دوران سازندگی

در سال‌های اخیر كنكور به یكی از بزرگ‌ترین معضل‌ها برای خانواده‌ها تبدیل شده است و همه ساله بسیاری از آنها درگیر آن هستند.
بیشتر جوانان آن را اولین تجربه و آزمایش بزرگ زندگی خود می‌دانند و اذعان دارند كه با پشت‌سر گذاشتن آن وارد مرحله جدیدی شده‌اند و احساس می‌كنند كه بسیار بزرگ‌تر شده‌اند. آنان برای به‌دست آوردن این تجربه و به سلامت طی كردن مسیر آن به كمك و همراهی والدین بسیار نیازمندند، اما بیشتر توصیه‌هایی كه توسط صاحبنظران ارائه می‌شود، در رابطه با قبل و یا در حین برگزاری آن است و به همین دلیل بیشتر والدین بر این تصورند كه وظیفه‌شان در این مورد در قبال فرزندان با پایان‌یافتن امتحان به اتمام می‌رسد تا جایی كه بسیاری از جوانان نیز این مساله را ابراز كرده و متذكر می‌شوند كه پدر و مادرشان به محض برگزاری آزمون به آنها بی‌توجه شده و حتی گاهی بلافاصله توقعات و سرزنش‌ها و به رخ كشیدن‌های خود را شروع كرده‌اند اما باید بدانید كه فرزندتان در دوران سخت مطالعه تحت فشارهای شدید روحی و جسمی بوده است و رها كردن او یا مهم‌تر از آن، عدم برخورد صحیح در چنین شرایطی می‌تواند عواقب وخیمی را دربرداشته باشد. پس ذكر نكاتی چند در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد:
۱) چون مقوله كنكور علاوه بر داوطلب برای دیگر افراد خانواده نیز استرس‌زاست، باید اولیا و اطرافیان صبور و بر خود مسلط باشند و درك كنند او در شرایط عادی به‌سر نمی‌برد. نباید به محض خروج از محل امتحان او را در معرض رگبار مداوم پرسش‌های خود در مورد آسانی و سختی سوالات، نحوه برگزاری و ... قرار دهید، فرصت بدهید كه هر زمان كه تمایل دارید، در این مورد صحبت كنید.
۲) اگر فرزندتان از امتحان خود راضی نیست و ابراز ناراحتی می‌كند، بر تایید و تكذیب او اصرار نكنید. او را سرزنش نكرده و اشتباهاتش را به رخ نكشید. به او اطمینان بدهید كه می‌دانید سعی خود را كرده و در مورد نتیجه باید توكل بیشتری به خدا كند. در این شرایط دختران كه حساس‌ترند، بی‌تابی بیشتری نشان داده و معمولا گریه می‌كنند. بهتر است آنان را مورد محبت بیشتری قرار دهید.
۳) اگر فرزندتان از امتحان خود راضی است، خوشحالی خود را ابراز و تاكید كنید كه به موفقیت او مطمئنید اما از اعتدال خارج نشوید تا در صورتی كه خدای نكرده نتیجه موردنظر را به‌دست نیاورد احساس شرمندگی نكند.
۴) بعد از امتحان تا اعلام رتبه‌ها معمولا بازار شایعات در زمینه فروش سوالات یا جابه‌جایی رتبه‌ها بسیار داغ است. سعی كنید این شایعات تا حد ممكن به گوش او نرسد. خود به آن دامن نزنید و یادآور شوید كه وجود این قبیل مسائل در این شرایط عادی است.
۵) در روزهای بعد از امتحان بسیاری از بچه‌ها دوست دارند تنها باشند یا فقط با دوستان خود در مورد آزمون صحبت كنند. چند روزی این اجازه را به آنها بدهید، اما این تنهایی نباید زیاد طول بكشد.
۶) محیط خانه را آرام‌تر كنید. شرایطی فراهم كنید كه بیشتر از قبل در جمع خانواده باشد.
۷) به وضعیت خواب و تغذیه او توجه بیشتری كنید و به او هدیه بدهید.
۸) توصیه كنید هرچه سریع‌تر كتاب‌های درسی خود را جمع و كمد یا اتاق خود را مرتب كند.
۹) او را تشویق كنید به وضعیت ظاهری خود رسیدگی كند و تغییراتی مانند كوتاه‌كردن موها و یا خرید كفش و لباس جدید را در خود ایجاد كند.
۱۰) با توجه به جنسیت او با ترتیب دادن برنامه‌های ورزشی، مسافرت، سینما، خرید، مهمانی و دید و بازدید با كسانی كه در این مدت نتوانسته است با آنان ملاقات كند، وقت او را پر كنید.
۱۱) بدانید كه بعد از مشخص‌شدن رتبه‌ها، بیشتر بچه‌ها از نتیجه خود ناراضی‌اند به‌جز كسانی كه درس نخوانده یا آنانی كه نتیجه بسیار خوبی گرفته‌اند. اجازه بدهید ناراحتی خود را ابراز كنند.
۱۲)همه اطرافیان با توجه به نقش خود به‌عنوان خاله، عمه، دایی و... نگران او بوده و دوست دارند از نتیجه كارش مطلع شوند، اما بیشتر بچه‌ها تمایلی به این مطلب ندارند، به آنها حق بدهید و این مساله را خود، مدیریت كنید.
۱۳) در مورد انتخاب رشته نیز باید نكاتی را در نظر بگیرید:
حتماً با افراد مطلع و دلسوز مشاوره كنید.
چون خود انتخاب رشته نیز برای داوطلب و خانواده استرس‌زا بوده و زمان آن نیز بسیار كوتاه می‌باشد و با توجه به اینكه معمولاً اولیا از سطح علمی فرزندشان نسبتا آگاهند، لازم است قبلاً در مورد بعضی از مسائل تصمیم‌گیری شده باشد، مثل تعیین رشته‌ها و دانشگاه‌های مورد علاقه یا تحصیل در شهرهای دیگر.
به فرزندتان گوشزد كنید واقع‌بین باشد و در صورت لزوم انعطاف بیشتری در مورد انتخاب رشته به‌خرج دهد.
اگر فرزندتان موفق به ورود به دانشگاه نشد، بگذارید ناراحتی خود را ابراز كند و مدتی تنها باشد، سپس با كمال آرامش و بدون سرزنش‌كردن همراه با خودش علل عدم موفقیت او را بررسی كنید. در صورتی كه تصمیم بر این است كه سال آینده نیز درس بخوانید، كمكش كنید تا برنامه‌ریزی صحیحی بكند و تا شروع دوباره برنامه درسی‌اش باید استراحت و تفریح كافی داشته باشد.
اگر فرزندتان موفق به ورود به دانشگاه شده است، او را مورد محبت قرار دهید و خوشحالی خود را در جمع و به‌طور آشكار ابراز كنید، طوری رفتار نكنید كه تصور كند موفقیتش برایتان عادی است، ضمنا اگر قولی در این زمینه به او داده‌اید، حتماً به آن عمل كنید.
در پایان باید بدانید كه مشكل ورود به دانشگاه، مشكلی است كه به شكلی خاص در جامعه ایران مطرح است و این مسوولان نظام آموزشی كشور هستند كه باید هرچه سریع‌تر به آن رسیدگی كرده و این سد بزرگ را كه در سر راه بیشتر جوانان مملكت قرار دارد، برطرف نمایند و تدابیری بیندیشند كه سلامت روانی آنان به مخاطره نیفتد. تا آن زمان این والدین هستند كه باید با دانایی، هوشیاری و كسب توانایی‌های لازم، فرزندان خود را در این راه یاری و همراهی كنند. نكته مهم دیگری كه باید متذكر شویم، این است كه به‌طور قطع جوانانی كه در كنكور به موفقیت‌های بزرگی نایل می‌شوند، از بهترین جوانان كشور هستند اما بسیارند كسانی كه با وجود داشتن استعداد، هوش و توانایی‌های فراوان بنا به دلایل خاص، نمی‌توانند در كنكور نتیجه خوبی به‌دست آورند و حتی گاهی اوقات تمایلی به ادامه تحصیل در دانشگاه نداشته و ترجیح می‌دهند استعدادهای خود را در زمینه‌های دیگر به‌كار گیرند و این شما والدین هستید كه باید به آنها فرصت داده و اجازه بدهید كه خود، برای آینده‌شان تصمیم بگیرند. بدانید كه قبولی در كنكور، تنها راه رسیدن به موفقیت و خوشبختی فرزندتان نیست، بلكه یكی از چندین راه ممكن است.

منبع : روزنامه تهران امروز