|
Sodium Fluoride
|
|
فلورايد
|
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
داروي كمكي در پيشگيري از پوسيدگي دندان‌ها
بزرگسالان و كودكان بزرگتر از 12 سال: دندان‌ها با 10 ميلي‌ليتر از محلول 0.2 درصد شسشتشو داده مي‌شود. بعد از مسواك كردن دندان‌ها و شستن دهان، محلول روزي يك بار مصرف مي‌شود. اطراف و بين دندان‌ها به مدت يك دقيقه با محلول شسته شده و سپس بيرون ريخته مي‌شود.
كودكان 16-6 ساله: مقدار يك ميلي‌گرم روزانه مصرف مي‌شود.
كودكان بزرگتر از 5-3 سال: از راه خوراكي، مقدار 0.5 ميلي‌گرم مصرف مي‌شود.
كودكان 6 ماه تا 2 سال: از راه خوراكي، مقدار 0.25 ميلي‌گرم روزانه مصرف مي‌شود.
توجه:
اگر فلورايد آب آشاميدني كمتر از ppm 0.3 باشد، مقدار مصرف به صورت فوق‌الذكر استفاده مي‌شود.
اگر غلظت يون فلورايد در حد 0.3-0.6 ppm باشد، نصف مقدار معمول مصرف مي‌شود.
در صورتي که غلظت يون فلورايد آب آشاميدني ppm 0.3-0.6 باشد، نيازي به مکمل خوراکي فلورايد در کودکان زير 3 سال نيست.
اگر غلظت يون فلورايد بيش از ppm 0.6 باشد، اين دارو نبايد مصرف شود.
|
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط نسبت به يون فلوئور، مصرف سديم، زماني كه مقدار فلوئور آب آشاميدني بيش از ppm 0.6 باشد، كودكان كوچكتر از سه سال اگر مقدار فلوئور آب آشاميدني ppm 0.3 يا بيشتر باشد. در كودكان كوچكتر از شش سال (كودكان كم‌سال قادر به استفاده صحيح از دهان‌شويه نيستند).
موارد احتياط: در صورت وجود تارترازين در فرمولاسيون محلول، ممكن است در بعضي از افراد واكنش آلرژيك بروز كند.
|
|
|
|
|
تداخل دارويي:
تداخل دارويي
بنابر گزارشات، مصرف همزمان با لبنيات ناسازگار است و در صورت مصرف همزمان، موجب تشكيل فلورايد كلسيم مي‌شود.
مصرف همزمان با هيدروكسيد منيزيم يا آلومينيم ممكن است جذب فلورايد سديم را مختل سازد.
|
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
پيشگيري‌كننده از فساد دندان‌ها : فلورايد سديم قبل از رويش دندان‌ها به طور سيستميك و پس از آن، به طور موضعي عمل مي‌كند. اين دارو مقاومت دندان‌ها را در مقابل اسيد افزايش داده، معدني شدن مجدد آنها را تسريع كرده و فعاليت ميكروبي را مهار مي‌كند. اسيدي كردن محلول در مقايسه با محلول‌هاي خنثي، برداشت موضعي فلوئور را افزايش مي‌دهد. مصرف فلوئور موضعي بر روي عاج حساس شده دندان، با تشكيل مواد غيرمحلول در داخل توبول‌هاي عاج دندان، انتقال تحريكات دردناك را مسدود مي‌سازد.
|
|
|
فارماكوكينتيك:
فارماكوكينتيك
جذب: از دستگاه گوارش به سرعت و تقريباً به طور كامل جذب مي‌شود. در صورت مصرف خوراكي مقادير زياد، محلول ممكن است در معده جذب شود و سرعت جذب مي‌تواند به pH معده بستگي داشته باشد. در صورت مصرف همزمان با هيدروكسيد آلومينيم يا منيزيم ممكن است جذب آن كاهش يابد . مصرف همزمان با كلسيم نيز ممكن است به ميزان زيادي جذب فلوئور را كاهش دهد. غلظت طبيعي فلوئور تام پلاسما در حدود mcg/ml 0.14-0.19 است.
پخش: پس از جذب، در استخوان‌ها و دندان‌هاي در حال رشد ذخيره مي‌شود. بافت‌هاي اسكلتي گنجايش ذخيره‌اي زيادي براي يون‌هاي فلوئور دارند. به دليل مكانيسم انباشت - حركت فلوئور در بافت اسكلتي ، ممكن است غلظت ثابتي از فلوئور تأمين شود. دندان‌ها با وجود حجم كم، به عنوان محل ذخيره‌اي عمل مي‌كنند. فلوئور ذخيره شده در دندان‌ها به راحتي آزاد نمي‌شود. فلوئور در تمام اعضا و بافت‌هاي كلسيفيه نشده با غلظت كم يافت مي‌شود. فلوئور در عرق، اشك، مو و بزاق انتشار مي‌يابد. از جفت عبور مي‌كند و در شير ترشح مي‌شود. غلظت فلوئور در شير تقريباً در حدود ppm 0.05-0.13 است و نسبتاً ثابت باقي مي‌ماند.
متابوليسم: ندارد.
دفع: به سرعت و عمدتاً از طريق مدفوع دفع مي‌شود. حدود 90 درصد فلوئور فيلتراسيون گلومرولي شده و توسط توبول‌هاي كليه بازجذب مي‌شود.
|
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Tablet: 0.25, 1 mg
Mouthwash: 0.2%
|
اطلاعات دیگر:
طبقهبندي فارماكولوژيك: ماده معدني کم ياب.
طبقهبندي درماني: پيشگيري از پوسيدگي دندان‌ها.
طبقهبندي مصرف در بارداري: رده C
ملاحظات اختصاصي
1- نوع رژيم غذايي خانوادگي بايد بررسي شود. رژيم غذايي كه شامل مقادير زياد ماهي، آب معدني و چاي باشد، تقريباً mg/day 5 فلوئور تأمين مي‌كند.
2- مكمل‌هاي فلوئور بايد به طور مداوم از كودكي تا سن 16 سالگي مصرف شوند تا مؤثر واقع گردند.
3- مصرف آب آشاميدني حاوي يون فلوئور با غلظت ppm 0.4-0.8 به مدت طولاني، ممكن است موجب افزايش دانسيته مواد معدني استخوان و استئواسكلروز شود.
4- مصرف خوراكي فلورايد سديم (mg/day 65-40) موجب بروز عوارض جانبي روماتيسمي مي‌شود.
5- از نظر تحقيقاتي، فلورايد سديم خوراكي براي درمان استئوپروز به كار مي‌رود.
نكات قابل توصيه به بيمار
1- محلول را بلافاصله بعد از مسواك كردن و پيش از خواب مصرف كنيد.
2- بعد از مصرف محلول، آن را بيرون بريزيد (محلول نبايد بلعيده شود).
3- به مدت 30-15 دقيقه بعد از مصرف محلول از خوردن، آشاميدن يا شستن دهان خودداري كنيد.
4- در صورت لك شدن دندان‌ها، به دندانپزشك اطلاع دهيد.
5- در صورت تغيير نوع آب مصرفي (مسافرت به مناطق ديگر) به دندانپزشك اطلاع دهيد، زيرا مصرف فلوئور اضافي موجب لك شدن ميناي دندان مي‌شود. در صورت مصرف آب چاه، مقدار فلوئور موجود در آب بايد مشخص شود.
مصرف در كودكان
1- كودكان كم‌سال معمولاً قادر به شستن صحيح دهان بعد از مصرف محلول نيستند.
2- از آنجايي كه بلع طولاني مدت يا استفاده غيرصحيح دارو ممكن است موجب فلوئوروز دنداني و تغييرات استخواني شود؛ مقادير مصرف بايد به دقت و بر اساس مقادير يون فلوئور موجود در آب آشاميدني تنظيم شود.
مصرف در شيردهي: فلورايد سديم در شير ترسح مي‌شود. فقط در صورت مصرف خوراكي بيش از mg/day 1.5، غلظت فلوئور در شير افزايش مي‌يابد.
عوارض جانبي
اعصاب مرکزي: سردرد، ضعف.
پوست: واكنش‌هاي حساسيت مفرط (درماتيت آتوپيك، اگزما، كهير).
دستگاه گوارش: ديسترس معده.
ساير عوارض: لك شدن ميناي دندان (يا مصرف بيش از حد و مزمن).
مسموميت و درمان
در كودكان بلع يك باره 20-10 ميلي‌گرم فلورايد سديم ممكن است موجب ترشح بيش از حد بزاق و اختلالات گوارشي شود. مصرف 500 ميلي‌گرم ممكن است مرگ‌آور باشد.
تظاهرات باليني: اختلالات گوارشي (ترشح بزاق، تهوع، درد معده، استفراغ، اسهال)، اختلالات CNS (تحريك‌پذيري CNS، پاراستزي، تتاني، تشديد رفلکس‌ها، حملات تشنجي)، نارسايي قلبي يا تنفسي (ناشي از پيوند فلوئور به كلسيم). هايپوگلايسمي و هايپوکلسمي از يافته‌هاي شايع آزمايشگاهي هستند.
درمان: شستشوي معده با هيدروكسيد كلسيم 0.15 درصد، ممكن است موجب رسوب فلوئور شود. گلوكز به صورت محلول قندي - نمكي بايد تزريق وريدي شود. كلسيم تزريقي ممكن است براي رفع تتاني مصرف شود. برقراري دفع ادرار به مقدار كافي ضروري است.
|
