سه شنبه, ۷ اسفند, ۱۴۰۳ / 25 February, 2025
مجله ویستا

Clonidine HCl | اطلاعات دارویی | اطلاعات عمومی دارو


Clonidine HCl
کلونیدین
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
الف) هايپرتانسيون.
بزرگسالان: ابتدا، مقدار 1/0 ميلي گرم دو بار در روز مصرف شده، سپس تا حصول پاسخ مطلوب، مقدار mg/day 2/0-1/0 هر چند روز يک بار به مقدار مصرف اضافه مي شود. مقدار مصرف معمول اين دارو، mg/day 6/0-2/0 در مقادير منقسم است. حداکثر مقدار مصرف دارو mg/day 4/2 است.
کودکان: مقدار مصرف اين دارو در کودکان تعيين نشده است.
ب) درمان کمکي در قطع مصرف نيکوتين.
بزرگسالان: ابتدا، مقدار mg/day 15/0 مصرف مي شود که به تدريج تا مقدارmg/day 4/0 ، برحسب تحمل بيمار، اضافه مي گردد.
پ) پيشگيري کننده از سردردهاي عروقي.
بزرگسالان: مقدار 025/0 ميلي گرم 2 تا 3 بار تا حداکثر mg 15/0 در دوزها ي منقسم.
ت) درمان کمکي در نشانه هاي يائسگي.
بزرگسالان: مقدار 075/0-025/0 ميلي گرم دو بار در روز مصرف مي شود.
ث) درمان کمکي در قطع مصرف ترياک.
بزرگسالان: مقدار mcg/kg/day 17-5 در مقادير منقسم، تا 10 روز مصرف مي شود. براي جلوگيري از کاهش فشار خون و رخوت بيش از حد، مقدار مصرف بايد تنظيم شود. قطع مصرف دارو بايد به آهستگي انجام گيرد.
ج) همراه با اپيوئيدها در بيماران سرطاني دچار درد شديد که به اپيوئيد تنها پاسخ نمي دهند.
بزرگسالان: ابتدا mcg 30 در ساعت از طريق انفوزيون مداوم اپيدورال تجويز شده و بر اساس پاسخ درد افزايش مي يابد. حداکثر دوز مجاز mcg 40 در ساعت است.
تنظيم دوز: براساس عملکرد کليوي بيمار دوز دارو تنظيم مي گردد.
چ) کوليت اولسراتيو.
بزرگسالان: از راه خوراکي mg 3/0، 3 بار در روز مصرف مي‌ شود.
ح) نورآلژي پس از ابتلا به هرپس ويروسها.
بزرگسالان: mg 2/0 روزانه ، از راه خوراکي مصرف مي‌ شود.
خ) سندرم توره.
بزرگسالان: از راه خوراکي، mg 2/0- 15/0 روزانه مصرف مي شود.
د) اسهال ديابتي.
بزرگسالان: mg 6/0-1/0 هر 12 ساعت از راه خوراکي مصرف مي گردد.
ذ) تأخير رشد در کودکان.
کودکان: mg/m2 15/0 - 0375/0 از راه خوراکي، روزانه مصرف مي شود.
ر) تشخيص فئوکروموسيتوما.
بزرگسالان: يک دوز منفرد mg 3/0 تجويز مي شود.
ز) علائم قطع مصرف الکل.
بزرگسالان: mcg 600-300 خوراک ي هر 6 ساعت تجويز مي گردد.
ژ) فيبريلاسيون دهليزي.
بزرگسالان: از راه خوراکي، mcg 75 يک دوز منفرد يا 2 بار در روز (به تنهايي يا همراه با ديگوکسين) مصرف مي شود.
س) ADHD.
بزرگسالان: مقدار mcg/kg/day 5 به مدت 8 هفته مصرف مي شود.
ش) سندرم پاي بيقرار.
بزرگسالان: mcg 300-100 در روز تا حداکثر mcg 900 در روز مصرف مي شود.
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط شناخته شده به اين دارو.
موارد احتياط: نارسايي شديد عروق کرونر، ديابت، انفارکتوس ميوکارد، بيماري مغزي - عروقي، نارسايي مزمن کليه، سابقه افسردگي، مصرف همزمان با ساير داروهاي پايين آورنده فشارخون، نارسايي کبدي.
عوارض جانبي:
عوارض جانبي
اعصاب مرکزي: خواب آلودگي، سرگيجه، خستگي، رخوت، عصبانيت، سردرد.
قلبي ـ عروقي: کاهش فشار خون وضعيتي، براديکاردي، افزايش شديد برگشتي فشارخون.
پوست: خارش، راش، درماتيت.
دستگاه گوارش: يبوست، بي اشتهايي، خشکي دهان ، تهوع، استفراغ.
ادراري ـ تناسلي: کاهش توانايي جنسي، احتباس ادرار.
متابوليک: عدم تحمل گلوکز، افزايش وزن.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: براديکاردي، ضعف CNS، ضعف تنفسي، کاهش دماي بدن ، آپنه، تشنج، بيحالي، آشفتگي، تحريک پذيري، اسهال، کاهش فشار خون (افزايش فشار خون نيز گزارش شده است).
درمان: نبايد بيمار را وادار به استفراغ کرد، زيرا ضعف سريع CNS مي‌ تواند منجر به آسپيراسيون شود. بعد از اطمينان از باز بودن راه تنفسي، معده را بايد شستشو داد و به دنبال آن ذغال فعال تجويز کرد. اقدامات درماني ديگر علامتي و حمايتي است.
تداخل دارويي:
تداخل دارويي
کلونيدين ممکن است اثرات تضعيف کننده CNS، الکل، باربيتوراتها و ساير داروهاي آرام بخش را افزايش دهد.
داروهاي ضد افسردگ ي سه حلقه‌اي (TCA)، مهار کننده‌هاي منو آمين اکسيداز (MAO)، و تولازولين ممکن است اثرات پايين آورنده فشار خون کلونيدين را مهار کنند.
مصرف همزمان با پروپرانولول يا ساير داروهاي مهارکننده گيرنده ‌هاي بتا ممکن است موجب پاسخ متناقض به صورت افزايش فشار خون شود.
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
اثر پايين آورنده فشارخون: کلونيدين با تحريک گيرنده هاي آلفا - آدرنرژ يک مرکزي مقاومت عروق محيطي را کاهش داده و درنتيجه، جريان خروجي سمپاتيک مغزي را کم مي کند. همچنين، اين دارو ممکن است آزاد شدن رنين را مهار کند. در ابتدا کلونيدين ممکن است گيرندههاي آلفا - آدرنرژ يک محيطي را تحريک کرده و موجب انقباض موقت عروق شود.
اثر ضد درد: احتمالاً از انتقال سيگنال درد به مغز، در طناب نخاعي، بواسطه اثر بر آدرنورسپتورهاي 2? پيشگيري مي کند.
فارماكوكينتيك:
فارماكوكينتيك
جذب: از دستگاه گوارش به خوبي جذب مي شود. بعد از مصرف اين دارو، اثر کاهنده فشار خون طي 60-30 دقيقه شروع و طي 4-2 ساعت به حداکثر مي رسد.
پخش: به طور گسترده در بدن انتشار مي يابد.
متابوليسم: در کبد متابوليزه مي شود. حدود 50 درصد در کبد به متابوليتهاي غيرفعال تبديل مي شود.
دفع: حدود 65 درصد مقدار مصرف شده از طريق ادرار و 20 درصد از طريق مدفوع دفع مي شود. در بيماران داراي عملکرد طب يعي کليه، نيمه عمر اين دارو حدود 20-6 ساعت است. بعد از مصرف کلونيدين، اثر کاهنده فشار خون اين دارو تا هشت ساعت ادامه دارد.
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Tablet: 0.2mg
Patch, Extended Release: 0.2mg/ 24h
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: آلفا آگونيست مرکزي.
طبقه‌بندي درماني: پايين آورنده فشار خون.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده C
نکات قابل توصيه به بيمار
به منظور انجام معاينات مکرر و تعيين مقدار مصرف و پيشرفت درمان، به طور منظم به پزشک مراجعه کنيد.
در صورت بروز عوارض جانبي (سرگيجه، خواب آلودگي و خشکي دهان ) و همچنين افزايش بيش از حد وزن بدن (بيش از 25/2 کيلوگرم در هفته)، به پزشک مراجعه کنيد.
از انجام فعاليتهاي مخاطره آميز که نياز به هوشياري دارند ، تا زمان تحمل نسبت به اثرات آرام بخش، خواب آلودگي و ديگر اثرات CNS، پرهيز کنيد.
براي آنکه کاهش فشار خون وضعيتي به حداقل برسد ، از تغيير وضعيت ناگهاني خوددار ي کنيد.
جويدن تکه هاي يخ، آبنبات يا آدامس، خشکي دهان را برطرف خواهد کرد.
قبل از مصرف هر نوع داروي بدون نسخه (داروي سرماخوردگي) حتماً با پزشک مشورت کنيد.
آخرين نوبت دارو را هنگام خواب مصرف کنيد تا از کنترل فشارخون در طول شب مطمئن شويد.
از قطع ناگهاني مصرف دارو خودداري کنيد، زيرا افزايش فشار خون برگشتي ممکن است بروز کند.
مصرف در سالمندان: بيماران سالمند ممکن است به دوز کمتر دارو احتياج داشته باشند، زيرا اين افراد احتمالاً نسبت به اثرات کاهش فشار خون کلونيدين حساس تر هستند.
مصرف در كودكان: اثر بخشي و بي ضرري مصرف دارو در کودکان ثابت نشده است.منافع دارو در برابر مضرات آن بايد سنجيده شود.
مصرف در شير دهي: کلونيدين در شير مادر ترشح مي‌ شود.مصرف اين دارو در دوران شيردهي توصيه نمي‌شود.
ملاحظات اختصاصي
1- ضربان قلب و فشار خون بيمار بايد بطور مرتب کنترل شود. مقدار مصرف بر اساس تحمل و پاسخ بيمار تنظيم مي‌ گردد.
2- مصرف دارو نبايد به طور ناگهاني قطع شود. قطع مصرف دارو بايد به طور تدريجي و طي 2-4 روز صورت گيرد تا از افزايش برگشتي فشار خون جلوگيري شود.
3- در نارسايي کليو ي ممکن است بيمار به مقدار کمتر دارو پاسخ دهد.
4- دارو را بايد 4-6 ساعت قبل از اعمال جراحي به بيمار داد.
5- کلونيدين را مي‌ توان جهت کاهش سريع فشار خون در بعضي از موارد اورژانس هايپرتانسيون مصرف کرد.
6- در شروع درمان، به منظور کنترل احتباس مايعات، بايد هر روز وزن بيمار اندازه گيري شود.
7- کلونيدين بطور تحقيقي براي جلوگيري از ميگرن ، درمان موارد شديد ديسمنوره و برافروختگي دوران يائسگي و همچنين به عنوان داروي کمکي در درمان ترک سيگار ، و درمان کمکي در قطع مصرف ترياک به کار رفته است.
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
کلونيدين ممکن است دفع ادراري اسيد وانيلين مندليک و کاتکول آمينها را کاهش دهد. اين دارو سطح گلوکز خون يا سرم را به ميزان کمي افزايش داده و ممکن است پاسخ آزمون کومبس را به طور ضعيف مثبت کند.