واریکوسل و ناباروری در مردان، دانستنی ها

کلیاتی درمورد واریکوسل
به بزرگ شدن رگ های درون کیسه بیضه (کیسه ای که بیضه ها در آن قرار دارند) واریکوسل می گویند. این رگ ها مشابه رگ های واریسی پاها هستند و به pampiniform plexus نیز معروف هستند. pampiniform plexus در طناب اسپرماتیک که ارتباط دهنده بیضه ها با حفره شکمی است، قرار دارد و رگ وابران (لوله حاوی اسپرم) و رگ بیضه ای که خون را به سمت بیضه هاحمل می کند، را دربر می گیرد.تولید اسپرم (اسپرماتوژنز) به جای دمای بدن (37 درجه) در دمای 34.5 به طور بهینه انجام می شود. به همین دلیل جدایی فیزیکی بیضه ها از حفره بدن صورت گرفته است. نقش اولیه آن این است که رگ خونی را از طریق  مکانیسم تبادل حرارت، پیش از آنکه به اسپرم برسد خنک کند. اختلال در این سیستم خنک کننده  توسط واریکوسل می تواند مانع تولید اسپرم هایی با کیفیت خوب توسط بیضه ها شود.

علائم واریکوسل:
علائم واریکوسل به ندرت با درد همراهند، اما در صورت وجود درد، این درد هنگام ایستادن یا ورزش کردن بیشتر می شود و هنگامی که به پشت بخوابید کاهش می یابد. واریکوسل گاهی اوقات تنها با معاینه پزشک قابل تشخیص است بنابراین در صورت مشاهده تغییری در اندازه بیضه ها، مشاهده غده یا مشکلات ناباروری به پزشک مراجعه کنید.در موارد نادری واریکوسل ممکن است باعث ایجاد آتروفی بیضه شود. توبول های تولیدکننده اسپرم حجم بیضه را می سازند. در صورت آسیب به توبول ها بیضه کوچکتر و نرم تر می شود. ناباروری ناگوارترین پیامد واریکوسل است. این امر به دلیل افزایش خون در ناحیه و افزایش دمای بیضه اتفاق می افتد؛ همانطور که گفته شد دمای بهینه تولید اسپرم از دمای بدن پایین تر است.

علل واریکوسل:
علت دقیق و واضحی برای واریکوسل شناخته نشده است. برخی بر این باورند که دریچه هایی در طناب اسپرماتیک که خون را به سمت بیضه هدایت و ازآن دور می کنند، به درستی کار نمی کنند و منجر به تشکیل رگ های واریسی  می شود. دریچه های یک طرفه در رگ ها باید همیشه اجازه جریان خون به سمت قلب را بدهند. در صورتیکه دریچه ها از کار بیفتند جریان خون مختل می شود و از حرکت یکنواخت و آهسته باز می ماند. این تجمع خون منجر به اتساع عروق می شود. اختلال در جریان خون در نهایت منجر به کاهش عملکرد می شود.
واریکوسل معمولا طی دوران بلوغ افزایش می یابد و به ندرت در مردان بالای 40 سال شروع به پیشرفت می کند. بیضه چپ بیشتر در معرض واریکوسل قرار دارد. با این حال، در صورتی که حتی یک بیضه دچار واریکوسل شده باشد، تولید اسپرم در هردو بیضه تحت تاثیر قرار می گیرد و دچار اختلال می شود.هیچ فاکتور قطعی برای ابتلا به واریکوسل وجود ندارد اما اضافه وزن داشتن این احتمال را کاهش، و بلند قد بودن این احتمال را افزایش می دهد.  برخی نیز بر این باورند که هنگامیکه مردی صاحب فرزند شد، احتمال ناباروری در اثر واریکوسل از بین می رود اما این مورد نیز قطعی به نظر نمی رسد.

تشخیص واریکوسل:
معاینه فیزیکی معمولا برای تشخیص واریکوسل کافی است. پزشک با لمس ناحیه، در صورتیکه رشد به اندازه کافی زیاد باشد قادر به حس کردن کیسه ای از رگ های برجسته خواهد بود. در صورتیکه واریکوسل خفیف و کوچک باشد، از سونوگرافی کیسه بیضه استفاده می کند. سونوگرافی قادر به تشخیص سایر دلایل واریکوسل از جمله تشخیص توموری در نزدیکی رگ اسپرماتیک است.

درمان واریکوسل:
ممکن است در مواردی جراحی در نظر گرفته شود. یکی از راه های ترمیم مسدود کردن مسیر رگ آسیب دیده و تغییر مسیر خون از طریق رگ های  سالم دیگر است. سه گزینه برای جراحی واریکوسل وجود دارد:
جراحی باز: این روش نسبت به سایرین شایع تر و موفق تر است. می تواند با بیهوشی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام شود. استفاده از سونوگرافی و میکروسکوپ جراحی مسیر جراحی را ایمن می کند. درد پس از جراحی کم است و بازگشت به فعالیت های طبیعی سریع است.

جراحی لاپاراسکوپی: برش کوچکی در شکم توسط ابزار جراحی

آمبولیزاسیون از راه پوست: رادیولوژیست از راه پوست  لوله ای از طریق کشاله ران به بدن وارد می کند. ابزارها سپس از طریق لوله عبور می کنند. با آزاد سازی حلقه ها یا مواد شیمیایی زخم های جراحی باعث انسداد کامل می شود.

با این حال ممکن است جراحی عوارضی به دنبال داشته باشد از جمله:
آسیب به عروق
آتروفی بیشتر بیضه
عفونت
درد در شکم
کبودی یا تورم ناحیه
تجمعات مایعی اطراف ناحیه جراحی شده.