چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

آلوزاروس، دایناسوری متفاوت


آلوزاروس، دایناسوری متفاوت
آلوزاروس دایناسوری بزرگ و گوشتخوار بود. این جانور، بزرگترین گوشتخوار آمریكای شمالی در طی دوره ژوراسیك پسین بود.
● آناتومی
آلوزاروس، درنده قدرتمندی بود كه روی دوپای قوی راه می رفت، گردنی قوی و اس شكل داشت و مهره های وی با دایناسورهای دیگر تفاوت داشت(از این رو نام آن، دایناسور متفاوت است). این دایناسور دمی حجیم،‌بدنی بزرگ و استخوانهایی سنگین داشت. بازوهای آلوزاروس كوتاه بوده و دستانی سه انگشتی با چنگالهای تیز داشت كه طول آنها بیش از ۶ اینچ(۱۵ سانتیمتر) بود.
طول آلوزاروس،‌ بیش از ۳۸ فوت(۱۲ متر) و ارتفاع آن ۵/۱۶ فوت(۵ متر)بود و حدود ۱۴۰۰ كیلوگرم وزن داشت. طول جمجمه آن ۳ فوت(۹۰ سانتیمتر) بود و روی پیشانی دو شاخ داشت و روی چشم و بالای سرش، برآمدگیهایی استخوانی قرار می گرفت. این دایناسور، آرواره هایی بزرگ و قدرتمند با دندانهایی بلند، تیز و مضرسی به طول ۲ تا ۴ اینچ(۵ تا۱۰ سانتیمتر) داشت.
گاسترالیا(دنده های آویزان شكمی) دنده هایی نازك و شكننده است كه از اندامهای داخلیبخش میانی بدن (مثل ریه)، حفاظت و حمایت می كنند. این دنده ها به ستون فقرات پشتی متصل نیستند بلكه به پوست منطقه شكمی متصل می شوند.
وزن گونه های مختلف آلوزاروس متفاوت است. آلوزاروس فراجیل، آلوزاروس آتروكس،‌آلوزاروسفروكس وزنی در حدود ۱/۱ تا ۹/۱ تن(۱ تا ۷/۱ تون)دارند. آلوزاروس امپلكسوس، سنگینتر بوده و وزنی در حدود ۷/۲ تا۵/۵ تن(۳ تا۵ تون)داشت.
یك نمونه مهره آپاتوزاروس یافت شده است كه بر روی آن علائمی از دندانهای آلوزاروس وجود داردكه به درون مهره فرورفته است و شاهدی از حمله آلوزاروس است.
● تغذیه و دندانها
آلوزاروس گوشتخواری بزرگ بود كه مجهز به دندانهایی تیزونوك داروآرواره هایی بزرگ و قدرتمند بود. این دایناسور، در محل زندگی خود بزرگترین گوشتخوار به حساب می آمد. به علاوه، دستان این تروپود دارای چنگالهایی بلند و تیز بود. احتمالا آلوزاروس دایناسورهای بزرگ گیاهخوار، مثل استگوزاروس را می خورده است.
آلوزاروس، درنده ای بزرگ و خشمگین بود كه می توانست ساروپودهای دارای اندازه متوسط(یا ساروپودهای بزرگی را كه مریض یا آسیب دیده بودند مثل آپاتوزاروس ) و بسیاری از هم عصرهای خود را بكشد. مهره ای از آپاتوزاروس(نوعی ساروپود بزرگ) یافت شده است كه بر روی آن علائمی از دندانهای آلوزاروس وجود دارد. احتمالا آلوزاروس، لاشخور هم بوده است و باگوشتخواران دیگر كرتاسه ،‌ رقابت داشته است.
● رفتار
آلوزاروسها به صورت گروهی شكار می كرده اند. آلوزاروسها حتی ساروپودهای بسیار بزرگ (مثل دیپلودوكوس و كامارازاروس ) را هم شكار می كردند. احتمالا این دایناسورها، حتی استگوزاروسها و ایگوانودونتها را هم شكار می كرده اند. آلوزاروس،‌ در ژوراسیك پسین فراوانترین شكارچی در آمریكای شمالی بود.
● هوش
آلوزاروس، نوعی كارنوزار بود و هوش آنها(یا EQ كه از روی نسبت مغز به وزن بدن اندازه گیری می شود) بین دایناسورها بالا بود.
● EQ - بهره هوشی
▪ تحرك
آلوزاروس، روی دو پای ماهیچه ای راه می رفت. طول پاهای آلوزاروس حدود ۳۸/۱ متر و طول گامهایش(فاصله میان ردپاها)حدود ۷۲/۲ متر و طول استخوان ران حدود ۳۰ اینچ(۷۷ سانتیمتر)بود.
در مورد اینكه آیا تروپود های بزرگ و دارای بازوان كوتاه(مثل تی ركس ، گیگانتوزاروس ، آلبرتوزاروس و آلوزاروس ) می توانسته اند خیلی سریع بدوند یا نه تردید وجود دارد زیرا اگر آنها زمین بیفتند، بازوهای كوتاه آنها نمی شكند بلكه خیلی بد صدمه می بینند(جیمز فارلو،۱۹۹۵). این بدان معناست كه تروپودهای بزرگ،‌جانورانی كندرو و آهسته بوده اند.
دكتر بروس روتچیلد، از مركز استخوان شناسی شمال شرق اهایو، شواهدی از ۱۴ دنده شكسته شده را در آلوزاروسها پیدا كرد كه زخمهای التیام یافته ای را نشان می دادند كه احتمالا در اثر سقوط جانور به وجود آمده بودند. به احتمال زیاد این زخمها به هنگام دویدن ایجاد شده بودند(همان طور كه در ۱۶ آوریل ۱۹۹۸، در مجله دانشمند جدید گزارش شد).
تجزیه اشعه ایكس آلوزاروس نشان داد كه دنده های آلوزاروس، در نزدیكی شانه(استخوان كتف) ترك خورده و التیام یافته بود. آلوزاروس، بعد از سقوط كه احتمالا به هنگام دویدن رخ می داده است، قادر به ترمیم زخمهای خود بود. بنابراین این نظریه كه احتمالا تروپودهای بزرگ و كوتاه دست،‌چون بعد از سقوط توانایی ترمیم زخمهای خود را نداشته اند پس قادر به دویدن هم نبوده اند، حداقل در مورد آلوزاروسها اشتباه است. آلوزاروسها، بارها بعد از صدمات جدی، زخمهای خود را ترمیم كرده اند.
در سال ۱۹۹۵،‌جیمز فارلو،‌از دانشگاه ایندیانا- پوردو،‌ عنوان كرد كه یك تی ركس بزرگ نمی توانسته با سرعت بیش از ۲۰ مایل در ساعت(۳۲ كیلومتر در ساعت) بدود، زیرا اگر با سرعتی بیشتر از این می دوید، آسیبهای ناشی از زمین خوردن به حدی شدید بود كه احتمالا منجر به مرگ دایناسور می شد. وزن تی ركس حدود ۶ تن و ارتفاع آن بیش از ۲۰فوت(۶ متر) بوده اما آلوزاروس اندكی كوچكتر بوده و حدود ۳ تن وزن و ۵/۱۶ فوت(۵ متر) طول داشته است. فارلو می افزایدتحلیل روچیلد مبتنی براین فرض است كه آلوزاروس كوچكتر از تی ركس بوده است(بدن كوچكتر او باعث می شد كه برخورد وی با زمین شدت كمتری داشته باشد بنابراین این جانور بعد از سقوط به هنگام دویدن، قادر به ترمیم خود بوده است).
● زمان زیست آلوزاروس
آلوزاروس، بزرگترین گوشتخوار دوره ژوراسیك پسین، حدود ۱۵۴ تا ۱۴۴ میلیون سال قبل بود.
● كشف و نامگذاری فسیلها
آلوزاروس، در سال ۱۸۷۷، توسط دیرینه شناس اتنیل سی مارش نامگذاری شد. نخستین اسكلت كامل آلوزاروس،توسط رانچر فلچ در سال ۱۸۸۳ در كلرادوی آمریكا كشف شد.
بیش از ۶۰ فسیل آلوزاروس یافت شده است كه اغلب درسازند موریسون كلرادوی آمریكا كشف شده اند. اما در مكانهای دیگری در غرب آمریكای شمالی و استرالیا هم یافت شده اند. فسیلهای آلوزاروس، احتمالا در آفریقا و پرتغال در اروپا هم كشف شده اند. آپاتودون هم در واقع آلوزاروس است.
● طبقه بندی:
▪ قلمرو(جانوران)
شاخه مهره داران(دارای طناب عصبی پشتی هستند كه در مغز خاتمه می یابد)
رده آركوزاریا ( دیاپسید ها با دندانهای سرپیچی و غیره)
راسته ساریچیا - دایناسورهای جهنده.
زیرراسته تروپودا - گوشتخواران دوپا.
تتانورا- تروپودهای تكامل یافته
نئوتتانورا- تتانورانهای پسین
روراسته كارنوزاریا = آلوزاریا- درنده های بزرگی كه دارای برآمدگیهای زیادی در سر بوده و شامل كاركارودونتوزاروس و گیگانتوزاروس می باشند.
خانواده آلوزاریدا-گوشتخواران بزرگی كه در سربرآمدگیهای استخوانی دارند،به صورت گله ای شكار می كنند و شاما آلوزاروس، ساروفاگاناكس و نئووناتور هستند.
▪ جنس آلوزاروس
گونه آلوزاروس فراجیلیس(نامگذاری گونه توسط مارش،۱۸۷۷)
گونه آلوزاروس امپلكسوس(كوپ،۱۸۷۸، در ابتدا اپانتریاس نامیده می شد)
گونه آلوزاروس آتروكس(مارش،۱۸۷۸، در ابتدا كرئوزاروس نامیده می شد)
گونه آلوزاروس فروكس(مارش،۱۸۹۶).
● فعالیتهای آلوزاروس
آلوزاروس، دایناسوری بزرگ و گوشتخوار بود كه بر روی چشمانش برآمدگیهای كوچكی داشت. هیچ كس نمی داند كه آلوزاروس یا هر دایناسور دیگری چه رنگی بوده است.
● تغذیه
آلوزاروس گوشتخوار بود و به صورت گله ای شكار می كرد. در این گروهها، آلوزاروس حتی ساروپودهای خیلی بزرگ(مثل دیپلودوكوس و كامارازاروس ) را هم شكار می كرده است
منبع : پایگاه داده های علوم زمین کشور


همچنین مشاهده کنید