انتخابات؛ نقد حال و برنامه آینده

نقد حال و برنامه آینده دو بخش اصلی و عمده، از پرسش‌های مردم در هر انتخابات برای انتخاب رای است. نقد حال یعنی تبیین شرایطی که در آن هستیم وارزیابی دقیق و واقعی هزینه‌ها و فایده‌هایی که در طول چهار سال از مدیریت یک دولت مستقر و رئیس‌جمهور منتخب تحقق پیدا کرده است. اگر واقعا خواهان یک فضای سالم انتخاباتی وکمک به مردم برای انتخاب اصلح برای ریاست جمهوری هستیم در مرحله نخست <نقد حال> نیازی ضروری و لازم است.
اکنون و در این زمان که تنها ۶۰ روز به روز انتخابات باقی مانده، چه کارنامه‌ای از نقد حال یعنی هزینه و فایده عملکرد چهارساله دولت در اختیار مردم است؟ و یا ارائه شده است؟ مشکل مردم این است که بطور رسمی از رسانه‌های در اختیار دولت، در این روزها و در فضای انتخاباتی هرچه پخش وانتشار پیدا می‌کند، تمجید و توصیف آنهم بدون کمترین نقد و یا بازنگری است بطوریکه انتشار بسیاری از اخبار وجهه تبلیغی همچون یک ستاد انتخاباتی پیدا کرده است.‌
از سوی دیگر در فضای رقابت انتخاباتی نیز، متضاد از تمجید، تکذیب‌ها سمت و سوی مطلق پیدا کرده است. فاصله تمجیدهای مطلق تا تکذیب‌های مطلق نیز گوناگون و آنچنان پیش می‌رود که بجای شور و حال انتخاباتی در جامعه دلسردی عمومی را موجب و در بسیاری از لحظات افزایش ابهام را در افکار عمومی شکل می‌دهد. چه خوب بود که دولت آقای احمدی‌نژاد خود وارد نقد حال می‌شد و در مقام پاسخگویی به پرسش‌هایی که هم اکنون مطرح است برمی‌آمد.
پرسش‌ها اگرچه جناحی و یا خطی و یا هر نامی که در رقابت‌ سیاسی بنامید، داشته باشد، اما در اصل به نیاز نقد حال خللی وارد نمی‌سازد. در انتخابات و آنهم مهمترین آن یعنی انتخابات ریاست جمهوری نه تنها <نقد حال> ضروری، بلکه بعنوان یک وظیفه ملی در ابتدا بعهده دولتی است که مستقر است و باید از سوی رئیس‌جمهوری انجام پذیرد که در مصدر قدرت و هدایت مدیریت کلان کشور قرار دارد. سعه صدر برای همه کسانیکه می‌گویند تشنه قدرت نیستند بلکه شیفتگان خدمت‌اند، همان وظیفه دینی و ملی محسوب می‌گردد. شفاف بودن در نقد و تفکیک نقد سازنده از نقد تخریبی، الگویی است که رهبری معظم نظام بر آن همواره تاکید داشته و دارند. در این نقد، درآمدهای دولت در چهار سال مدیریت آن، هزینه‌هایی که از این درآمدها به انجام رسانیده است. فعالیت‌ها، برنامه‌ها و طرحهای انجام شده و موفق دولت و آنچه که باید انجام می‌گرفت و تحقق پیدا نکرده است. تشخیص اولویت‌ها، رشد یا توقف آن در عناوین اصلی از مجموعه برنامه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی تا نگاه و پاسخ به این پرسش، کجا بودیم؟ و اکنون کجایم؟ و دهها سرتیتر دیگر از ترسیم یک نقشه و یا تابلو از <نقد حال> موضوع روز در فصل انتخاباتی است. اگر طالب رای آزاد و آگاهانه مردم هستیم آستین‌ها را بالا بزنیم و در عرصه پرسش و پاسخ بجای تمجیدها یا تکذیب‌های کورکورانه، نقد سالم را فرهنگ عمومی انتخابات سازیم.
و اما <برنامه آینده!> برنامه آینده نیز تنها در حد حذف برخی از اقدام‌ها و یا کارهای در دست اجرا، محدود و مسدود شده است. شاید و در صورت حضور احزاب قوی و نامزدهای بیرون آمده از <حزب> این انتظار به گونه‌ایی مطلوب و مردم‌پسند و بصورت طبیعی انجام می‌گرفت. در اغلب کشورها که اداره کشور را از تعدد احزاب، در مسیر تحقق مردم‌سالاری جستجو می‌کنند. برنامه از درون حزب وجایگاه نظری آن ارائه می‌گردد. در ارائه چنین برنامه‌ایی به عناوین کلی بسنده نمی‌کنند بلکه به موارد جزیی و نیازهای فوری جامعه برای حل و فصل مشکلات مردم و کشور وارد می‌شوند. در این بخش و متاسفانه، هم فاقد احزاب قوی هستیم و هم ارائه برنامه آینده. اما در این فراز هم اگر همت بدرقه راه گردد، می‌توان به <برنامه آینده> پرداخت. انتخابات ریاست جمهوری آینده فاقد گذشته نیست و در این گذشته همواره برنامه و برنامه‌ریزی به مردم معرفی شده است. اکنون می‌توان آن برنامه‌ها بازنگری گردد و با اصل الگو قرار دادند <هزینه و فایده> از منظر منافع ملی و زندگی مردم، محک بخورد ونقد گردد، کدام بخش از برنامه‌های گذشته مفید و باید ادامه پیدا کند و چه بخش‌هایی می‌بایست حذف و جایگزین آن، برنامه‌های جدید معرفی گردد؟ اشتباه‌های گذشته که باید تبصره بخورد درکجاست؟ و تغییر میدان نظر وعمل در برنامه و برنامه‌ریزی چگونه و چه حدود و عناوینی را در برمی‌گیرد؟ ‌
آیا ۶۰ روز به روز انتخابات مانده، می‌توان فصل جدیدی از نقد حال و برنامه آینده راکلید زد تا مردم با احساس مسئولیت ملی و دینی آگاهانه و آزادانه در صحنه حضور پیدا کنند و در انتخابات شرکت فعال داشته باشند؟

ابوالقاسم قاسم‌زاده

منبع : روزنامه اطلاعات