Bethanechol chloride
|
بتانکول کلراید
|
موارد و مقدار مصرف: موارد و مقدار مصرف
احتباس ادرار غيرانسدادي حاد بعد از اعمال جراحي يا بعد از زايمان، عدم وجود تونوس مثانه با منشأ عصبي، همراه با احتباس ادرار، شل شدن عضلات شكم، مگاكولون
بزرگسالان: مقدار 50-10 ميليگرم 4-2 بار در روز مصرف ميشود. بعضي از بيماران ممكن است در هر بار به مقدار 100-50 ميليگرم نياز داشته باشند.
كودكان: مقدار mg/kg/day 6/0 در 4-3 مقدار منقسم مصرف ميشود.
|
موارد منع مصرف و احتياط: موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: نامشخص بودن قدرت ديواره مثانه، مواردي كه افزايش فعاليت عضلات دستگاه گوارش يا مثانه ممكن است خطرناك باشد، انسداد مكانيكي دستگاه گوارش يا مجاري ادرار (به دليل اثر تحريكي دارو بر روي عضلات صاف)، براديكاردي، تحريكپذيري عصب واگ، پركاري تيروئيد، كمي فشار خون، بيماري پاركينسون (ممكن است اين شرايط را وخيم تر كند)، صرع (به دليل اثرات تحريكي احتمالي بر روي CNS)، بيماري عروق كرونر (به دليل اثرات تحريكي احتمالي دستگاه قلبي ـ عروقي)، قرحه گوارشي (ممكن است ترشح اسيد معده را تحريك كند)، آسم (ممكن است موجب بروز حملات آسم شود).
موارد احتياط: زيادي فشار خون و ناپايداري وازوموتور (به دليل اثرات تحريكي دارو)، پريتونيت يا التهاب حاد دستگاه گوارش (ممكن است اين اختلالات را تشديد كند).
|
عوارض جانبي: عوارض جانبي
اعصاب مرکزي: سردرد ، احساس كسالت.
قلبي ـ عروقي: براديكاردي، كمي فشار خون در حالت ايستاده، ايست قلبي، تاكيكاردي رفلكسي، سنكوپ گذرا، بلوك كامل قلبي و كاهش فشار خون دياستولي.
پوست: برافروختگي، تعريق.
چشم: ريزش اشك، تنگ شدن مردمك چشم.
دستگاه گوارش: كرامپ عضلات شكم، افزايش غيرطبيعي بزاق، تهوع، استفراغ، آروغ زدن، صداي غيرطبيعي معده، بياختياري مدفوع، درد كوليكي.
ادراري ـ تناسلي: احتباس ادرار، احساس دفع فوري و مكرر ادرار.
ساير عوارض: افزايش ترشحات نايژهها، حملات آسم، درد يا فشار زير جناغ سينه ناشي از انقباض نايژهها، يا اسپاسم مري.
توجه: در صورت بروز اشكال در تنفس، بيقراري يا آشفتگي، ناهماهنگي حركات عضلاني، تغييرات فشار خون، حساسيت مفرط يا بثورات پوستي، بايد مصرف دارو قطع شود.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: تهوع، استفراغ، كرامپ عضلات شكم، اسهال، بياختياري دفع مدفوع، احساس دفع فوري و مكرر ادرار، افزايش بيش از حد ترشح بزاق، تنگشدن مردمك چشم، ريزش شديد اشك، اسپاسم نايژهها، افزايش ترشح نايژهاي، كمي فشار خون، افزايش تعريق، براديكاردي يا تاكيكاردي رفلكسي و درد زير جناغ سينه.
درمان: مصرف دارو بايد قطع شود و آتروپين از طريق زيرجلدي، عضلاني يا وريدي تزريق گردد (آتروپين بايد با احتياط مصرف شود؛ مصرف بيش از حد اين دارو ميتواند موجب تشكيل توده مسدود كننده در نايژهها گردد).
|
|
تداخل دارويي: تداخل دارويي
مصرف همزمان اين دارو با پروكائين آميد يا كينيدين ممكن است اثرات كولينرژيك بتانكول بر روي عضلات را خنثي كند.
مصرف همزمان بتانكول با داروهاي مسدود كننده گانگليوني مانند مكاميلامين، ممكن است موجب كاهش شديد و بحراني فشار خون شود كه معمولاً با نشانههاي شكمي آغاز ميشود.
|
مکانيسم اثر: مکانيسم اثر
اثر تحريك مجاري ادرار: بتانكول به طور مستقيم به گيرندههاي موسكاريني سيستم اعصاب پاراسمپاتيك متصل ميشود و آنها را تحريك ميكند. اين دارو باعث افزايش تونوس عضله تخليه كننده مثانه و درنتيجه، انقباض مثانه، كاهش ظرفيت مثانه و سپس دفع ادرار ميشود.
اثر تحريك دستگاه گوارش: بتانكول به طور مستقيم گيرندههاي كولينرژيك را تحريك ميكند و باعث افزايش حركات و تونوس معده و همچنين، برقراري حركات دودي در بيماران مبتلا به شلي عضلات شكم و مگاكولون ميشود. بتانكول با تحريك مستقيم گيرندههاي كولينرژيك، تونوس اسفنكتر تحتاني مري را بهبود ميبخشد و در نتيجه، از برگشت محتويات معده به مري جلوگيري ميكند.
|
|
فارماكوكينتيك: فارماكوكينتيك
جذب: به مقدار بسيار كم از دستگاه گوارش جذب ميشود (ميزان جذب در افراد مختلف متغير است). اثر بتانكول 90-30 دقيقه پس از مصرف خوراكي شروع ميشود.
پخش: در اين مورد اطلاع زيادي در دست نيست، ولي مقادير درماني بتانكول از سد خوني ـ مغزي عبور نميكند.
متابوليسم: متابوليسم اين دارو مشخص نيست. طول مدت اثر بتانكول بعد از مصرف خوراكي يك ساعت است.
دفع: دفع اين دارو مشخص نيست.
|
اشكال دارويي: اشكال دارويي:
Tablet : 10 mg
|
اطلاعات دیگر: طبقهبندي فارماكولوژيك: آگونيست كولينرژيك.
طبقهبندي درماني: محرك دستگاه گوارش و مجاري ادرار.
طبقهبندي مصرف در بارداري: رده C
ملاحظات اختصاصي
علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامي داروهاي كولينرژيك موارد زير توصيه ميشود:
1- در موارد درمان احتباس ادرار، لگن براي بيمار بستري بايد در دسترس باشد.
2- در موارد درمان شل شدن عضلات شكم و ناراحتي دستگاه گوارش، قرار دادن لوله در ركتوم، موجب تسهيل عبور گاز خواهد شد.
3- اين دارو بايد با معدة خالي مصرف شود. غذا خوردن بلافاصله بعد از مصرف دارو، موجب تهوع و استفراغ ميشود.
4- مصرف اين دارو در بيماران مبتلا به زيادي فشار خون، ممكن است موجب سقوط ناگهاني فشار خون شود.
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
بتانكول باعث افزايش غلظت آميلاز، ليپاز، بيليروبين و آسپارتات آمينو ترانسفراز (AST) سرم، و زمان احتباس سولفوبرموفتالين ميشود.
|