بیت حضرت امام خمینی (ره) ، خمین

بیت پدری امام كه در حاشیه شمالی رودخانه خمین در محله قدیمی سر پل قرار دارد، میراث تاریخی با ارزشی است كه مورد بازدید خیل عظیمی از ایرانگردان و جهانگردان است و بدون تردید در آینده نیز مشتاقان بسیاری را به خود جلب خواهد كرد. این خانه از بناهای دوره قاجار است و حدود 160 سال قدمت دارد. معماری این بنا به سبك شرقی - اسلامی است و مصالح اصلی به كار رفته در آن نیز از خشت و گل و چوب است. شكل معماری، دالان‌های تنگ و تودرتو و بنای دو برج نظامی در ضلع شمالی و جنوب قلعه، گویای وضعیت اجتماعی، سیاسی آن دوران است و حكایت از ناامنی و جنگ و گریزهای آن دوره دارد. متأسفانه برج جنوبی بنا طی سالیان گذشته از بین رفته است. این بنا توسط پدربزرگ حضرت امام مرحوم حاج سید احمد در سال 1255 قمری از شخصی به نام محسن خان به قیمت نود تومان خریداری شده است و آن گونه كه آیت‌ا... پسندیده برادر بزرگ حضرت امام در خاطراتشان نقل كرده‌‌اند، این خانه پناهگاه مردم در روزهای ناخوش حمله یاغیان به خمین بوده است. در هنگام یورش یاغیان همه در این خانه اجتماع می‌كردند. زن‌ها و كودكان در اتاق‌های متعدد بیتوته می‌كردند و مردان بر بالای برج‌ها از حریم قلعه دفاع می‌كردند و مهاجمان را به عقب می‌راندند.
پدر بزرگ و پدر حضرت امام هر دو از روحانیون محترم و تفنگدار بودند. حضرت امام یكی دوبار در سخنان خویش اشاره فرمودند كه به همراه برادرشان از فراز این برج‌ها به سوی اشرار نشانه می‌رفتند و تیر می‌انداختند. پدر امام - مرحوم حاج سید مصطفی - در همین خانه متولد شد. امام و دو برادر و سه خواهرشان نیز در همین خانه متولد شدند و در همین خانه نیز برخی دروس مقدماتی را آموختند. حضرت امام در سن 19 سالگی این خانه را برای ادامه تحصیل ترك كردند و به اراك و سپس به قم عزیمت نمودند، لیكن همچنان به این بیت پدری رفت و آمد می‌كردند. بیت تاریخی خانواده حضرت امام (ره) علاوه بر جاذبه‌های تاریخی و سیاسی، از نظر معماری نیز در خور تأمل و توجه است و همین ویژگی آن نیز می‌تواند به عنوان یك عامل مهم در برنامه‌ریزی توسعه جهانگردی منطقه مؤثر واقع شود.