مراقبت های تغذیه ای در معلولین ذهنی

معلولین ذهنی به علت مشكلات مختلفی كه در غذاخوردن دارند و همچنین به دلیل داروهای مورد استفاده در آنها یا وجود اختلالات متابولیك، در معرض كمبودهای تغذیه ای قرار دارند. در این افراد، معمولاً مشكلات تغذیه ای شامل مشكل در جویدن، بلعیدن، مكیدن و كنترل زبان است، دچار فساد دندانی هستند و به علت بی اشتهایی، تمایل به مصرف غذا ندارند، عموماً مشكلات مختلفی در زمینه كنترل وزن دارند و از اضافه وزن رنج می برند. برآورد وضعیت تغذیه در معلولین ذهنی، كار دشواری است و تاكنون برنامه مشخصی برای این افراد در دسترس نبوده است، تنها در رابطه با افراد مبتلا به سندرم داون (نقص ژنتیكی مربوط به كروموزوم شماره ۴۷ كه درجات مختلف عقب ماندگی ذهنی را بروز می دهد و ویژگی چهره از علائم مشخص این بیماری است) از طریق اندازه گیری قد امكان پذیر است؛ چنان كه نیاز كالریكی آنها در سنین ۱۱-۵ سال به ازاء هر سانتی متر قد در دختران، برابر ۳/۱۴كیلوكالری و در پسران، برابر ۱/۱۶كیلوكالری است.
در این میان، مشكلات خاصی نیز در زمینه تغذیه این افراد وجود دارد كه عبارتند از:
۱ - مشكلات غذا خوردن: در اثر اختلال در اعمال عصبی- عضلانی این افراد مثل عدم توانایی در جویدن، مكیدن و بلعیدن یا انسداد در ناحیه خاص یا در اثر عوامل فیزیولوژیك، مشكلاتی در تغذیه این افراد ایجاد می شود كه برای تحریك ترشح بزاق و بلع آسان، استفاده از غذاهای نرم و شیرین در این افراد توصیه می شود.
۲ - مشكل دندانی: فساد دندان در این افراد از مشكلات جدی به شمار می آید كه مراجعه منظم به دندانپزشك و رعایت نكات بهداشتی دهان و دندان بسیار لازم به نظر می رسد كه اگر این مشكلات دندانی در زمان مناسب درمان نشود، سبب محدودشدن تكامل كودك می شود.
۳ - مشكلات رشد و اختلالات وزن: اختلال در رشد، كاهش وزن یا چاقی، مشكل معمول در بین عقب ماندگان ذهنی است و عوامل تغذیه ای كه روی رشد و وزن این افراد تأثیر می گذارند، عبارتند از: عدم كفایت تغذیه ای به دلیل مشكلات غذاخوردن، وجود بیماری های مزمن مثل بیماری های قلبی مادرزادی كه سبب افزایش نیاز تغذیه ای می شود و وجود بیماری های متابولیكی مثل فنیل كتونوریا، بیماری سلیاك و گالاكتوزمیا.
۴ - مشكل تداخل غذا و دارو: درمان طولانی مدت جهت كنترل تشنج یا مشكلات رفتاری و بهبود عفونت در این افراد لازم است و مصرف زیاد دارو روی وضعیت تغذیه آنها اثر سوء دارد.
صدف كوه كن

منبع : روزنامه همشهری