معرفی جاذبه های گردشگری کربلا

شهرت این شهر با نبرد کربلا در دهم محرم ۶۱ هجری قمری پیوند دارد. حرم حسین بن علی و برادرش عباس بن علی در شهر کربلا از مکان‌های مقدس اسلامی و زیارتگاه مسلمانان شیعه است. کَربَلا مرکز استان کربلا، از شهرهای جنوبی کشور عراق، با جمعیت ۵۷۲٬۳۰۰ نفر (۲۰۰۳ میلادی) در ناحیه غربی فرات قرار دارد و فاصله‌اش تا بغداد ۹۷ کیلومتر است. بهترین زمان برای دیدن مراسم‌های مذهبی در کربلا عاشورا، اربعین و نیمه شعبان است.

حرم مطهر امام حسین (ع)

حرم امام حسین(ع) محل دفن امام حسین(ع)، شماری از بنی‌هاشم و یاران امام در کربلا است که در دهم محرم سال ۶۱ ق در مواجهه با سپاهیان عبیدالله بن زیاد به شهادت رسیدند. مختار ثقفی اولین بنا را بر مرقد امام حسین(ع) ساخت و در دوره‌های بعد شیعیان و محبان اهل بیت(ع) مخصوصاً پادشاهان و حاکمان، اهتمام ویژه‌ای بر بازسازی، ترمیم و توسعه این حرم داشته‌اند. این حرم بارها از سوی مخالفان از جمله خلفای عباسی و وهابیان تخریب شده است. مهمترین تخریب حرم امام حسین (ع) در زمان متوکل و آخرین آنها در سال ۱۴۱۱ق توسط حکومت بعث عراق در پی انتفاضه شعبانیه صورت گرفت.

زیارت حرم امام حسین(ع) یکی از اعمال مورد توجه شیعیان و مورد تأکید احادیث امامان شیعه است. بیشترین زیارت کنندگان در روزهای عاشورا، اربعین و نیمه شعبان در حرم امام حسین(ع) گرد هم می‌آیند. در فقه شیعه، حرم و تربت امام حسین(ع) احکام خاصی دارد.

---

بین الحرمین

بینُ الْحَرَمَین حد فاصل حرم امام حسین(ع) و حرم حضرت عباس(ع) و مسیری به طول ۳۷۸ متر است. در گذشته بین الحرمین به صورت فضای آزاد میان دو حرم نبود، بلکه حد فاصل حرمین، منازل مسکونی و تجاری قرار داشت، در دوره صدام اماکن مسکونی و بناهای این محدوده با انگیزه توسعه اطراف حرمین تخریب شد و فضای کنونی بین الحرمین به وجود آمد. پس از سقوط صدام، توسعه بین الحرمین به عنوان یکی از طرح‌های مهم ستاد بازسازی و توسعه عتبات عالیات ایران و عراق مورد بررسی قرار گرفته و اجرایی شد.

رجوع به کتب تاریخی، زندگینامه‌ها و حتی دانشنامه‌ها و اشعار قدیمی آیینی نشان می‌دهد که تا پیش از تخریب خانه‌های میان حرمین، نام بین الحرمین مرسوم نبوده است. تنها نامی که از بین الحرمین دیده می‌شود، بازار بین الحرمین تهران است که در زمان قاجار ساخته شده است و میان دو مسجد شاه و جامع تهران است. این اصطلاح پس از ساخت بین الحرمین در کربلا وارد ادبیات عاشورایی و آیینی شد.

طرح‌ توسعه بین الحرمین با هدف آماده سازی محوطه بین الحرمین متناسب با فضای معنوی و همچنین تامین امکانات و خدمات لازم برای زائران در این محوطه و تسهیل عبور و مرور آنان بین حرم امام حسین(ع) و حرم حضرت عباس(ع) و نیز تأمین حداکثر فضای مسقف ممکن از مهرماه ۱۳۸۹ آغاز شد. در یکی از پروژه‌های این طرح، عملیات تخریب برخی ساختمان‌ها و هتل‌های موجود در محدوده طرح آغاز شد. مساحت این پروژه حدود یک میلیون و پانصد هزار متر مربع بوده که از خیابان «میثم تمار» آغاز و با گذشتن از خیابان «جمهوری» به سمت دیگر بین الحرمین منتهی می‌شود.

به دلیل گران بودن ساختمان‌ها و هتل‌های موجود در این منطقه، اعتبار بسیار بالایی برای خریداری و تخریب آن مورد نیاز بوده که بخشی از آن را دولت عراق، مقداری نیز از بودجه شهرداری کربلا و هدایا و نذورات حرمین دریافت شد. قرار است این طرح تا سال ۲۰۳۵ میلادی پایان یابد.

---

آرامگاه امیرکبیر

میرزا تقی خان امیر کبیر در دهم ژانویه ۱۸۵۲ میلادی برابر روز جمعه هفدهم ربیع الاول سال ۱۲۶۸ هجری قمری در حمام قصر فین کاشان در حالی که حاج علی خان پیشخدمت خاصه فراشباشی دربار نظارت می کرد به وسیله علی خان نایب فراشخانه و میرغضب مخصوص و میرزا احمد نوکر حاج علی خان به قتل رسید. حاج علی خان بعدا لقب حاجب الدوله گرفت.

جنازه امیرکبیر ابتدا در گورستان پشت مشهد کاشان به رسم امانت به خاک سپرده شد. در آن زمان اغلب افراد مشهور و مهم وصیت می کردند که جنازه شان به عتبات عالیات حمل شود و بیشتر در کربلا و کمتر در نجف به خاک سپرده شود. جنازه را در خاک می گذاشتند و پس از یک سال نبش قبر کرده در کفن گذارده بار قاطر کرده به کربلا می فرستاند.

وفور جنازگانی که به عراق عرب حمل شده در گورستان دارالسلام به خاک سپرده می شدند به تدریج باعث اعتراض دولت عثمانی شد و محدودیت هایی برای آن برقرار گشت. صاحبان اجساد اغلب پس از چند سال به وصیت میت عمل کرده جنازه را در حالی که به استخوان هایی تبدیل شده بود به کربلا می فرستاند.

---

حرم مطهر حضرت عباس (ع)

اين حرم در فاصله ۳۵۰ متري شمال شرقي حرم امام حسين (عليه السلام) قرار گرفته و داراي قبّه و بارگاه شکوهمندي است که جسد پاک اين سردار رشيد و يار وفادار امام حسين (عليه السلام) را در بَرگرفته است. ساختمان داراي گنبدي طلايي است که بر روي گنبد خانه اي کوچکتر از حرم امام حسين (عليه السلام) قرار دارد. گِرداگرد قبر مطهّر را چهار رواق و صحن فراخ و وسيعي به همراه ايوان زيبا در برگرفته است. ضريح زيباي آن حضرت به دستور مرحوم آية الله العظمي حکيم در سال ۱۹۶۵ ميلادي در اصفهان ساخته شد.

---

رود فرات

فرات یکی از چهار رود بهشتی است که نام آن سه بار در قرآن آمده و در شعر و ادبیات شیعی قداستی ویژه دارد؛ به طوری که امروزه صدها مؤسسه و نهاد فرهنگی و اقتصادی و رسانه ای به نام فرات وجود دارد و اشعار عاشورایی شاعران شیعه مذهب ایران و عراق، با این نهر پیوند خورده است. آب فرات، یکی از عوامل حاصل خیزی خاک عراق و جمعیت یافتن سرزمین بین النهرین است و بر اساس برخی روایات شیعه، مهریۀ حضرت فاطمه (علیها السلام) خوانده شده است. به علاوه قسمتی از این رودخانه از شهر کربلا می‌گذرد که دیدن آن خالی از لطف نیست.

---

تل زینبیه

تَلّ زَینبیّه مکانی مُشرف به قتل‌ گاه امام حسین (ع) است. این مکان، در غرب حرم امام حسین (ع) قرار دارد و زیارتگاه شیعیان است. تلّ به معنای پشته برآمده از زمین و تپه‌ ای از خاک و ریگ است. سرزمین کربلا، ناهموار و دارای تل و تپه های زیادی بوده که در حادثه کربلا تپه‌ ای مشرف بر محل شهادت شهدای کربلا وجود داشته که حضرت زینب (س) بالای آن می‌ آمد تا وضعیت برادرش حضرت امام حسین (ع) را در میدان نبرد بررسی کند.

در حال حاضر، بنایی به نام تل زینبیه در سمت جنوب غربی حرم امام حسین (ع) واقع شده است که به طور تقریبی پنج متر از کف صحن حرم بالاتر و حدود ۳۵ متر تا مقتل و قتل‌ گاه فاصله دارد. این مکان را به صورت اتاقی ساخته‌ اند که با چند پله به آن راه است و گنبدی از کاشی آبی بر آن استوار است. تجدید بنای تل زینبیه در این اواخر حدود سال ۱۳۹۸ هجری قمری انجام شد.

گردآوری: مجله اینترنتی وب