پنجشنبه, ۲۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 13 February, 2025
مجله ویستا

چایینه رسم زنان ایلامی برای عزاداری در محرم


چایینه زنان عزاداری ایلامی ها در محرم

ایلام یکی از شهرهای صددرصد شیعه ی ایران اسلامی است که نشانه ی بارز این مردم ولایت مداری و محب اهل بیت بودن آنهاست .ماه محرم از ارزش ویژه ای نزد مردم ایلام برخوردار است. به طوری که از چند روز پیش از فرارسیدن ماه محرم همه جا را بوی محرم می گیرد و ایلام رخت عزا بر تن می کند.

در ایام محرم بیشتر مردها در سوگواری سالار شهیدان امام حسین (ع ) و یارانش، نقش فعال تری دارند اما در میان مردم ایلام، زنان در رسم « چایینه » دیگر تنها شاهدان اندوهگین نیستند و مراسم ویژه ای دارند. از جمله این چایینه ها می توان به چایینه حضرت قاسم (ع) در روز هفتم، چایینه حضرت عباس (ع ) در روز هشتم، چایینه امام حسین (ع ) در روز دهم و چایینه روز اربعین حسینی اشاره داشت.

چایینه حضرت قاسم

در چایینه حضرت قاسم رسم بر این است که ابتدا بر دختری جوان و ازدواج نکرده ( به نشان عروس قاسم) لباس عروسی ( تن پوشی سبزرنگ و سرپوشی سفید رنگ) می پوشانند و دو شمع روشن نیز به دست های عروس می دهند و یک سینی پر از نقل و نبات ، حنا، عود و شمع را در وسط میدان می گذارند.


چایینه رسم زنان ایلامی برای عزاداری در محرم

چایینه مراسم سنتی ایلامی ها

 چایینه خوان ها با لباس تمیز رنگی و با وضعی مرتب وارد میدان می شوند و زنی که در اصطلاح مُلایه گفته می شود شروع به مداحی می کند. سپس زنی در حین اجرای مراسم عروسی، کفنی آغشته به خون را به وسط میدان می آورد ( به نشانه رسیدن خبر شهادت قاسم در روز برگزاری مراسم عروسی) بعد از این حادثه چایینه خوان از حالت نمادین شادی و سرور در آمده و خود را پریشان کرده با خاموش کردن شمع ها، روی سر عروس چادر سیاه ( به نشانه عزادار شدن عروس می اندازد و بعد از خاموش کردن شمع ها نوحه خوانی توسط ملایه شروع شده و مجلس ماتم وعزا می گردد.


چایینه رسم زنان ایلامی برای عزاداری در محرم

چایینه زنان عزاداری مردم ایلام در محرم

 ابتدا چایینه خوانها دو زانو نشسته و سپس در حالت ایستاده به صورت حلقه وار دور میدان چرخیده و با کف دو دست په پیشانی خود می زنند .

چایینه عباس(ع) در روز هشتم محرم برگزار می شود. در روزهای عاشورا و اربعیین نیز چایینه امام حسین ( ع) با تفاوت هایی در مراحل و شیوه اجرا برگزار می شود. 

چایینه رسم زنان ایلامی برای عزاداری در محرم