گل مژه (Stye Hordeolum)

گل مژه بیماری شایعی است كه می تواند افراد را در سنین مختلف گرفتار كند. گل مژه به صورت یك توده متورم، حساس و دردناك و قرمز رنگ در نزدیكی لبه پلك تظاهر می كند. این توده در حقیقت یك آبسه كوچك است كه در اثر عفونت یا التهاب ریشه مژه ها یا غدد ترشح كننده چربی پلك ایجاد می شود. تماس دست آلوده با چشم (به خصوص اگر با ترشحات بینی آلوده شده باشد) و التهاب لبه پلك (بلفاریت) از عوامل مهمی هستند كه باعث بروز گل مژه می شوند.
● علائم و نشانه ها
ـ احساس سنگینی و درد پلك
ـ ایجاد یك توده برجسته قرمز رنگ دردناك در لبه پلك
ـ سوزش و خارش و اشكریزش
ـ گاهی خروج ترشحات چركی از گل مژه
ـ تاری دید: تاری دید از عوامل معمول گل مژه نیست اما اگر گل مژه نسبتاً بزرگ باشد با فشار روی قرنیه باعث ایجاد آستیگماتیسم و تاری دید می شود.
● درمان
اكثر گل مژه ها ظرف چند روز به تدریج بهبود می یابند و مشكل خاصی ایجاد نمی كنند. در چند روز اول، استفاده از كمپرس گرم باعث تسكین درد می شود و ممكن است به سرباز كردن گل مژه و تخلیه ترشحات چركی كمك كند. برای این منظور یك حوله تمیز را با آب جوشیده گرم (نه داغ!) مرطوب كنید و برای مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی چشم مبتلا قرار دهید. ماساژ ملایم هم به تسكین درد و تخلیه ترشحات كمك می كند. ماساژ كمپرس گرم را می توان روزی ۴-۳ بار انحام داد تا ترشحات تخلیه شود و گل مژه بهبود پیدا كند. هرگز سعی نكنید گل مژه را بتركانید یا به زور تخلیه كنید، این كار می تواند باعث گسترش عفونت به بافت های مجاور و یا حتی ورود عفونت به مغز شود. اگر پس از چند روز گل مژه بهبود پیدا نكرد حتماً به چشم پزشك مراجعه كنید. چشم پزشك می تواند در صورت لزوم با یك جراحی كوچك گل مژه را تخلیه كند. تخلیه گل مژه با بی حسی موضعی با استفاده از قطره بی حس كننده انجام می شود و گل مژه از سمت پشت پلك تخلیه می شود.
در گل مژه های معمولی استفاده از قطره های آنتی بیوتیك یا آنتی بیوتیك خوراكی فایده ای ندارد. اما در بچه های كوچك یا افرادی كه گل مژه های شدیداً ملتهب دارند ممكن است لازم باشد با نظر چشم پزشك آنتی بیوتیك خوراكی برای جلوگیری از گسترش عفونت به بقیه پلك و قسمت های مجاور استفاده شود.
● پیشگیری
در برخی از افراد گل مژه مكرراً عود می كند. برای پیشگیری از عود گل مژه به نكته های زیر توجه كنید:
از تماس دست آلوده با چشم جلوگیری كنید.
بهداشت پلك را رعایت كنید. شستشوی منظم پلك ها با آب ولرم یا شستشوی لبه پلك با شامپو بچه رقیق شده می تواند به جلوگیری از عود گل مژه كمك كند.
در صورت بروز گل مژه های مكرر حتماً به چشم پزشك مراجعه كنید. گاهی اوقات بیماری های چشمی دیگر مثل بلفاریت (التهاب لبه پلك) یا مشكلات غدد ترشح كننده چربی باعث بروز گل مژه مكرر می شود كه تشخیص و درمان این بیماری ها توسط چشم پزشك باعث جلوگیری از عود گل مژه می شود. به علاوه گاهی اوقات بعضی از بیماری های جدی چشمی (مثلاً تومورها) ممكن است به صورت گل مژه های مكرر تظاهر كند كه در این موارد معاینه توسط چشم پزشك راهگشاست.
● گل مژه و شالازیون
شالازیون یكی دیگر از توده های لبه پلك است كه در ابتدا تظاهری شبیه گل مژه دارد. برای آگاهی بیشتر مبحث شالازیون را مطالعه كنید.

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اصلاح دید نور