درباره مرحوم عطاء‌الله کاملی، دوبلور و مدیر دوبلا‌ژ

من کاملی را با یک آنونس در سن دوازده، سیزده سالگی شناختم، من عاشق صدای او در آنونس فیلم شعله‌های سوزان آمستردام شدم.۲۳ ساله بودم که به خدمت او آمدم و شاگردش شدم. ما آغاز همکاریمان با فیلم نگاهی از پل نوشته آرتور میلر در همان روزها بود، کاملی استاد من بود و به صراحت می‌گویم که او مردی مهربان و از همه نظر خوب بود. کاملی از اولین دوبلورهای کشورمان بود که بعدها تبدیل به مدیر دوبلا‌ژ مجربی شد.تنها خاطره شیرینی که در این لحظه به خاطر می‌آورم، مربوط به فیلم آخرین قطار کانهیل می‌شود. او فرصت نداشت و گرفتار بود و نمی‌توانست در این فیلم به عنوان دوبلور حاضر شود. من با کسب اجازه از کاملی، - استادم- رفتم به جای کریک داگلا‌س صحبت کردم. بعدا شرمنده شدم که به جای کاملی صحبت کرده‌ام.
این کار عجله‌ای شد و فیلم هم ۱۶ میلی‌متری بود. خود کاملی هم از طریق تلفن به من اجازه‌ این کار را داد و گفت که رغبت و فرصتی برای انجام این کار ندارد. درباره ویژگی صدای عطاءالله کاملی باید بگویم که لنگه صدایش در دوبلا‌ژمان نداریم و مثل این صدا تا سال‌های سال نخواهد آمد.
● بدرود صدای بی‌همتا...
خوش به حالت استاد عطا کاملی که این همه جاودانه روزگار ما را بدرود گفته‌ای. خوش به حال ما که هنوز طنین بی‌همتای صدایت را به یادگار داریم. برای جای خالی‌ات اینک <هزار گلدان شوق...> هم اگر همراه بیاوریم چه سود؟ صداهای ماندگار عصر طلا‌یی دوبله ایران یکایک از میان ما پر می‌کشند و رفته‌رفته در خاطره‌ها و یادها کمرنگ می‌شوند. صداهای بی‌همتا، صداهای بی‌جایگزین، صداهایی که در خاطرمان با بهترین کیفیت ثبت شده‌اند. ‌ عطاءالله کاملی در عین جاودانگی اما در خلوت و سکوت به جایگاه ابدی رهسپار شد. در جمع خانواده و همکارانش. بدون حضور ما. در غیاب حضور کسانی که بارها و بارها به صدای بی‌نظیر او گوش سپرده بودند. ما در سفر بدرقه‌اش نکردیم. مایی که صدای آشنایش را در گوشه‌ای از خاطره‌هامان حفظ کرده‌ایم. خیلی‌هایمان نام استاد را هم نمی‌دانستیم اما آوایش را از بر بودیم. کاملی؟! کاملی کدام بود؟ آهان صدای کرک داگلا‌س، صدای راینهارت، صدای اسکیپی!! عجب، حیف شد! همین و همین چند تسلیت از سر مسوولیت از مدیران و یک ختم و تمام. خاطره چند نسل پس از طی سال‌ها تحمل بیماری و رنج دنیای ما را بدرود گفت. اینک صدای او از فهرست صداپیشگان انجمن گویندگان حذف می‌شود و جایش کسی از نسل تازه می‌آید. اما نه کدام صدا می‌تواند طنین آوای محکم و خاص او را یادآور شود؟ وقتی به جای کرک داگلا‌س در اسپارتاکوس سخن می‌گفت. یا به جای شون کانری در پنجه طلا‌یی یا به جای سرگرد راینهارت در سریال ارتش سری با آن دیالوگ پایانی بی‌نظیر در هنگام تیربارانش که <شما دیوانه‌اید، همتون>! یا وقتی در تیتراژ یک سریال جذاب با همان آوای خاص خود اعلا‌م می‌کرد <اسکیپی...> ‌
پیکر استاد کاملی در جمع دوستان و همکارانش به خانه ابدی رهسپار شد. صداهای ماندگار در غیاب ما صدای بی‌همتا را به جایگاه خاموشی‌اش بدرقه کردند. ما مخاطبینی که اصلا‌ حواسمان نیست صداهای آشنا یک به یک از صفحه تلویزیون حذف می‌شوند، کمتر و کمتر شنیده می‌شوند. دیر به دیر. بعضی‌هاشان عطای کار را به لقایش بخشیده‌اند و کناره گزیده‌اند. بعضی دیگر کار می‌کنند فقط تا چرخ زندگی‌شان بچرخد. اکثرشان حسرت می‌خورند که بهترین فیلم‌های حال حاضر سینمای دنیا گاه به ضعیف‌ترین شکل دوبله می‌شود و جای صداهای ماندگار و دوبله‌های بی‌نظیر خالی می‌ماند. آری رفته‌رفته عطای کار بی‌کیفیت و کم‌دقت و سرسری و فوریتی را به لقایش می‌بخشند و ما را از شنیدن صدایشان محروم می‌کنند. حیف است، حیف است که ناگاه و در سکوت و بی‌خبری بشنویم که کاملی از میان ما پرکشیده است ...حیف است. <برای تو گلدانی از شوق آورده‌ام...> چه کسی این جمله را با صدای استاد از رادیو به یاد دارد؟ خوش به حالش...

پیمان مقدم

منبع : روزنامه اعتماد ملی