یکشنبه, ۲۳ دی, ۱۴۰۳ / 12 January, 2025
مجله ویستا

Levodopa/Carbidopa | اطلاعات دارویی | اطلاعات عمومی دارو


Levodopa/Carbidopa
لودوپا (ایزیکام)
موارد و مقدار مصرف:
اشكال دارويي:
Tablet: Levodopa 100 mg+Carbidopa (as Monohydrate)
10mg, Levodopa 100mg+Carbidopa (as Monohydrate) 25mg
Tablet: Levodopa 250mg (Forte) + Carbidopa (as Monohydrate) 25 mg
موارد منع مصرف و احتياط:
فارماكوكينتيك
جذب: حدود 70-40 درصد داروي مصرف شده جذب مي‌شود. غلظت پلاسمايي لوودوپا با مصرف همزمان آن با کربي دوپا افزايش مي‌يابد، زيرا کربي دوپا متابوليسم محيطي لوودوپا را مهار مي‌سازد.
پخش: به طور گسترده در کليه بافت‌هاي بدن، بجز CNS انتشار مي‌يابد. لوودوپا در شير نيز ترشح مي‌شود.
متابوليسم: متابوليسم کربي دوپا زياد نيست. اين دارو متابوليسم لوودوپا را در دستگاه گوارش مهار ساخته و موجب افزايش جذب دارو از دستگاه گوارش و غلظت پلاسمايي آن مي‌شود.
دفع: حدود 30 درصد اين دارو به صورت تغيير نيافته طي 24 ساعت از طريق ادرار دفع مي‌شود. با مصرف همزمان لوودوپا و کربي دوپا، مقدار لوودوپاي دفع شده به صورت تغييرنيافته در ادرار حدود شش درصد افزايش مي‌يابد. نيمه عمر دارو 2-1 ساعت است.
عوارض جانبي:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
بعد از مصرف طولاني مدت، اندازه گيري آنتي گلوبولين (آزمون کومبس) گاهي اوقات مثبت مي‌شود.
مصرف لوودوپا - کربي دوپا ممکن است غلظت سرمي گونادوتروپين را افزايش دهد.
غلظت اسيد اوريک سرم و ادرار ممکن است افزايش کاذب نشان دهد.
در تعيين عملکرد تيروئيد، ممکن است پاسخ هورمون تحريک کننده تيروئيد (TSH) به پورتيرلين مهار شود.
در تعيين گلوکز ادرار با استفاده از روش احياي مس ممکن است نتايج مثبت کاذب، و در روش گلوکز اکسيداز نتايج منفي کاذب حاصل مي‌شود.
در تعيين کتون ادرار با استفاده از روش dip stick، تعيين نوراپي نفرين ادرار و تعيين پروتئين ادرار با استفاده از آزمون Lowery ممکن است نتايج مثبت کاذب حاصل شود.
اثرات سيستميک اين دارو ممکن است غلظت ازت اورة خون (BUN)، آلانين آمينوترانسفراز (ALT)، آلکالين فسفاتاز، آسپارتات آمينوترانسفراز (AST)، بيليروبين سرم، لاکتيک دهيدروژناز (LDH) و يد پيونديافته به پروتئين سرم را افزايش دهد.
باعث کاهش هموگلوبين، WBC، گرانولوسيت و پلاکت‌ها مي‌شود.
تداخل دارويي:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: حساسيت به لوودوپا، کربي دوپا يا ديگر اجزاي فرمولاسيون، گلوکوم زاويه بسته، استفاده از مهارکننده‌هاي مونوآمين اکسيداز 14 روز قبل (به جز در مورد MAO B که امکان تجويز همزمان با دوز مناسب وجود دارد)، سابقه ملانوم يا ديگر ضايعات تشخيص داده نشده پوستي.
موارد احتياط: دارو باعث ايجاد يا تشديد ديس کينزي مي‌شود. استفاده از آگونيست‌هاي دوپامين براي درمان پارکينسون يا سندرم پاي بي قرار باعث ايجاد يک سري رفتارهاي اجباري و خارج از کنترل مي‌شود که به صورت قماربازي پاتولوژيک، افزايش ميل جنسي يا پراشتهايي خود را نشان مي‌دهد. هرچند در اين مورد عقايد متفاوت است و ممکن است اين حالات مربوط به بيماري زمينه‌اي يا عوامل ديگر باشد. کاهش دوز يا قطع مصرف دارو باعث برگشت اين رفتارها در بعضي از بيماران شده است.
دارو باعث افت فشار وضعيتي مي‌شود. بيماران پارکينسوني پاسخ خوبي به تغييرات وضعيتي ندارند. بيماراني که در معرض ريسک هايپوتانسيون هستند (مثل کساني که داروهاي ضدفشارخون مصرف مي‌کنند يا بيماران قلبي - عروقي يا بيماري‌هاي عروق مغزي) با احتياط به کار رود. اين بيماران بايد از نظر علائم افت فشار وضعيتي بخصوص زماني که دوز دارو افزايش مي‌يابد مانيتور شده و به آنها اطلاع لازم داده شود.
دارو باعث ايجاد خواب آلودگي حتي ضمن انجام کارهاي روزمره مي‌شود. از نظر خواب آلودگي روزانه يا ديگر اختلالات خواب زمينه‌اي بيمار را مانيتور کنيد. در صورت بروز خواب آلودگي قابل توجه روزانه مصرف دارو را قطع کنيد. همراه ديگر داروهايي که باعث دپرسيون CNS مي‌شوند با احتياط به کار رود. داروهاي سداتيو و اتانول باعث تشديد اثرات دارو مي‌شوند.
در بيماران با سابقه بيماري‌هاي قلبي - عروقي مانند سکته قلبي و آريتمي با احتياط به کار رود.
دارو ممکن است باعث افزايش کاذب سطح کاتکول آمين‌هاي ادرار يا پلاسما شده و در تشخيص بيماري‌هايي مانند فئوکروموسيتوما مشکل ايجاد کند.
در بيماران گلوکومي با احتياط تجويز شده و ميزان فشار داخل چشم مانيتور شود. در موارد نارسايي کبدي و کليوي و زخم پپتيک و بيماري‌هاي تنفسي با احتياط به کار رود. در بيماران با اختلالات سايکوتيک با احتياط کامل تجويز شود. بيماران از نظر بروز افسردگي و تمايلات خودکشي بررسي شوند.
بيماران مسن به اثرات CNS ناشي از اين دارو حساسترند. ايمني و اثربخشي دارو در کودکان اثبات نشده است.
مصرف پروتئين به صورت منقسم در طي روز باشد تا نوسان سطح لوودوپا رخ ندهد.
قطع مصرف ناگهاني يا کاهش دوز اين داروها بعد از مصارف طولاني مدت باعث ايجاد سندرم شبيه سندرم نورولپتيک بدخيم مي‌شود. در اين موارد مصرف دارو را قطع کنيد.
مکانيسم اثر:
موارد و مقدار مصرف
درمان پارکينسونيسم
بزرگسالان: بيشتر بيماران به ترکيب mg 100/ mg 25 (يک قرص خوراکي 3 بار در روز) پاسخ مي‌دهند. دوز را مي‌توان هر يک يا دو روز تا ماکزيمم 8 قرص در روز افزايش داد. يا 1 قرص mg 100 mg/ 10 سه يا چهار بار در روز تا 2 قرص 4 بار در روز. يا 1 قرص آهسته رهش دو بار در روز که حداقل فاصله 6 ساعت لازم است. فواصل برحسب پاسخ بيمار تنظيم شوند. دوز معمول 2 تا 8 قرص در روز در دوزهاي منقسم هر 8-4 ساعت (موقع بيداري) مي‌باشد.
دوز نگهدارنده برحسب تحمل و پاسخ باليني بيمار تنظيم شود. دوز معمول 6-3 قرص 250/25 (کربي دوپا / لوودوپا) در روز در دوزهاي منقسم تا ماکزيمم 8 قرص مي‌باشد. دوز مناسب بسته به وضعيت بيمار است. دوز روزانه کربي دوپا براي مهار متابوليسم محيطي لوودوپا mg 100-70 يا بيشتر مي‌باشد.
نکات قابل توصيه به بيمار:
ملاحظات اختصاصي
1- وضعيت بيماراني که داروي کاهنده فشار خون يا کاهنده قند خون مصرف مي‌کنند به دقت پيگيري شود. مصرف داروهاي مهارکننده MAO حداقل دو هفته قبل از درمان با اين دارو قطع شود.
2- مقدار مصرف دارو براساس پاسخ و تحمل بيمار نسبت به دارو تنظيم مي‌شود. واکنش‌هاي درماني و جانبي با مصرف ترکيب لوودوپا - کاربي دوپا سريع تر از مصرف لوودوپا به تنهايي بروز مي‌کند. علائم حياتي، بخصوص در حين تنظيم مقدار مصرف دارو، کنترل و پيگيري شده و هرگونه تغييرات مهم گزارش شود.
3- پرش عضلات و اسپاسم پلک‌ها (پرش پلک‌ها) ممکن است از علائم اوليه مصرف بيش از حد دارو باشند.
4- بيماراني که دارو را به مدت طولاني مصرف مي‌کنند، از نظر بروز ديابت و آکرومگالي به طور مرتب مورد بررسي قرار گيرند. آزمون‌هاي خوني و ارزيابي عملکرد کليه و کبد به طور دوره‌اي تکرار شود.
5- در صورت مصرف لوودوپا به تنهايي، مصرف اين دارو بايد حداقل هشت ساعت قبل از شروع درمان با لوودوپا - کربي دوپا قطع شود. ترکيب اوليه بايد حاوي 25-20 درصد دوز لوودوپاي قبلي باشد.
6- اين ترکيب دارويي معمولاًمقدار مورد نياز لوودوپا را تا 75 درصد کاهش داده و درنتيجه موجب کاهش بروز عوارض جانبي دارو مي‌شود.
7- پيريدوکسين (ويتامين B6) اثرات مفيد لوودوپا - کربي دوپا را خنثي نمي‌کند. مولتي ويتامين‌ها را مي‌توان بدون ترس از دست دادن کنترل نشانه‌ها، مصرف کرد.
8- در صورت قطع موقت درمان، مقدار معمول روزانه را مي‌توان به محض شروع تجويز کرد.
9- حداکثر اثربخشي دارو ممکن است تا هفته‌ها يا ماهها بعد از شروع درمان ظاهر نشود.
10- به خاطر ريسک ايجاد سندرم شبيه سندرم نورلپتيک بدخيم در صورت کاهش دوز ناگهاني يا قطع مصرف بيمار را تحت نظر داشته باشيد.
روش تجويز: دارو را طوري تنظيم کنيد که بيمار در ساعات بيداري دريافت کند. تجويز دارو با غذا عوارض گوارشي را کاهش مي‌دهد.
فارماكوكينتيك:
مکانيسم اثر
اثر مهارکننده دکربوکسيلاز: کاربي دوپا دکربوکسيله شدن محيطي لوودوپا را مهار کرده و درنتيجه سرعت تبديل آن به دوپامين را در بافت‌هاي خارج مغزي کاهش مي‌دهد. اين عمل موجب افزايش لوودوپاي در دسترس براي انتقال به مغز مي‌شود، يعني جايي که لوودوپا در اثر دکربوکسيله شدن به دوپامين تبديل مي‌شود.
اشكال دارويي:
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده C
اطلاعات دیگر:
نام‌هاي تجاري: Madopar
Levodopa/Carbidopa
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: مهارکننده دکربوکسيلاز به همراه پيش ساز دوپامين
طبقه‌بندي درماني: ضدپارکينسون
نام‌هاي تجاري: Isicom
عوارض جانبي
اعصاب مرکزي: حرکات ديسکينتيک، ديستونيک و شبه کره، شکلک درآوردن غيراختياري، حرکات سر، تکان‌هاي ميوکلونيک بدن، آتاکسي، لرزش، پرش عضلات، حملات برادي کينتيک، اختلالات رواني، اغتشاش شعور، از دست دادن حافظه، عصبانيت، اضطراب، رؤياهاي آشفته، احساس سرخوشي، کسالت، ضعف، خستگي، افسردگي شديد، تمايلات خودکشي، زوال عقل، دليريوم، توهمات (قطع يا کاهش مقدار مصرف دارو ممکن است ضروري باشد). سندرم نورولپتيک بدخيم.
قلبي ـ عروقي: افت فشار خون وضعيتي، ضربات نامنظم قلب، برافروختگي، فلبيت.
چشم، حلق: اسپاسم پلک‌ها، تاري ديد، دوبيني، ميدرياز يا ميوز، فعال شدن سندرم هورنر نهفته بحران اکولوجايريک، آب ريزش بيني.
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، بي اشتهايي، کاهش وزن (در شروع درمان)، يبوست، نفخ، اسهال، درد اپي گاستر، سکسکه، افزايش ترشح بزاق، خشکي دهان، احساس طعم تلخ در دهان.
ادراري ـ تناسلي: تکرر ادرار، احتباس ادرار، بي اختياري ادرار، تيره شدن رنگ ادرار، اعمال جنسي نامتناسب و بيش از حد، نعوظ مداوم و دردناک آلت تناسلي.
خون: کم خوني هموليتيک، آگرانولوسيتوز، لکوپني، ترومبوسيتوپني.
كبد: مسموميت کبدي.
ساير عوارض: عرق تيره رنگ، تهويه بيش از حد.
توجه: در صورت بروز حرکات غيرقابل کنترل و غيرمعمول بدن، ضربان نامنظم يا طپش قلب، اسپاسم يا بسته شدن پلک‌ها، يا تهوع و استفراغ مداوم و شديد، بايد مصرف دارو قطع شود.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: ضربان نامنظم قلب، طپش قلب، تهوع و استفراغ شديد و مداوم، اسپاسم يا بسته شدن پلک‌ها.
درمان: شامل شستشوي فوري معده و مصرف داروهاي ضدآريتمي، در صورت لزوم، مي‌شود. پيريدوکسين براي رفع اثرات ترکيب لوودوپا - کربي دوپا مؤثر نيست.
تداخل دارويي
مصرف همزمان با آمانتادين، بنزوديازپين، يا تري هگزي فنيديل ممکن است اثربخشي لوودوپا را افزايش دهد.
بروموکريپتين، در صورت مصرف همزمان ممکن است موجب بروز افزايش اثرات اضافي شده و درنتيجه کاهش مقدار مصرف لوودوپا لازم شود.
بيهوش کننده‌ها يا هيدروکربن‌هاي استنشاقي ممکن است موجب آريتمي قلبي شوند، زيرا غلظت دوپامين درون زاد افزايش مي‌يابد (مصرف لوودوپا - کاربي دوپا 8-6 ساعت قبل از مصرف داروهاي بيهوش کننده، مانند هالوتان، بايد قطع شود).
ضداسيدهاي حاوي کلسيم، منيزيم، يا بيکربنات سديم ممکن است جذب لوودوپا را افزايش دهد. با فاصله يک ساعت مصرف شوند.
مصرف همزمان داروهاي ضدتشنج (هيدانتوئين)، بنزوديازپين‌ها، دروپريدول، هالوپريدول، فنوتيازين‌ها، آلکالوئيدهاي روولفيا (رزرپين) و تيوگزانتين‌ها با اين دارو ممکن است اثرات درماني لوودوپا را کاهش دهد.
مصرف همزمان با داروهاي کاهندة فشار خون ممکن است موجب افزايش اثر کاهنده فشار خون شود.
متيل دوپا ممکن است اثرات ضد پارکينسون لوودوپا را تغيير داده و موجب بروز اثرات سمّي اضافي بر روي CNS شود.
مصرف همزمان با داروهاي مهارکنندة MAO ممکن است موجب بحران زيادي فشار خون شود. مصرف داروهاي MAOI بايد 4-2 هفته قبل از شروع لوودوپا کاربي دوپا قطع شود.
داروهاي مقلد سمپاتيک، در صورت مصرف همزمان با اين دارو ممکن است خطر آريتمي قلبي را افزايش دهند (کاهش مقدار مصرف داروهاي مقلد سمپاتيک توصيه شده است. با وجود اين، مصرف لوودوپا - کاربي دوپا آريتمي قلبي ناشي از اثرات مقلد سمپاتيک دوپامين را کاهش مي‌دهد).
آنتي کولينرژيک‌ها باعث کاهش جذب و يا افزايش متابوليسم روده‌اي لوودوپا شده و اثرات دارو را کاهش مي‌دهند.
ضدافسردگي‌هاي سه حلقه‌اي باعث افت فشار خون وضعيتي و تداخل در جذب لووودپا مي‌شوند. بيمار را مانيتور کنيد.