طریقه نگهداری گیاه سانسوریا در منزل و محل کار

گیاه سانسوریا (Sansevieria) که با نامهای گیاه شمشیری یا زبان مادر شوهر نیز شناخته میشود، پرطاقتترین گیاه درون خانه‌ای بوده و معمولا هیچ وقت خراب نمیشود از این رو نگهداری آن در آپارتمان و منزل رایج و با صرفه است. این گیاه همیشه سبز به سایه و خشکی مقاوم است، از این رو نگهداری از آن برای ادارت، کارخانه‌ها و بانکها نیز مناسب بوده، برگهای بلند و کشیده آن نگاه را به سمت بالا هدایت کرده و قرار دادن گلدان سانسوریا در کنار ستون‌ها، زیبایی خاصی را به محیط کار میدهد. برای آشنایی با طریقه نگهداری گیاه سانسوریا در منزل و محل کار خود تا انتهای این مطلب با وب همراه باشید.

سانسوریا مناسبترین گیاه آپارتمانی

دلایل زیر نشان میدهد که چرا گل سانسوریا، گیاهی مناسب برای نگهداری در آپارتمان و محیط کار است:

1. از خواص گیاه سانسوریا، تصفیه و پاکسازی هوای محیط است. بر اساس تحقیقات انجام شده این گیاه می تواند سموم و گازهای آلوده موجود در هوا مانند "تولوئن " یا " فرمالدئید " را تصفیه كند. از این رو كارشناسان توصیه می كنند كه از این گیاه در اتاق خواب استفاده شود تا با تصفیه هوا خوابیدن بسیار راحت تر شود.
2. سانسوریا همانند سایر اعضای خانواده كاكتوس‌ها از مقاومت بالایی در هوای گرم و خشك برخوردار است و از این رو نگهداری آن با شرایط اقلیمی منطقه ما مناسب بوده، همچنین می تواند در درون ساقه و برگ‌های خود حجم زیادی از آب را برای مدت زمانی طولانی نگاه دارد. بنابراین میزان آب موردنیاز آن نیز بسیار کم است.
3. گل سانسوریا دارای رشد بسیار آرامی است و برای سالهای طولانی سبز و شاداب باقی می ماند از این رو نگهداری آن بسیار باصرفه و کم هزینه خواهد بود.

مشخصات ظاهری گیاه سانسوریا

برگهای سانسوریا مستقیم و شمشیری شکل بوده، از این رو در فارسی به آن گیاه شمشیری نیز گفته میشود. رنگ برگها سبز تیره یا ابلق طلایی با نوارهای طلایی در دو طرف حاشیه های برگ است.

ارقام پاکوتاه این گیاه نیز وجود درد که در این گونه، برگها مستقیم از خاک خارج میشوند. البته این گونه گل سانسوریا دارای نوعی ساقه زیرزمینی به نام ریزو م است که برگها مستقیم از روی ان خارج میشوند و گیاه از این طریق تکثیر میشود.

نیازهای محیطی گیاه سانسوریا

شرایط محیطی و نیازهای اکولوژیکی مناسب برای رشد سانسوریا شامل موارد زیر میگردد:

• نور : گیاه سانسوریا گرچه به نور کم مقاوم است ولی در نور کامل و غیر مستقیم بهترین شرایط نوری برای گیاه مهیا میگردد. لازم به ذکر است در نور کم برگهای گیاه رنگ پریده می‌شوند و در نمونه‌های سانسوریای ابلق، طرح روی برگها کم رنگ خواهد شد.
• دما : این گیاه طیف گسترده‌ای از دما را تحمل می‌کند و حتی قادر به تحمل دمای زیر ۱۰ درجه سانتیگراد نیز میباشد. با این وجود بهترین رشد را در دمای ۳۰-۲۰ درجه سانتیگراد خواهد داشت. شبهای بسیار سرد منجر به سیاه شدن و آبکی شدن برگهای گیاه می‌شود و این مسئله ۴-۱ هفته بعد از سرما دیدن گیاه ظهور می‌کند. همچنین تماس با شیشه داغ و گرم نیز موجب سوختن حاشیه برگها خواهد شد. بنابراین توصیه میشود در زمستان نیز دمای مطلوب محیط رشد گیاه را فراهم نمایید.
• آبیاری: نیازی آبی گیاه سانسوریا پایین بوده، در تابستان هفته‌ای ۲-۱ مرتبه و در زمستان هر ۲-۳ هفته یک مرتبه آبیاری کافی است و به مه‌پاشی نیز احتیاجی ندارد، مگر بخواهید که هر چند وقت یکبار برگها را شستشو دهید. در صورتی که گیاه بیش از اندازه آبیاری شود بر روی برگها زخمهای قهوه‌ای رنگی بوجود می‌آید و امکان پوسیدن برگها از قسمت پایین و در نزدیکی سطح خاک وجود دارد. البته تحمل خشکی زیاد نیز باعث چروکیدگی برگها می شود.
• کوددهی: در صورت کم رنگ و کوچک ماندن برگهای سانسوریا، می‌توان در طی فصل رشد و به شکل ماهیانه از کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کرد. ذکر این نکته ضروری است که، در کوددهی گیاه اگر زیاده‌روی شود برگهای جدید نرم خواهند شد و به دلیل عدم استحکام خمیده می‌شوند. بهترین میزان مصرف کود، هر دو هفته یکبار مطابق دستور کودهای زینتی موجود در بازار است.
• خاک: خاک کمپوست بهترین خاک برای این گیاه است. به طور کلی خاک با بافت متوسط که زهکش مناسبی نیز دارد محیط خوبی برای رشد این گیاه فراهم می‌کند. مثلا می توان از مخلوط خاک معمولی + خاک برگ و یا مخلوط این دو به همراه مقداری شن استفاده کرد.
• تعویض گلدان: تعویض گلدان را می‌توان هر ۳-۲ سال انجام داد. به طور کلی گل سانسوریا، گلدان کوچکتر را بر بزرگ ترجیح میدهد،هنگام تعویض گلدان، خاک اطراف ریشه و به طور کلی خاک گلدان را با فشار دست متراکم کنید.
• تمیز نمودن برگها: هر دو تا سه هفته یکبار برگهای غبارآلود را با پارچه و با اسفنج مرطوب تمیز کنید.

کاشت و تکثیر گیاه سانسوریا

• تکثیر از طریق قلمه

استفاده از قلمه برگ آسانترین راه تکثیر این گیاه است. به این منظور:

1. یک برگ سالم از گیاه را، به قطعات۱۰-۷ سانتیمتری تقسیم کنید.
2. قلمه ها را تا نصف ارتفاع آن در بستر کاشت سبک (مخلوط ۳ قسمت پیت خزه اسفاگنوم و ۱ قسمت شن درشت) بکارید.
3. لازم است بستر کاشت و همچنین هوای اطراف قلمه ها به طور دائم مرطوب نگهداشته شوند، البته لازم است دقت شود تا بستر غرقابی نگردد.
4. قلمه های کاشته شده را در محیطی با دمای در حدود ۲۳-۲۱ درجه سانتیگراد نگهداری نمایید.
5. ریشه‌دهی قلمه ها ۴-۳ هفته طول می کشد و ظهور و رشد برگهای جدید ۴-۳ ماه زمان می برد. در رابطه با قلمه‌های برگ این گیاه می‌توان از هورمونهای ریشه‌زایی موجود نیز استفاده کرد. البته بدون مصرف هورمون نیز ریشه می‌دهند، اما کمی بیشتر زمان می‌برد.
6. توجه داشته باشید که قلمه ها را اگر برعکس در خاک فرو کنید اصلا ریشه نمی دهد.
   
   

تکثیر از طریق ریزوم

تقسیم ریزوم (تقسیم بوته) دیگر روش تکثیر این گیاه است که بخصوص برای ارقام ابلق مورد استفاده قرار میگیرد.گفته می شود که در صورت تکثیر ارقام ابلق از طریق قلمه برگ گیاهانی با برگهای سبز ساده بدست می آیند.

منابع: کتاب گلهای آپارتمانی و مشاوره گیاه پزشکی،  سایت ژورنال گل و گیاه ایران