شب‌ ادراری در کودکان و راه‌ های رفع آن

نی نی بان: کودک هشت ساله‌ام هنوز رختخواب‌اش را خیس کند، طبیعی است؟ در بیشتر مواقع، بله. به‌خصوص اگر کودک‌تان مشکل شب ادراری را از سال‌های آموزش چگونگی دفع ادرار داشته است.

 دیوید باندی، استادیار طب کودکان در دانشگاه جان هاپکینز می‌گوید: «نگرانی برای شب ادراری در سنین بالاتر به مراتب کمتر از زمانی است که تبدیل به رفتاری مداوم در طول زندگی می‌شود. در حقیقت تعدادی از کودکان، وقتی مثانه‌شان پر است، هشدار «بیدار شو» را دریافت نمی‌کنند.»

مهم است بدانید که کودک شما واقعا توان کنترل شب ادراری خود را ندارد. مشکل از او نیست؛ شاید این یک عامل ژنتیکی باشد. باندی در ادامه توضیح می‌دهد: «شواهد بسیار نشان می‌دهد کودکانی که بستگان آن‌ها همچون کودکان، شب‌اداری داشته‌اند، بیشتر در معرض ابتلا به شب ادراری هستند.»

این موضوع شاید تسلی کوچکی باشد برای کودک‌تان که هنوز سه ساله است و نسبت به شب ادراری بی‌اعتنا. اما اکنون این موضوع می‌تواند اضطراب و شرمندگی قابل توجهی را برای او به‌وجود آورد. این رفتار حتی می‌تواند زندگی اجتماعی او را تحت تاثیر قرار دهد مانند بی‌میلی او در رفتن به اردو.

راه‌های متفاوتی برای کمک به کودک‌تان وجود دارد. باندی می‌گوید: «در مرحله اول مثبت بیاندیشید. خوشحال باشید وقتی او خودش را خشک نگه داشته است، اما زمانی که خیس از خواب بیدار می‌شود، تنبیه‌اش نکنید.»

در مرحله دوم به عادات عصرانه او دقت کنید. باندی می‌گوید: «گاهی کودکان عادت به خشک نگه داشتن خود در شب ندارند. آن‌ها مایعات بسیاری می‌نوشند و فراموش می‌کنند به دستشویی بروند.» به کودک خود یاد دهید چیزهای اطراف‌اش را تغییر دهد، در این صورت او مایعات را بیشتر در طول روز و کمتر در عصر خواهد نوشید. به او نیز خاطر نشان کنید که قبل از خواب به دستشویی برود.

در مرحله بعد ارتباط بین مثانه و مغز را در کودک خود تقویت کنید. در این صورت وقتی ادرار دارد، به‌طور خودکار از خواب بیدار می‌شود. یک روش این است که چند ساعت بعد از خواب، او را بیدار کنید. اگر هنوز خشک مانده، او را به دستشویی ببرید تا مثانه‌اش را خالی کند. اما اگر خیس بود، شب بعد او را یک ساعت زودتر از خواب بیدار کنید و این روش را آن‌قدر انجام دهید تا سرانجام او را خشک در رختخواب‌اش بیابید. (بعضی از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند از زنگ ساعت برای بیدار کردن کودک خود استفاده کنند.)

گزینه دیگر قرار دادن «زنگ شب اداری» در تخت کودک‌تان است. به محض آن‌که زنگ خیس شود، با صدایی بلند کودک را از خواب بیدار می‌کند. (مگر این‌که کودک شما خوابی بسیار عمیق داشته باشد.) این روش به او می‌فهماند که «زمان ادرار» با «زمان بیداری» یکی است.

در بسیاری موارد این روش‌ها در نهایت به نتیجه می‌‌رسد. اگر غیر از این بود دکتر کودک‌تان می‌تواند راه‌های دیگری نشان دهد و شما را در قدم‌های بعدی یاری کند.

چه می‌شود اگر شب ادراری یک موضوع جدیدی برای کودک شما باشد؟ در این مورد مغز و مثانه ارتباط درستی با هم در سال‌های متوالی داشته‌اند، بنابراین دلیل شب ادراری مشخص نیست. در این صورت ضروری است با پزشک‌اش ملاقات و تاکید کنید که شب ادراری او مشکل جدیدی است.

باندی می‌گوید: «ناتوانی کودک در خشک نگه داشتن خود شاید حاکی از مشکل فیزیکی یا عکس‌العملی به فشارهای زندگی‌اش باشد.»

دلیل دیگر که احتمال خطر را نشان می‌دهد، وجود نشانه‌های دیگری در طول شب ادراری است. به عنوان مثال، تب به همراه دفع ادرار می‌تواند نشانه عفونت مجرای ادراری باشد. افزایش تشنگی، تکرر ادرار و کاهش وزن می‌تواند علایم دیابت باشد.

در هر صورت به‌خاطر بسپارید، حتی اگر کودک شما به طور ناگهانی مبتلا به شب ادراری شد و یا حتی علایم دیگری داشت، به این معنی نیست که او مشکلی جدی دارد. این بدان معنی است که پزشک شما در مرحله اول می‌خواهد بدترین شرایط را در نظر بگیرد. همان‌طور که باندی می‌گوید: «چیزهای سخت را انتخاب کن تا بتوانی روی مسایل دیگری چون فن تغییر رفتار، تمرکز کنی.»

شب ادراری می‌تواند چالشی برای کودکان و خانواده‌هایشان باشد، اما غلبه بر آن غیر ممکن نیست و سال‌ها بعد زمانی که کودک شما خود تشکیل یک خانواده داد، قادر خواهد بود راه حلی مناسب برای کودک‌اش ارائه دهد.