|
Sirolimus
|
|
سیرولیموس
|
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
الف) پروفيلاكسي رد پيوند در بيماران پيوند كليه به همراه سيكلوسپورين و استروئيدها.
بزرگسالان و نوجوانان بالاي 13 سال كه بيش از 40 كيلوگرم وزن دارند: پس از پيوند ابتدا با mg 6 خوراكي يك بار در روز هر چه سريعتر آغاز شود. دوز نگهدارنده mg 2 خوراكي يك بار در روز مي‌باشد.
نوجوانان بالاي 13 سال كه زير 40 كيلوگرم وزن دارند: پس از پيوند با mg/m2 3 خوراكي يك بار در روز شروع شود. دوز نگهدارنده mg/m2 1 خوراكي يك بار در روز مي‌باشد.
بيماراني كه ريسك كم تا متوسطي براي رد پيوند دارند پس از 4-2 ماه مي‌توانند سيكلوسپورين را ظرف 8-4 هفته كم و قطع نمايند.
در حين اين كاهش و قطع دوز سيروليموس هر 2-1 هفته به نحوي تنظيم شود كه سطح خوني آن بين ng/ml 24-12 باشد.
تنظيم دوز همچنين بستگي به وضعيت باليني، بيوپسي بافتي و يافته‌هاي آزمايشگاهي دارد.
بيشترين دوز مجاز روزانه نبايد از mg 40 بيشتر شود، در صورتي كه ميزان بارگذاري بيش از mg 40 شود، اين ميزان بايد ظرف دو روز به بيمار داده شود.
غلظت تراف دارو هر 4-3 روز پس از دوز بارگذاري اندازه‌گيري شود.
تنظيم دوز: در بيماران با نارسايي خفيف تا متوسط كبدي دوز نگهدارنده به يك سوم كاهش يابد. نيازي به كاهش دوز بارگذاري نمي‌باشد.
|
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: حساسيت به دارو و يا مشتقات آن.
موارد احتياط: هيپرليپيدمي؛ اختلال عملكرد كبد يا كليه؛ ايمني دارو در پيوند كبد يا ريه شناخته نشده است و دارو براي چنين پيوندهايي توصيه نمي‌شود.
|
عوارض جانبي:
عوارض جانبي
اعصاب مرکزي: اضطراب، آستنيا، گيجي، افسردگي، اختلالات خلقي، تب، سردرد، هيپرتوني، هيپواستازي، هيپوتوني، بي‌خوابي، درد عضلاني، نوروپاتي، درد، پاراستزي، خواب‌آلودگي، سنكوپ، لرزش.
قلبي ـ عروقي: فيبريلاسيون دهليزي، درد قفسه سينه، ادم، نارسايي قلبي، افزايش و كاهش فشارخون، خونريزي، افزايش ضربان، اختلالات عروق محيطي، تاكيكاردي، ترومبوفلبيت، ترومبوز، اتساع عروق.
چشم، گوش، حلق و بيني: اختلال ديد، آب مرواريد، كونژكتيويت، كري، درد گوش، خونريزي از بيني، ادم صورت، التهاب گوش مياني، فارنژيت، آبريزش بيني، سينوزيت، وزوز گوش.
دستگاه گوارش: درد شكم، بي‌اشتهايي، آسيت، اسهال، يبوست، سوءهاضمه، اختلال در بلع، بزرگ شدن شكم، ازوفاژيت، نفخ، گاستريت، گاستروانتريت، التهاب لثه، هيپرپلازي لثه، ايلئوس، زخم دهان، تهوع، استفراغ، كانديدياز دهاني، پريتونيت، استوماتيت.
ادراري ـ تناسلي: آلبومينوري، درد مثانه، سوزش ادرار، قند در ادرار، خون در ادرار، هيدرونفروز، ناتواني جنسي، افزايش Cr، درد كليه، نكروز توبولي كليه، شب ادراري، اليگوري، درد لگن، پيوري، ادم اسكروتوم، اختلالات بيضه، نفروپاتي سمي، تكرار ادرار، بي‌اختياري ادراري، عفونت ادراري، احتباس ادرار.
خون: آنمي، اكيموز، لكوسيتوز، لكوپني، لنف‌آدنوپاتي، پلي‌سيتمي، ترومبوسيتوپني، TTP.
متابوليك: اسيدوز، سندرم كوشينگ، ديابت، دهيدراسيون، هيپركلسمي، افزايش كلسترول، افزايش پتاسيم، افزايش ليپيد، افزايش حجم، افزايش قند، افزايش فسفات، كاهش كلسيم، كاهش قند، كاهش پتاسيم، كاهش فسفات، كاهش منيزيم، كاهش سديم، افزايش وزن، كاهش وزن.
عضلاني ـ اسكلتي: درد مفاصل، آرتروزيس، درد كمر، نكروز استخوان، كرامپ پا، درد عضلاني، پوكي استخوان، تتاني.
تنفسي: آتلكتازي، آسم، برونشيت، سرفه، ديسپنه، هيپوكسي، ادم ريه، افيوژن ريه، پنوموني، عفونت مجاري فوقاني دستگاه تنفس.
پوست: آكنه، درماتيت قارچي، زخم پوست، تعريق، افزايش موي زائد، خارش، راش، هيپرتروفي پوست.
ساير عوارض: دير خوب شدن زخم‌ها، آبسه، سلوليت، لرز، علائم شبه آنفولانزا، هرني، عفونت، ادم محيطي، سپسيس.
مسموميت و درمان
اطلاعات محدودي در دست است. درمان عموماً شامل اقدامات حمايتي است. سيروليموس با دياليز برداشت نمي‌شود.
|
|
|
تداخل دارويي:
تداخل دارويي
مصرف همزمان آمينوگليكوزيدها، آمفوتريسين و ساير داروهاي نفروتوكسيك باعث افزايش سميت كليوي دارو مي‌گردد.
داروهاي القاء كننده CYP3A4 (مانند كاربامازپين، فنوباربيتال، فني‌توئين، ريفابوتين و ريفاپنتين) باعث كاهش سطح سرمي دارو مي‌شوند.
داروهاي مهار كننده CYP3A4 (مانند بروموكريپتين، سايمتيدين، كلاريترومايسين، كلوتريمازول، دانازول، اريترومايسين، فلوكونازول، اينديناوير، ايتراكونازول، متوكلوپراميد، نيكارديپين، ريتوناوير و وراپاميل) باعث افزايش سطح سرمي سيروليموس مي‌شوند.
مصرف همزمان سيكلوسپورين (محلول خوراكي و كپسول) باعث افزايش سطح سرمي سيروليموس مي‌شود. سيروليموس بايد 4 ساعت پس از مصرف سيكلوسپورين تجويز شود.
در طولاني مدت سيروليموس مي‌تواند باعث كاهش كليرانس سيكلوسپورين و در نتيجه نياز به كاهش دوز آن گردد.
با قطع سيكلوسپورين سطح سيروليموس افزايش پيدا خواهد كرد.
در هنگام كاهش دوز سيكلوسپورين بايد با احتياط دوز سيروليموس افزايش داده شود تا در نهايت به 4 برابر ميزان اوليه برسد.
مصرف همزمان ديلتيازم باعث افزايش سطح سيروليموس مي‌گردد.
مصرف همزمان استاتين‌ها و فيبرات‌ها باعث افزايش احتمال رابدوميوليز مي‌گردد.
مصرف همزمان كتوكونازول باعث افزايش سرعت و ميزان جذب سيروليموس مي‌شود، از مصرف همزمان خودداري شود.
سيروليموس باعث كاهش اثر واكسن‌هاي ويروسي زنده مي‌گردد. همزمان مصرف نشوند.
|
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
اثر ضد ايمني: سيروليموس با مهار فعال‌سازي و پروليفراسيون لنفوسيتهاي T در پاسخ به تحريكات آنتي‌ژنيك و سايتوكايني عمل مي‌كند. همچنين باعث مهار تشكيل آنتي‌بادي‌ها مي‌گردد.
|
|
|
فارماكوكينتيك:
فارماكوكينتيك
جذب: جذب از دستگاه گوارش سريع است و پيك غلظت دارو ظرف 3-1 ساعت رخ مي‌دهد. فراهمي زيستي محلول خوراكي 14% مي‌باشد.
فراهمي زيستي شكل قرص بالاتر مي‌باشد اما در دوز mg 2 هر دو شكل دارويي قابل تبديل به يكديگر مي‌باشند.
غذا باعث كاهش غلظت پلاسمايي دارو و افزايش زمان رسيدن به پيك غلظت مي‌شود.
پخش: دارو به طور وسيعي در خون پخش شده و 92% آن به پروتئينهاي پلاسما متصل مي‌گردد.
متابوليسم: به طور وسيع توسط سيستم اكسيداز (به خصوص CYP3A4) متابوليزه مي‌گردد. در خون كامل هفت متابوليت اصلي براي دارو شناسايي شده است.
دفع: 91% دارو در مدفوع و 2/2% آن در ادرار دفع مي‌شود. نيمه عمر دفع 62 ساعت مي‌باشد.
|
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Tablet:1mg
|
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: لاكتون ماكروسيكليك.
طبقه‌بندي درماني: سركوب كننده ايمني.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده C
ملاحظات اختصاصي
1- محلول خوراكي بايد رقيق شده و بلافاصله مصرف گردد.
2- محلول خوراكي تنها با آب يا آب پرتقال رقيق شود.
3- بيماراني كه از اين دارو استفاده مي‌كنند در ريسك بيشتري براي ابتلا به عفونت و يا لنفوم قرار دارند (به دليل سركوب ايمني).
4- حين درمان كلسترول و تري‌گليسريد ارزيابي شود. در صورت بروز افزايش چربي خون اقداماتي چون رژيم غذايي، ورزش و داروهاي كاهش دهنده چربي لازم است.
توجه: در صورتي كه بيمار به طور همزمان از استاتين‌ها استفاده نمايد بايد از نظر ابتلا به رابدوميوليز بررسي شود.
5- سطح دارو در كودكان، بيماران زير 13 سال كه كمتر از 40 كيلوگرم وزن دارند، بيماراني كه نارسايي كبد دارند، بيماراني كه داروهاي مهار كننده CYP3A4 و بيماراني كه براي آنها سيكلوسپورين بسيار كم و يا قطع شده است اندازه‌گيري شود.
6- با در يخچال گذاشتن محلول خوراكي ممكن است كدورتي در آن حاصل كه طبيعي افت و با به دماي اتاق رسيدن محلول و تكان دادن ملايم آن برطرف مي‌گردد.
نكات قابل توصيه به بيمار
1- به خانم‌هايي كه در سنين باروري هستند خطرات دارو براي جنين توضيح داده شود. اين افراد بايد قبل از شروع درمان با سيروليموس،حين درمان و تا 12 هفته پس از قطع آن از روش‌هاي مؤثر جلوگيري از بارداري استفاده نمايند.
2- دارو به طور هميشگي يا همراه غذا يا قبل از غذا مصرف شود تا جذب آن تغيير ننمايد.
3- دارو 4 ساعت پس از مصرف سيكلوسپورين مصرف شود.
4- در صورت تماس دارو با پوست يا مخاطات، آن ناحيه با آب و صابون شسته شود. در صورت تماس با چشم، با آب فراوان شسته شود.
5- بيمار از قرار گرفتن در معرض آفتاب و اشعه ماوراي بنفش خودداري نمايد و لباسهايي كه او را در برابر آفتاب محافظت مي‌نمايند بپوشد و از كرمهاي ضدآفتاب استفاده نمايد.
6- از مصرف گريپ‌فروت در حين درمان پرهيز نمايد.
مصرف در كودكان: ايمني و كارآيي دارو در كودكان زير 13 سال اثبات نشده است.
مصرف در شيردهي: ترشح دارو در شير مشخص نيست. توصيه مي‌شود كه يا مصرف دارو قطع شود و يا شيردهي انجام نشود.
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
سيروليموس مي‌تواند باعث افزايش Cr, BUN، آنزيم‌هاي كبدي، كلسترول، ليپيد و RBC شود.
سيروليموس مي‌تواند باعث كاهش هموگلوبين، سديم، منيزيم و پلاكت گردد.
همچنين مي‌تواند باعث افزايش يا كاهش فسفات، پتاسيم، گلوكز، كلسيم و WBC شود.
|
