راه‌های درمان شپش سر چیست؟

شپش مو نوعی حشره انگلی و بدون بال است که در هر سنی می‌تواند بر روی سر، مژه و ابروها یافت شود. این حشره روزانه چندین بار از خون انسان تغذیه می‌کند و نمی‌تواند مدت زیادی بدون تماس با پوست بدن زنده بماند و فقط از طریق تماس مستقیم منتقل می‌شود. طول این حشره کوچک 3-2 میلی‌متر است و از رنگ صورتی نیمه ‌شفاف تا رنگ سیاه، تنوع رنگ دارد.

شپش‌های سر دارای سه جفت پا هستند كه این پاها از ناخن‌های خاصی برای خزیدن و حركت در امتداد موها تشکیل شده است.

شپش سر غالبا در کودکان خردسال و مهدکودک و در دانش‌آموزان دوران ابتدایی شیوع دارد. این بیماری با تماس نزدیک سر و بوسیله‌ی استفاده مشترک از کلاه، شانه، روسری و سنجاق بین کودکان منتقل می‌شود. در صورت ابتلا فرزند شما به این بیماری، بقیه افراد خانواده نیز در معرض خطر ابتلا قرار می‌گیرند. شپش سر مشکلی خطرناکی نیست، اما می‌تواند باعث خارش شدید و غیرقابل تحمل شود.

راه‌های درمان شپش سر چیست؟

در ابتدای شروع درمان، همه‌ی لباس‌ها و ملحفه‌های خود را در آب داغ و بهمراه پاک کننده‌ها بشویید. این کار نه تنها به فرآیند درمان کمک می‌کند، بلکه جلوی انتقال شپش سر به سایر افراد خانواده را نیز می‌گیرد.

• درمان شپش سر با ترکیبات گیاهی: ترکیب 25 گرم نعناع، 25 گرم میوه سرو کوهی و 10 عدد میخک و 10 عدد برگ عرعر را به مدت 20 دقیقه در سرکه بجوشانید و بعد از ولرم شدن از صافی رد کنید؛ موهایتان را به آن آغشته سازید و اجازه دهید تا 1 ساعت بر روی آن بماند؛ سپس موها را شانه بزنید.
  
  
• درمان شپش سر با سرکه سیب و روغن جوجویا: 30 میلی‌لیتر سرکه سیب را با 15 میلی‌لیتر روغن جوجویا و 10 قطره اسانس پونه و 10 قطره اسانس نیااولی و 15 قطره اسانس عرعر مخلوط کنید و موهایتان را به دقت و کامل آغشته به این مخلوط کنید. بعد از یک ساعت موی خود را شانه زده و بشویید.
  
  
• درمان شپش سر با سرکه: سرکه را گرم کرده و آن را روی سر خود بمالید. حوله یا کلاهی روی سر خود بگذارید و 30 دقیقه صبر کنید و بعد از آن مو‌های خود را بشویید. همچنین می‌توانید مخلوط روغن معدنی و سرکه را بر روی موهای خود بمالید تا شپش‌ها از موهایتان جدا شوند. این کار را ادامه دهید تا به کلی شپش‌ها از موهایتان جدا شوند.
  
  
• درمان شپش سر با سس مایونز: یکی دیگر از روش‌های درمان شپش سر استفاده از سس مایونز است. در این روش باید هنگام شب سر و موها را به خوبی با سس مایونز آغشته کنید به طوری که در تمام طول شب سس مایونز با استفاده از کلاه روی سر شما باقی بماند و روز بعد شستشو داده شود. سس مایونز موجب بسته شدن سوراخ‌های تنفسی شپش و از بین رفتن آن می‌شود.
  
  
• درمان شپش سر با روغن زیتون: به همه جای موهای سر خود روغن زیتون بمالید. موهای خود را در قسمت بالای سر جمع کنید و با کلاه حمام یا حوله آنها را بپوشانید. ممکن است موها چسبناک و روغنی و ناراحت کننده باشند. بنابراین می‌توانید حوله‌ای را دور گردن خود ببندازید تا این مواد را جذب کند. سپس به مدت 3 تا 8 ساعت موهای خود را در این حالت نگه دارید. زیرا تحقیقات نشان داده است که شپش‌ها می‌توانند تا 2 ساعت در مایعاتی مانند روغن زیتون زنده بمانند. هر چه مدت زمان به 8 ساعت نزدیک‌تر شود، میزان از بین رفتن شپش‌ها و موثر بودن این روش بیشتر خواهد بود. ظرفی پر از آب داغ و صابون آماده کنید و حوله را داخل آن قرار دهید. خود را برای دیدن شپش‌های مرده و تخم‌های آن که در آب شناور می‌شوند، آماده کنید. بعد از شانه زدن تمام موهای خود، شانه استفاده شده را در آب صابون قرار دهید و خوب آن را شستشو دهید تا شپش‌های آن کشته شوند. شانه زدن را تا جایی ادامه دهید که موهایتان عاری از شپش به نظر آید.
  
  

• درمان شپش سر به کمک شامپو: برای درمان شپش سر، چند فراورده موثر در داروخانه ها موجود است. آنچه در کشور ما برای این منظور استفاده می‌شود عمدتا شامپو لیندین 1 درصد و شامپو پرمترین 1 درصد است. این فراورده‌ها برای بیش از 40 سال است که مورد استفاده قرار می‌گیرند و غالبا غیر از عوارض نادر گذرا، عارضه دیگری ندارند. اما مهم این است که درست مطابق آنچه توصیه شده است استفاده شده و بیش از حد مصرف نشوند. علاوه بر این باید تمام موها بخوبی با آنها مرطوب شوند چرا که شپش سر کشته نمی‌شود مگر آنکه در تماس مستقیم با دارو قرار گیرد. ضمنا مثل استفاده از هر فرآورده دارویی دیگری لازمست که در مورد مصرف در زنان باردار، مادران شیرده و نوزادان با پزشک مشورت انجام شود.
  
  

چند نکته اساسی در هنگام درمان شپش سر

نکته 1: در زمان ابتلا به این بیماری هرگز از شانه‌های پلاستیکی برای شانه زدن موهای خود استفاده نکنید و بجای آن از شانه فلزی برای شانه زدن هر بخش از موی خود استفاده کنید. بعد از اتمام شانه زدن، شانه استفاده شده را در آب صابون قرار دهید و خوب آن را شستشو دهید تا شپش‌های آن کشته شوند.

نکته 2: روش‌های درمان شپش سر را هر سه روز یکبار، به مدت دو هفته اجرا کنید تا تمام شپش‌ها کشته شوند. زیرا طول دوره زندگی هر شپش حدودا 12 روز است و اگر این کار تکرار نشود، امکان تخم‌گذاری و رشد مجدد شپش‌ها وجود دارد. هر شپش بالغ ماده می‌تواند روزانه هشت تخم بگذارد و بعد از جفت‌گیری توانایی تخم گذاری به 56 تخم در روز هم می‌رسد. اندازه تخم‌ها در حدود 0.3 در0.8 میلیمتر می‌باشد که بیشتر شبیه به دانه‌های شن هستند. تخم‌ها با کمک ترشح شپش‌های ماده به رشته‌های مو متصل می‌شوند و بدین گونه تخم‌ها به مو می‌چسبند.

نکته 3: به خاطر داشته باشید اگر پس از دوبار درمان مجددا به شپش سر مبتلا شدید، این بدان معنی است که فرد مبتلای درمان نشده‌ای در نزدیکی شما وجود دارد. بهرحال با ابتلای مجدد، دو دوره درمان مجدد لازم است.

راه‌های انتقال شپش سر چیست؟

احتمال ابتلا به شپش در تمامی افراد فارغ از سن، جنسیت، سطح اجتماعی و اقتصادی، رنگ پوست، رنگ مو، بلندی و کوتاهی مو و مذهب وجود دارد. دو راه ساده‌ای که باعث انتقال شپش می‌شود شامل موارد زیر است:

• تماس مستقیم با لباس و رختخواب فرد مبتلا که اصلی‌ترین راه انتقال این بیماری است
• استفاده از کلاه و روسری فرد مبتلا

نکته: جالب است بدانیم شپش‌های سر انسان نمی‌توانند در موهای حیوانات خانگی ادامه زندگی دهند.

علائم شپش سر چیست؟

• خارش شدید و آزاردهنده سر که در اثر بزاق و ترشحات شپش ایجاد می‌شود
• برجستگی‌های کوچک و قرمز بر روی سر، گردن و شانه‌ها
• تب که ناشی از گزش شپش می‌باشد
• ذرات سفیدی که به شوره سر بسیار شبیه هستند و به سختی از روی پایه‌ی موها کنده می‌شوند

گرداوری: مجله اینترنتی وب