شنبه, ۶ بهمن, ۱۴۰۳ / 25 January, 2025
مجله ویستا

کودکم بجز شیر هیچی نمیخوره


پرسش: من یه دختر یکسال و هفت ماهه دارم که وزنش 10 کیلو ونیم هست و هیچی جز شیر اونم خیلی کم نمیخوره بهم بگین چیکار کنم هر غذایی که بگین براش درست میکنم ولی نمیخوره...خواهش میکنم به دادم برسید دیگه کلافه شدم...ممنون
پاسخ: وزن دخترتان در حال حاضر مناسب است اما بهتر بود که وزنش 11 کیلو و 200 گرم بود. نکات زیر می تواند مفید واقع شود:
1- بچه‌ها با غذا نخوردن اعتراض می‌كنند.
بی‌اشتهایی در كودكان دلایل بی‌شماری دارد، از روش‌های نادرست در تغذیه گرفته تا مشكلات جسمی. اما شایع‌ترین دلیل بی‌میلی كودكان به پیروی از روش‌های نادرست والدین در تغذیه‌ آنهاست؛ روش‌هایی كه ناخودآگاه موجب لجبازی و خودداری آنها از خوردن می‌شود. البته نباید این نكته را هم از نظر دور داشت كه بی‌اشتهایی كودكان در كنار دلایل جسمی، دلایل روحی نیز دارد. به طوری كه اگر شرایط روحی و روانی كودك و راه و روش تغذیه او از بدو تولد مناسب باشد معمولا نباید شاهد بی‌‌اشتهایی در كودك باشیم. در حقیقت یكی از ابزارهای ارتباطی كودك با محیط اطرافش غذا خوردن است تا جایی كه می‌توان از شیوه غذا خوردن كودك به رابطه‌اش با محیط اطراف پی‌برد. معمولا كودكان هر اعتراض یا مشكلی نسبت به محیط اطراف را در روش غذا خوردن‌شان نشان می‌دهند. بنابراین اگر كودك شما میلی به غذا خوردن ندارد و شما از سلامت جسمانی او اطمینان دارید، باید از آسایش روحی و روانی كودك‌تان آگاه شوید.
2- كودكان را وادار به غذا خوردن نكنید
در كنار آمدن با بی‌‌اشتهایی كودكان قبل از هر چیز باید علت اصلی بی‌میلی را كه در اكثر قریب به اتفاق موارد هم روحی و روانی است، شناسایی كنید و از راه درست به درمان آن بپردازید. یادتان باشد در چنین شرایطی اجبار به غذا خوردن و رفتار اضطراب گونه نادرست‌ترین روشی است كه شما به عنوان پدر و مادر می‌توانید به كار بگیرید، چون انتخاب این روش‌ها نه تنها شما را به هدف‌تان نزدیك‌ نمی‌كند بلكه باعث لجبازی و خودداری بیشتر كودك از خوردن می‌‌شود. در مرحله اول برای مقابله با بی‌‌اشتهایی شما باید سلامت جسمی كودك را مورد بررسی دقیق قرار دهید، چون ممكن است كودك شما به دلیل نوعی بیماری یا وجود سوء جذب، یا حتی حساسیت‌های غذایی میلی به خوردن نداشته باشد.
3- نكته مهم در ترغیب كودكان به غذا خوردن، انتخاب شیوه‌های درست تشویقی است. خیلی از والدین برای وادار كردن كودكان به غذا خوردن به شیوه‌های نادرستی مثل التماس كردن پناه می‌برند، یا كل خانه را دنبال كودك می‌دوند تا او یك قاشق بیشتر غذا بخورد یا حتی سعی می‌كنند توجه كودك را به تصاویر تلویزیون جلب كنند، این روش‌ها برخلاف نتیجه ظاهری كه در پی‌دارند، شیوه‌های موثری برای رسیدن به نتیجه دلخواه یعنی روی آوردن كودك به غذا خوردن نیستند و اغلب در دراز مدت بی‌نتیجه می‌مانند. این روش‌ها همان‌قدر بی‌تاثیرند كه وادار كردن كودك به غذا خوردن با شیوه‌های تنبیهی مثل باز كردن دهان كودك با فشار و حتی روی آوردن به شربت‌های اشتهاآور.
4- غذای بچه‌ها را تزئین كنید.
اگر كودك شما هم از غذا خوردن سرباز می‌زند به جای وادار كردن او به خوردن، باید طوری برنامه‌ریزی كنید كه در كنار دیگر اعضای خانواده و هم‌زمان با شما غذا بخورد. این ترفند به ظاهر ساده، ناخودآگاه او را به خوردن ترغیب می‌كند. در كنار این روش، استفاده از ظروف غذایی مخصوص و تزئین متفاوت مواد غذایی طوری كه خوش‌آب و رنگ‌تر به نظر بیایند در تحریك اشتهای كودك موثرند. نكاتی هم هستند كه رعایت نكردن آنها نقش زیادی در بی‌اشتهایی كودك‌ دارند، نكاتی مثل پر كردن بیش از حد ظرف غذای كودك، رعایت نكردن نظم در غذا خوردن و تنوع در غذا و حتی نرم كردن بیش از حد غذا. انتخاب این روش‌ها هرگز شما را به نتیجه دلخواه‌تان نمی‌رساند.
5- محیطی شاد برای بچه‌ها فراهم كنید.
برای تشویق كودكان بی‌‌اشتها به غذا خوردن باید حوصله به خرج بدهید و سعی كنید به جای ایجاد فضایی عصبی و پر تشنج، با ساختن محیطی شاد و با نشاط میل به غذا خوردن را در كودك ایجاد كنید. این نكته را هم به یاد داشته باشید كه در اكثر موارد غذا نخوردن كودكان گذراست یا به تعبیری یك اعتصاب غذاست كه معمولا دلایل روحی و روانی دارد. بنابراین در این شرایط بهترین روش این است كه آرامش خود را حفظ كنید و بدون اضطراب با این مشكل كنار بیایید. ضمن این‌كه یادتان باشد كودك را هیچ وقت با بچه‌های هم سن و سالش مقایسه نكنید، چون رشد و میزان اشتها در كودكان مختلف متفاوت است.
6- به كودك فرصت انتخاب بدهید.
برای تشویق كودكان به غذا خوردن لازم است طول مدت معینی را برای غذا خوردن مشخص كنید. در نظر گرفتن این زمان به كودك گوشزد می‌كند كه ظرف یك بازه زمانی مشخص باید با غذایش كنار بیاید. بعد از این فاصله اگر هنوز چیزی از غذای كودك باقی ماند، بدون این‌كه در مورد آن بحث كنید، باقی‌مانده غذا را از سر سفره بردارید. در طول زمانی كه به شام یا ناهار خوردن اختصاص می‌دهید، سعی كنید كنار كودك بنشینید و با او در مورد غذا خوردن حرف بزنید، حتی از او بپرسید كه چه غذایی را برای شام یا ناهار روز بعد دوست دارد. اجازه انتخاب غذا را به كودك بدهید و بالاخره این‌كه به خاطر دور ریختن غذا او ار سرزنش نكنید. به كار گرفتن این روش‌ها ناخودآگاه كودك را به خوردن تشویق می‌كند.
مهم ترین معیار برای اطمینان از اینکه فرزند شما به اندازه کافی غذا می خورد یا نه، بررسی نمودار وزن، قد و دور سر او در کارت رشد است. تغذیه نادرست و یا ناکافی به مرور زمان ابتدا موجب کندی و یا توقف رشد وزنی او شده و سپس مانع از افزایش به اندازه قد و دور سر در بچه ها می شود. اگر منحنی رشد کودک متناسب با سنش رو به افزایش است، ولی به نظر شما او به اندازه غذا نمی خورد در واقع او با همین مقدار غذا نیازش را تأمین می کند و احتمالا شما بیش از اندازه از او انتظار دارید. همچنین اگر همیشه سرعت افزایش وزن کودک نسبت به نمودار مربوط به سن او کمی پایین تر است و او از لحاظ جسمی و روانی سالم به نظر می رسد، احتمالا این امر مربوط به ویژگی های ذاتی و ژنتیکی او می باشد. نکته مهم در این مورد این است که اگر کودک به طور ناگهانی بی اشتها شد و یا دچار توقف و یا کاهش وزن گردید، باید حتما مورد بررسی قرار گیرد تا از سلامتی او اطمینان حاصل شود.
توصیه هایی برای کودکان بدغذا
زیراندازی برای کودک پهن کنید و اجازه دهید خودش غذایش را بخورد. احتمالا او ابتدا با غذا بازی می کند و اطرافش را هم کثیف خواهد کرد، اما غذایش را هم خواهد خورد.
* برای کودک بشقاب، کاسه و لیوان مخصوص به خودش بخرید. بهتر است او را هم همراه خود ببرید و اجازه دهید خودش ظرف هایش را انتخاب کند.
* برای خرید مواد غذایی، به خصوص آن هایی که کودک می خورد (مثل شیر، ماست یا میوه) از او کمک بگیرید و اجازه دهید او هم انتخاب کند.
* محل غذا خوردن را تغییر دهید و گاهی در آشپزخانه، در اتاق و یا در حیاط به کودک غذا دهید.
* وقتی که بچه ها با هم هستند بهتر غذا می خورند. اگر فرزند شما در حال بازی کردن با دوستانش است، از آن ها بخواهید که همه برای غذا خوردن بیایند یا اینکه غذایشان را به محل بازی شان ببرید.
* شرایطی فراهم کنید که فرزند شما با کودکی که اشتهای خوبی دارد و خوب غذا می خورد، همراه شود. بچه ها معمولا از هم تقلید می کنند. ممکن است فرزند شما هم برای امتحان کردن غذا تشویق شود.
* وقتی فرزند شما مشغول دیدن فیلم مورد علاقه اش است به او غذا بدهید.
* از کودک خود و یا بچه های دیگر هنگام خوردن غذا فیلم بگیرید و بعضی وقت ها این فیلم را برای فرزندتان بگذارید تا او به خوردن غذا تشویق شود.
* اگر کودک دوست دارد زمانی که غذا می خورد به بازی اش هم بپردازد، به او این اجازه را بدهید. ممکن است او یک قاشق بخورد و دنبال بازی برود و سپس برای خوردن قاشق بعد بازگردد.
* هنگام غذا دادن به کودکتان برایش قصه بگویید یا کتاب بخوانید. می توانید خاطره ای که کودک آن را دوست دارد، مثل رفتن به پارک برایش بازگو کنید.
* می توانید یکی دو تا از عروسک هایش را کنار او بنشانید و با اجرای یک نمایش غذای کودک را به او بدهید. در ضمن سعی کنید یک ساعت قبل از خوردن غذا به کودک چیزی ندهید تا برای غذا خوردن اشتها داشته باشد.مورد دیگری که باید به آن دقت کنید این است که در حضور کودک با دیگران در مورد بدغذایی او یا کودکان دیگر صحبت نکنید، با این کار او را در این مورد حساس خواهید کرد. بچه ها از اینکه مرکز توجه شما و صحبت هایتان باشند لذت می برند و ممکن است برای این منظور در مورد غذا خوردن بازی در بیاورند.
براي عضويت در خبرنامه ني ني بان و اطلاع از بهترين و پربيننده ترين مطالب، کافي است يک بار فرم عضويت ما را از اينجا پر کنيد.