهنگی و علمی گذشته است. این جدایی در شرایطی است که فرآورده‌های علمی و تکنولوژیک غرب و نظام‌های آموزشی و ارتباطی همراه آن به شتاب و بدون پیش‌بینی زیاد اقتباس می‌شود. حاصل این اقتباس به گسترشِ کمّی شتابان و چشمگیری انجامیده که از نظر کیفی هنوز شکل و مایه و ریشه نگرفته است. تهرانیان بر این باور بود که تنها راه، پیوند خلاقانه بین سنت و ضرورت‌های جامعه جدید است. در مقدمه گزارشی که یاد شد می‌نویسد «نیاز اساسی پیوند زدن میان سنت‌های بارور گذشته فرهنگ کهن و درخشان ایران با ضرورت زندگانی یک جامعه پیشرو صنعتی به خوبی در همه جا احساس می‌شود. زیرا تنها از راه بستن پیوندهای آفریننده میان سنت‌ها و علم و تکنولوژی جدید است که کشور ما خواهد توانست نقش رهبری فرهنگی گذشته خود را در جهان امروز نیز بازیابد.» از نظر تهرانیان، مشکل اصلی جامعه ایران وضعیت تعلیقی است که آن را «اکنون‌زدگی» می‌خواند: یعنی جامعه‌ای که نه با گذشته خود پیوندی دارد و نه از آینده تصوری واقع‌بینانه. جامعه‌ای که از گذشته خود بریده و فرصت و فراغت اندیشیدن به آینده را نیز از دست داده است.

این وضعیت به جهانی گسیخته منجر شده است که «دوراندیشی» را با «سوداندیشی» یکی می‌گیرد، «آزمندی» چیره‌ترین احساس است و «بیگانگی از خویشتن خویش» محسوس‌ترین حاصل این تغییرات است. در چنین دنیایی، رسانه‌ها با «تولید بی‌امان رویا و خیال که در آن خشونت و شهوت جایگاه برجسته‌ای دارد»، بین ما و واقعیت فاصله انداخته‌اند. در عین حال، رسانه‌ها فرصتی برای تامل در زمان را فراهم کرده‌اند، انسان به مدد توسعه رسانه‌ها می‌آموزد که چگونه گذشته و حال و آینده را در مسیر تاریخ پیوند زند. رسانه‌ها پیوند میان انسان‌ها را چنان وسعت بخشیده‌اند که به تعبیر تهرانیان، زمین به سفینه کوچکی در عرصه پهناور فضا مانند شده که در آن گذشته بشر میراث فرهنگی همه سرنشینان آن و آینده آن سرنوشت مشترک همه مسافران است. شادروان تهرانیان با چنین دریافتی از مسئله جامعه ایران، «طرح آینده‌نگری» را بنیان گذاشت و تلاش کرد علوم اجتماعی جدید را برای شناخت علمی این موقعیت به کار گیرد.

محصول ایده‌ها و تلاش‌های او و همکارانش انجام مجموعه‌ای از پژوهش‌های اجتماعی ارزشمند است که از مهم‌ترین منابع شناخت وضعیت ایران در دهه 50 شمسی به شمار می‌آیند. ایده شادروان تهرانیان برای طراحی تحقیقات اجتماعی در چارچوب یک صور‌ت‌بندی نظری از مسئله جامعه ایران، ایده‌ای خلاقانه بود. او به خوبی می‌دانست که تنها پژوهش‌های اجتماعی در چارچوب یک مسئله‌شناسی نظری، قادر به ایفای نقش موثر است و اجازه نداد «طرح آینده‌نگری» به سوی تحقیقات هنجاری و تجویزی که تنها به کار ستایش یا رانت‌خواری می‌آیند، منحرف شود. به همین دلیل است که صورت‌بندی او از مسئله ایران و پژوهش‌هایش، هنوز هم خواندنی و آموختنی است. روانش شاد.

منبع: روزنامه بهار
 
......................................................................................


پروفسور مجید تهرانیان، از بزرگان علوم ارتباطات و مطالعات توسعه ایران و جهان، در سن ۷۵ سالگی در امریکا درگذشت.


وب‌سایت خبرآنلاین از مرگ تهرانیان در روز دوشنبه، چهارم دی‌ماه ۱۳۹۱ خبرداده است. او در سال‌های اخیر استاد و رئیس واحد ارتباطات بین‌الملل دانشگاه هاوایى آمریکا بود.

مجید تهرانیان در دهه ۱۳۴۰ مدرک دکترای خود را در رشته اقتصاد سیاسی از دانشگاه هاروارد گرفت و به مدت هفت سال به تدریس در دانشگاه‏های آمریکا پرداخت. تهرانیان از فعالان سازمان دانشجویان ایرانی در آمریکا و کنفدراسیون جهانی دانشجویان ایرانی بود و به سمت رئیس سازمان دانشجویان و دبیر کنفدراسیون انتخاب شد.

او در سال ۱۳۵۰ به ایران بازگشت و ضمن ترک فعالیت‌های سیاسی خود به تدریس در دانشگاه و فعالیت‌های علمی پرداخت. او ابتدا با سازمان برنامه، سپس با سازمان مدیریت صنعتی و در نهایت با پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران همکاری کرد که نتایج آن ده‏ها اثر علمی ارزشمند و ماندگار در قالب کتاب‌، مقاله و طرح‏های پژوهشی است. تهرانیان در سال ۱۳۵۷ طی یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه آکسفورد رفت.

پس از خروج از کشور او فعالیت‌های محدودی در ایران داشت و تنها توانست به مدت یک‌سال در دانشگاه امام صادق (ع) به‌عنوان استاد مهمان تدریس کند.


برخی از فعالیت‌های علمی و مدیریتی مجید تهرانیان به شرح زیر است:

- استاد و رئیس واحد ارتباطات بین‌الملل دانشگاه هاوایى آمریکا
- پایه‌گذار پژوهشکده علوم ارتباطات و توسعه وابسته به رادیو و تلویزیون ایران
- رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات صلح جهانى «تودا»
- سردبیر نشریه «صلح و تدبیر» تودا
- کارشناس برنامه ریز ارتباطات یونسکو در پاریس
- دریافت کننده جایزه علمى دانشگاه هاروارد
- استاد مهمان دانشگاه امام صادق (ع)
- استاد مهمان برخی دانشگاه‌ها در کانادا، انگلستان، روسیه و آمریکا

برخی از آثار پروفسور مجید تهرانیان به شرح زیر است:

- جهانی شدن: چالش‌ها و ناامنی‌ها (1381)، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی غیر انتفاعی
- در تکاپوی تمدن جهانی: سیری در برخورد تمدن‌های بودایی و اسلامی (1384)، نشر قطره

    The Middle East: Its Governments and Politics, in collaboration with Abid Al Marayati et al. Belmont: Duxbury Press, 1972.
    Towards a Systematic Theory of National Development. Tehran: Industrial Management Institute, 1974.
    Communications Policy for National Development: A Comparative Perspective, co editor with F. Hakimzadeh & M. Vidale. London: Rout ledge, Kegan & Paul, 1977.
    Socio-Economic and Communications Indicators in Development Planning: A Case study of Iran. Paris: UNESCO, 1981.
    - Technologies of Power: Information Machines and Democratic Prospects. Norwood, NJ: Ablex Publishing Corporation, 1990.
    - Letters from Jerusalem, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, University of Hawaii, 1990.
    - Restructuring for Ethnic Peace: A Public Debate at the University of Hawaii, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, 1991.
    - Restructuring for World Peace: On the Threshold of the 21st Century, co-editor with Katharine Tehranian. Cresskill, NJ: Hampton Press, 1992.
    - Global Communication and World Politics: Domination, Development, and Discourse. Boulder: Lynne Rienner, 1999
    - Worlds Apart: Human Security and Global Governance, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999
    - Asian Peace: Security and Governance in the Asia Pacific Region, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999.
    - Reimagining the Future: Toward Democratic Governance, with Joseph Camilleri and Kamal Malhotra. Bundoora, Australia: Department of Politics, La Trobe University, 2000.
    - Dialogue of Civilizations: A New Peace Agenda for the New Millennium, co-edited with David W. Chappell. London: I. B. Tauris, 2002. Persian edition, Tehran: Gam e No Press, forthcoming.
    - Bridging a Gulf: Peace building in West Asia, edited. London: I. B. Tauris, 2003.
    - America and the World: the Double Bind, edited with Kevin P. Clements New Brunswick, NJ: Transactions, 2005.
    - Globalization and Identity, edited with B. Jeannie Lum. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006.
    - Rethinking Civilization: Resolving Conflict in the Human Family, London: Routledge, 2007.
    - Learning to Seek: Globalization, Governance, and the Future of Highed Education, edited by Walter Truett Anderson, Jim Dator, and Majid Tehranian. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006

http://khabareghtesadi.com/fa/news/4339/%D8%A8%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C

 

درگذشت چهره‌ی ایرانی در سکوت خبری

کد خبر: ۲۹۴۶۰۱

تاریخ انتشار: ۱۰ دی ۱۳۹۱ - ۱۳:۳۸

این روزها در صفحه‌های شخصی و برخی سایت‌های خبری رفته‌رفته این بحث در حال وسعت گرفتن است که چرا پس از مرگ یکی از چهره‌های بین‌المللی ایرانی در حوزه‌ی ارتباطات، دست‌اندرکاران و دانشگاهیان عرصه‌ی ارتباطات، از او حتا به اندازه‌ی یک کادر 100 کلمه‌یی آگهی ترحیم یادی نکردند و حتا از انعکاس خبر درگذشت او هم آگاهانه یا غیرآگاهانه خودداری کردند.

 

به گزارش ایسنا، دوشنبه‌ی هفته‌ی پیش درپی انتشار خبری در صفحه‌ی شخصی خواهرزاده «مجید تهرانیان» در یکی از شبکه‌های اجتماعی، جمع محدودی، از درگذشت یکی از مطرح‌ترین چهره‌های ارتباطات ایران مطلع شدند. پس از آن به‌جز در تعداد اندکی از سایت‌های خبری و صفحه‌های شخصی اجتماعی، در جای دیگری به این موضوع اشاره نشد.

 

در همین راستا، دکتر علی گرانمایه‌پور - مدرس رشته‌ی ارتباطات - با تأکید بر این‌که نباید نگاه «این‌ور آبی» و «آن‌ور آبی» به بزرگان دانش ارتباطات داشته باشیم، درباره‌ی مجید تهرانیان می‌گوید: وجود پروفسور تهرانیان، با هر ایدئولوژی، برای حوزه‌ی ارتباطات یک افتخار است. تفکیک دانش در قالب نگرش سیاسی، کم‌لطفی و کوچک کردن دست‌آوردها را درپی دارد.

 

او ادامه می‌دهد: شایسته بود فارغ از هر سلیقه‌ی سیاسی برای ایشان مراسم بزرگداشتی برگزار می‌شد. ما باید از دکتر مجید تهرانیان به صرف «مجید تهرانیان» بودنش تقدیر و تشکر کنیم و نه به‌خاطر علایق سیاسی. ما باید به بزرگانی که در دیگر نقاط دنیا زندگی می‌کنند و ممکن است با سلایق ما همسو نباشند، به صرف ایرانی بودن‌شان افتخار کنیم.

 

گرانمایه‌پور با اشاره به خبر فوت مجید تهرانیان که در وبلاگ‌ها منتشر شد، اظهار می‌کند: اگر ما نتوانیم به دانش‌آموزان‌مان یاد بدهیم که خدمت به علم در ارجحیت قرار دارد، ممکن است در سال‌های بعد کسی نباشد که یادی از ما بکند. این جای تأسف دارد و من امیدوارم سایر دوستان در حوزه‌ی ارتباطات از دکتر تهرانیان یاد کنند.

 

پروفسور مجید تهرانیان، استاد و رییس واحد ارتباطات بین‌الملل دانشگاه هاوایی، در سال 1316 در مشهد متولد شد. او تحصیلاتش را در رشته‌ی اقتصاد سیاسی به پایان رسانده، ‌مدرک کارشناسی ارشد و دکتری خود را از دانشگاه هاروارد و مدرک کارشناسی خود را از کالج «دارت موث» کسب کرد. حوزه‌های تدریس و پژوهش او بیشتر مشکلات روابط بین‌الملل با تمرکز بر مضامینی مانند ارتباطات، صلح، توسعه و دموکراسی بود. او پس از هفت سال تدریس در دانشگاه‌های آمریکا، در سال 1350 به ایران بازگشت و به تدریس و فعالیت علمی در ایران پرداخت. او یک سال نیز به‌عنوان استاد مهمان در دانشگاه امام صادق (ع) تدریس کرد.

 

تهرانیان پایه‌گذار پژوهشکده‌ی «علوم ارتباطات و توسعه» وابسته به رادیو و تلویزیون ایران بود و ریاست موسسه‌ی مطالعات و تحقیقات صلح جهانی «تودا» را نیز در کارنامه‌ی خود دارد. تدریس در دانشگاه‌های کانادا، انگلیس، روسیه و آمریکا هم در سوابق او دیده می‌شود.

 

او همچنین در مسائل خاورمیانه، آسیا و اقیانوسیه هم تخصص داشت و در سازمان‌های ملی و بین‌المللی بسیاری فعالیت کرد و از میان مسئولیت‌هایش، به مدیر برنامه‌ریزی اجتماعی سازمان برنامه‌ریزی ایران، مدیر و بنیانگذار موسسه‌ی ارتباطات و توسعه‌ی ایران (تهران)، کارشناس برنامه‌ی یونسکو (پاریس) و عضو هیأت امنای موسسه‌ی بین‌المللی ارتباطات (لندن) می‌توان اشاره کرد.

 

تهرانیان همچنین جایزه‌های معتبری را در حوزه‌ی علم ارتباطات به خود اختصاص داد که دکتری افتخاری دانشگاه سوکا (توکیو)، جایزه‌ی خدمات ممتاز ارتباطات بین‌الملل و مدرک تدریس «مریتوریوس» از آن جمله هستند.

 

او همچنین در بسیاری از انتشاراتی‌ها عضو هیأت ویراستاری بود. این محقق ایرانی عضو آکادمی جهانی علوم و هنرها بود. وی بیش از 25 کتاب و 100 مقاله را نوشت که به چندین زبان از جمله فرانسوی، ‌اسپانیولی،‌ ایتالیایی، ‌آلمانی، ‌نروژی، فنلاندی، لهستانی، اسلوونیایی، کره‌یی، ژاپنی، عربی و فارسی ترجمه شده‌اند.

 

تهرانیان علاوه بر مجموعه کتاب‌های موسسه‌ی «تودا»، آثار «Peace & Policy» را نیز ویرایش کرد. از میان آثار مکتوب این استاد دانشگاه به «خاورمیانه: دولت‌ها و سیاست‌های آن» (1972)، «سیاست‌های ارتباطاتی برای توسعه ملی» (1977)، «ارتباطات جهانی و سیاست‌های دنیا» (1999)، «تمدن جهانی» (2002)، «گفت‌وگوی تمدن‌ها» (2002)، «آمریکا و جهان» (2005) و «هویت و جهانی شدن» (2006) می‌توان اشاره کرد.

 

او همچنین نظریه‌های مختلف و جهانی در حوزه‌ی ارتباطات، بویژه در حوزه‌ی جهان سوم و توسعه داشته است. در مقدمه‌ی کتاب سرینواس آر. ملکات و ولزلی استیوز نویسندگان کتاب مرجع «ارتباطات توسعه در جهان سوم» این‌گونه آمده است: «نکته‌ی درخور تأمل این است که نویسندگان، پارادایم توانمندسازی را با تکیه بر نظریه‌ی اجتماع‌محور مجید تهرانیان مطرح می‌کنند که نظریه‌ی بومی در مباحث ارتباطات توسعه است.»

 

گویا تنها کسی که با تهرانیان ارتباط نزدیک داشت، پروفسور کاظم معتمدنژاد بود که متأسفانه این روزها به‌دلیل بیماری، صحبت کردن با او هم دشوار شده است.

 

یادمان نرود که چه بخواهیم و چه نخواهیم، حوزه‌ی علم ارتباطات ایران در نگاه جهانی، با نام استادانی مانند پروفسور حمید مولانا، پروفسور یحیی کمالی‌پور و مرحوم پروفسور مجید تهرانیان مطرح است.

http://www.tabnak.ir/fa/news/294601/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DB%8C

 

زندگینامه: مجید تهرانیان (1316-1391)

 

ارتباطات > ارتباطات بین‌الملل- همشهری آنلاین:
مجید تهرانیان در سال 1316 در مشهد به دنیا آمد

وی مدرک دکترای خود را در رشته اقتصاد سیاسی از دانشگاه هاروارد گرفت و به مدت 7 سال به تدریس در دانشگاه‌‌های آمریکا پرداخت.

تهرانیان از فعالان سازمان دانشجویان ایرانی در آمریکا و کنفدراسیون جهانی دانشجویان ایرانی بود و به سمت رئیس سازمان دانشجویان و دبیر کنفدراسیون انتخاب شد.

وی در سال 1350 به ایران بازگشت و ضمن ترک فعالیت‌های سیاسی خود به تدریس در دانشگاه و فعالیت‌های علمی پرداخت.

ابتدا با سازمان برنامه، سپس با سازمان مدیریت صنعتی و در نهایت با پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران همکاری کرد که نتایج آن کتاب‌ها، مجله‌ها و جزوه‌های پژوهشی گوناگون است که اهدای این پژوهش‌ها را باعث افتخار خود می‌داند.

تهرانیان در سال 1357 نیز طی یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه آکسفورد رفت. وی در دی ماه سال 1391 درگذشت.

برخی از فعالیت‌های علمی و مدیریتی مجید تهرانیان:

• استاد و رئیس واحد ارتباطات بین‌الملل دانشگاه هاوایى آمریکا
• پایه‌گذار پژوهشکده علوم ارتباطات و توسعه وابسته به رادیو و تلویزیون ایران
• رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات صلح جهانى «تودا»
• سردبیر نشریه «صلح و تدبیر» تودا
• کارشناس برنامه ریز ارتباطات یونسکو در پاریس
• دریافت کننده جایزه علمى دانشگاه هاروارد
• استاد مهمان دانشگاه امام صادق (ع)
• استاد مهمان دانشگاه‌هاى کانادا، انگلستان، روسیه و آمریکا

برخی از آثار پروفسور مجید تهرانیان:

• جهانی شدن: چالش‌ها و ناامنی‌ها (1381)، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی غیر انتفاعی
• در تکاپوی تمدن جهانی: سیری در برخورد تمدن‌های بودایی و اسلامی (1384)، نشر قطره

• The Middle East: Its Governments and Politics, in collaboration with Abid Al Marayati et al. Belmont: Duxbury Press, 1972.
• Towards a Systematic Theory of National Development. Tehran: Industrial Management Institute, 1974.
• Communications Policy for National Development: A Comparative Perspective, co editor with F. Hakimzadeh & M. Vidale. London: Rout ledge, Kegan & Paul, 1977.
• Socio-Economic and Communications Indicators in Development Planning: A Case study of Iran. Paris: UNESCO, 1981.
• - Technologies of Power: Information Machines and Democratic Prospects. Norwood, NJ: Ablex Publishing Corporation, 1990.
• - Letters from Jerusalem, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, University of Hawaii, 1990.
• - Restructuring for Ethnic Peace: A Public Debate at the University of Hawaii, editor. Honolulu: Spark M. Matsunaga Institute for Peace, 1991.
• - Restructuring for World Peace: On the Threshold of the 21st Century, co-editor with Katharine Tehranian. Cresskill, NJ: Hampton Press, 1992.
• - Global Communication and World Politics: Domination, Development, and Discourse. Boulder: Lynne Rienner, 1999
• - Worlds Apart: Human Security and Global Governance, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999
• - Asian Peace: Security and Governance in the Asia Pacific Region, edited. London: I. B. Taurus Publishers, 1999.
• - Reimagining the Future: Toward Democratic Governance, with Joseph Camilleri and Kamal Malhotra. Bundoora, Australia: Department of Politics, La Trobe University, 2000.
• - Dialogue of Civilizations: A New Peace Agenda for the New Millennium, co-edited with David W. Chappell. London: I. B. Tauris, 2002. Persian edition, Tehran: Gam e No Press, forthcoming.
• - Bridging a Gulf: Peace building in West Asia, edited. London: I. B. Tauris, 2003.
• - America and the World: the Double Bind, edited with Kevin P. Clements New Brunswick, NJ: Transactions, 2005.
• - Globalization and Identity, edited with B. Jeannie Lum. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006.
• - Rethinking Civilization: Resolving Conflict in the Human Family, London: Routledge, 2007.
• - Learning to Seek: Globalization, Governance, and the Future of Highed Education, edited by Walter Truett Anderson, Jim Dator, and Majid Tehranian. New Brunswick, NJ: Transactions, 2006

مقالات علمی و پژوهشی:

• Peace Journalism in Times of War: Peace and Policy, Volume 13, edited by Susan Ross & Majid Tehranian, Transaction Publishers, 2009.

·  تلویزیون و فرهنگ در تهران جلس، نشریه کلک، خرداد و تیر 1373 - شماره 51 و 52

·  انقلاب بزرگ و رسانه های کوچک، نشریه کلک، اسفند 1373 - شماره 60

·  نظام رسانه‌ای مطلوب؛ تنوع ساخت، تنوع محتوا، مجله رسانه، زمستان 1379 - شماره 44

·  ارتباطات بین الملل: روزنامه نگاری صلح: بحث پیرامون اصول اخلاقی رسانه های جهان، مجله رسانه، زمستان 1380 - شماره 48

·  تلویزیون و فرهنگ ایرانی در لوس آنجلس، نشریه ایران نامه، تابستان 1373 - شماره 47

http://hamshahrionline.ir/details/155991

 

 

مجید تهرانیان در ویکیپدیا
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86