|
Vincristine Sulfate
|
|
وين کريستين
|
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
توجه: موارد و مقدار مصرف ممکن است تغيير يابد. براي کسب اطلاعات جديد به منابع پزشکي مراجعه شود.
لوسمي لنفوبلاستيک حاد و لوسمي‌هاي ديگر، بيماري هوچکين، لنفوسارکوم، سارکوم‌هاي سلول رتيکولوم، استئوژنيک و غير نوروبلاستوم، رابدوميوسارکوم، تومور ويلمز، سرطان ريه و پستان.
بزرگسالان: هر هفته مقدار mg/m2 1.4 تزريق وريدي مي‌شود.
کودکان: هر هفته مقدار mg/m2 2 تزريق وريدي مي‌شود. حداکثر مقدار مصرف واحد (بزرگسالان و کودکان) دو ميلي‌گرم است.
کودکاني که وزن کمتر از 10 کيلو دارند يا سطح بدن آنها کمتر از m 21 است، Mg/kg 0.05 هر هفته تزريق مي‌شود.
تنظيم دوز: در بيماراني که بيلي‌روبين مستقيم آنها بيش از mg/dl 3 است يا شواهد ديگري به نفع نارسايي کبدي دارند، دوز 50% کاهش يابد.
|
موارد منع مصرف و احتياط:
تداخل دارويي
در صورت مصرف همزمان متوترکسات با وينکريستين، اثر درماني متوترکسات افزايش مي‌يابد. از اين تداخل مي‌توان بهره درماني گرفت، به‌طوري که مقدار مصرف متوترکسات و مسموميت ناشي از آن کاهش مي‌يابد.
مصرف همزمان با ساير داروهاي سمي بر روي کبد خطر مسموميت عصب را از طريق اثر اضافي افزايش مي‌دهد.
آسپاراژيناز ممکن است باعث کاهش کليرانس کبدي وينکريستين شود.
مهارکننده‌هاي کانال کلسيمي باعث افزايش تجمع دارو در سلول‌ها مي‌شود. بيمار را به دقت مانيتور کنيد و دوز را کاهش دهيد.
ممکن است باعث کاهش غلظت ديگوکسين شود. غلظت سرمي ديگوکسين را مانيتور کنيد.
ميتومايسين ممکن است دفعات و شدت برونکواسپاسم و واکنش‌هاي حاد ريوي را افزايش دهد.
داروهاي نوروتوکسيک ممکن است باعث افزايش نوروتوکسيسيته ناشي از دارو شوند و با يکديگر اثرات تجمعي بر روي اعصاب ايجاد نمايند.
وينکريستين ممکن است باعث کاهش غلظت پلاسمايي فني‌تويين شود.
|
عوارض جانبي:
ملاحظات اختصاصي
علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامي آلکالوئيدهاي وينکا، رعايت موارد زير نيز توصيه مي‌شود:
1- دارو را مي‌توان از طريق لوله انفوزيون وريدي در حال جريان، طي يک دقيقه تزريق وريدي کرد.
2- رقيق کردن دارو در حجم زيادتر براي انفوزيون در وريدهاي محيطي توصيه نمي‌شود. اين روش خطر نشت دارو را افزايش مي‌دهد. دارو را مي‌توان از طريق يک کاتتر وريد مرکزي انفوزيون کرد.
3- نشت دارو ممکن است سبب نکروز شود. بعضي از پزشکان استفاده از کمپرس گرم را براي درمان نشت دارو توصيه مي‌کنند.
4- بعد از تزريق دارو، بيمار بايد از نظر بروز واکنش‌هاي مخاطره‌آميز، مانند اسپاسم نايژه، پيگيري شود. بيشترين احتمال بروز اين واکنش در بيماراني است که به‌طور همزمان ميتومايسين نيز مصرف مي‌کنند.
5- به دليل خطر بالقوه مسموميت عصبي، اين دارو نبايد بيش از يک بار در هفته مصرف شود. کودکان نسبت به بروز مسموميت عصبي مقاوم‌تر از بزرگسالان هستند. مسموميت عصبي به مقدار مصرف بستگي دارد و معمولاً قابل برگشت است. در صورت بروز نشانه‌هاي مسموميت عصبي ، بايد مقدار مصرف دارو کاهش يابد.
6- با ارزيابي کاهش رفلكس وتر آشيل، بي‌حسي، احساس گزگز، افتادگي مچ دست و پا، اشکال در راه رفتن، آتاکسي و سرسري راه رفتن (Slapping gait) مي‌توان بروز مسموميت عصبي را پيگيري کرد. قدرت راه رفتن بر روي پاشنه پا بررسي شود. بيمار بايد در حين راه رفتن حمايت شود.
7- مصرف مقدار زياد مايعات و تجويز آلوپورينول از بروز نوروپاتي ناشي از اسيد اوريک جلوگيري مي‌کند. در صورت افزايش غلظت سرمي اسيد اوريک، قليايي کردن ادرار ممکن است ضروري باشد.
8- عملکرد روده‌ها پيگيري شود. قبل از تزريق دارو، بايد نرم‌کننده مدفوع، ملين يا آب مصرف شود. بروز يبوست ممکن است از علائم اوليه مسموميت عصبي باشد.
9- مقدار مصرف دارو در بيماران مبتلا به يرقان انسدادي يا بيماري کبدي کاهش يابد.
10- براي جلوگيري از بروز اشتباه در مورد وينکريستين و وين‌بلاستين يا داروي تحقيقي وين‌دسين، بايد دقت فراوان صورت گيرد.
11- اين دارو ممکن است موجب ترشح نامتناسب هورمون آنتي‌ديورتيک (ADH) شود. محدوديت مصرف مايعات و مصرف يک مدر مؤثر بر قوس براي درمان ضروري است.
12- قبل از هر بار مصرف دارو بايد تعداد گلبول‌هاي سفيد و ميزان هموگلوبين خون اندازه‌گيري شود.
13- مصرف داروهاي مهارکننده فعاليت مغز استخوان مانند وينکريستين، موجب افزايش دفعات بروز عفونت مي‌شود. بيمار بايد بروز گلو درد يا تب را به پزشک اطلاع دهد.
|
|
|
تداخل دارويي:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
وينکريستين ممکن است غلظت اسيد اوريک خون و ادرار و پتاسيم سرم را افزايش دهد و باعث کاهش WBC و پلاکت شود.
|
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
اثر ضد نئوپلاسم: وينکريستين از طريق متوقف ساختن چرخه تقسيم سلولي در مرحله متافاز عمل کرده و در نتيجه ميتوز را مهار مي‌کند. هم‌چنين، اين دارو ساخت RNA وابسته به DNA را مهار کرده و در متابوليسم اسيد آمينه تداخل و ساخت پورين را مهار مي‌کند.
فارماکوکينتيک
جذب: جذب وينکريستين از دستگاه گوارش غير قابل پيش بيني است و در نتيجه بايد به صورت تزريق وريدي مصرف شود.
پخش: به سرعت و به طور گسترده در بافت‌هاي بدن انتشار يافته و به گلبول‌هاي قرمز و پلاکت‌ها پيوند مي‌يابد. اين دارو از سد خوني-مغزي عبور مي‌کند، اما غلظت درماني در مايع مغزي- نخاعي (CSF) حاصل نمي‌شود.
متابوليسم: به ميزان زيادي در کبد متابوليزه مي‌شود.
دفع: وينکريستين و متابوليت‌هاي آن عمدتاً از طريق صفرا دفع مي‌شوند. مقدار کمي از دارو از طريق کليه دفع مي‌شود. دفع پلاسمايي دارو در سه مرحله انجام مي‌شود؛ نيمه‌عمر مرحله اول چهار دقيقه ، مرحله دوم دو ساعت و 15 دقيقه و نيمه‌عمر مرحله نهايي 85 ساعت است.
|
|
|
فارماكوكينتيك:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف : شکل دميلينيزان سندرم Charcot-Marie-Tooth (داراي اثر سمي بر روي اعصاب است).
موارد احتياط : سابقه ابتلا به بيماري عصبي (بيمار بايد از نظر بروز مسموميت عصبي به‌طور دقيق پيگيري گردد)، يرقان يا اختلال عملکرد کبد و عفونت.
|
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Injection: 1 mg/ml
Injection, powder: 1mg
|
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: آلکالوييد وينکا.
طبقه‌بندي درماني: ضد نئوپلاسم.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده D
نکات قابل توصيه به بيمار
مصرف زياد مايعات موجب افزايش دفع ادرار و تسهيل در دفع اسيد اوريک مي‌شود.
در صورت بروز يبوست يا درد معده در مورد استفاده از ملين‌ها با پزشک مشورت کنيد.
بعد از خاتمه درمان، رويش مو مجدداً شروع خواهد شد.
مصرف در سالمندان: بيماران سالخورده ضعيف يا بستري ممکن است نسبت به اثرات سمي دارو بر روي اعصاب حساس تر باشند.
مصرف در شيردهي: ترشح اين دارو در شير مشخص نيست. با اين وجود، به دليل خطر عوارض جانبي وخيم، موتاژنيک و کارسينوژنيک بودن دارو در شيرخواران، شيردهي در حين درمان با وينکريستين توصيه نمي‌شود.
عوارض جانبي
اعصاب مرکزي: مسموميت عصبي (به مقدار مصرف بستگي دارد)، نوروپاتي محيطي، کاهش حس لامسه، کاهش رفلكس وتري عمقي، پارستزي، افتادگي مچ دست و پا، آتاکسي، فلج اعصاب مغزي (سردرد، درد آرواره، گرفتگي صدا، فلج طناب‌هاي صوتي، اختلالات بينايي)، ضعف و کرامپ‌هاي عضلاني، افسردگي، آشفتگي، بي‌خوابي (برخي از مسموميت‌هاي عصبي ممکن است دائمي باشد). کُوما ، تشنج، تب.
چشم: نابينايي کورتيکال موقتي، حساسيت به نور، دوبيني، نوروپاتي اعصاب بينايي و خارج چشمي، افتادگي پلک‌ها.
دستگاه گوارش: يبوست، کرامپ‌هاي شکمي، انسداد روده (که شکم حاد جراحي را تقليد مي‌کند)، تهوع، استفراغ، بي‌اشتهايي، التهاب مخاط دهان، کاهش وزن، اشکال در بلع، نکروز روده.
ادراري- تناسلي: احتباس ادرار، پلي‌اوري، ديزوري.
خون: کم‌خوني خفيف و لکوپني (که به سرعت برگشت پذير هستند).
موضعي: تحريک شديد موضعي ناشي از نشت دارو، فلبيت، سلوليت.
ساير عوارض: اسپاسم حاد نايژه، آلوپسي برگشت‌پذير (تا 71 درصد از بيماران). SIADH، تنگي نفس.
متابوليک: هايپر اوريسميا، هايپوناترميا، کاهش وزن.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: آلوپسي، مهار فعاليت مغز استخوان، پارستزي، درد نوروتيک، اشکالات حرکتي، کاهش رفلكس‌هاي وتري عمقي، تهوع، استفراغ، انسداد روده.
درمان: معمولاً حمايتي بوده و عبارت است از تجويز داروهاي ضد استفراغ، تنقيه براي برطرف کردن انسداد روده، مصرف فنوباربيتال براي تشنجات و ساير درمان‌هاي علامتي مناسب. تزريق وريدي 15 ميلي‌گرم کلسيم لوکوورين هر سه ساعت، به مدت 24 ساعت و سپس، هر شش ساعت، به مدت 48 ساعت ممکن است سلول‌هاي بدن را از اثرات سمي وينکريستين محافظت کند.
|
