همه عوارض و معایب سزارین

سزارین یك جراحی نسبتا بزرگ است كه در آن پوست شكم، عضلات زیر آن و دیواره رحم شكافته میشود. به طور كلی 90 درصد زایمان ها در سطح جهان به شیوه طبیعی و 10 درصد به شكل سزارین است. (در كشور ما حدود 35- 40 درصد از زایمانها به صورت سزارین انجام میشوند). متاسفانه برخی از خانم ها تصور میكنند در زایمان سزارین به نوزادشان فشار كمتری وارد میآید و او سالمتر خواهد بود؛ در حالی كه حالت مكشی زایمان طبیعی باعث پاك شدن ریه نوزاد شده و به این ترتیب نوزادانی كه از طریق زایمان طبیعی به دنیا میآیند، كمتر دچار مشكلات تنفسی میشوند. براساس برخی پژوهشها، نوزادانی كه با روش طبیعی به دنیا میآیند، باهوشترند و همه این دلایل باعث شده است زنان در كشورهای صنعتی و پیشرفته تمایل بیشتری به زایمان طبیعی داشته باشند؛ مگر آنكه وضعیت خاصی وجود داشته باشد؛ مثل
1- بزرگ بودن سر جنین نسبت به لگن مادر: این مورد به هنگام دردهای زایمانی مشخص میگردد؛ به این شكل كه با وجود انقباضات متوالی پیشرفت زایمان خوب نیست و در معاینه داخلی تنگی زیاد دریچه رحم و كوچكی لگن مادر و البته بزرگ بودن مشخص سر جنین تشخیص داده میشود.
2- قرارگیری جنین به طور غیرعادی: در وضعیت طبیعی سر جنین در رحم مادر به سمت پایین است و اگر جنین به صورت عرضی قرار گرفته باشد یا پاهای جنین پایین باشد، امكان زایمان طبیعی وجود ندارد.
3- ایجاد مشكل در جفت جنین و بند ناف: اگر جفت جنین به طور زودرس از جنین جدا شود و یا جفت در قسمت فوقانی رحم قرار گیرد، باید زایمان به طور سزارین انجام شود. گاهی اوقات ممكن است بند ناف به داخل مجرای زایمانی سر بخورد و جریان خون و اكسیژن به جنین نرسد. در این وضعیت نیز باید به طور اورژانسی عمل سزارین انجام شود.
4- RH خون: جنینهایی كه مشكلات خونی دارند، بهتر است با روش سزارین متولد شوند؛ زیرا تحمل فشار زایمان طبیعی را ندارند.
5- چندقلویی: بعضی اوقات زایمان طبیعی دوقلوها به صورت سالم صورت میگیرد؛ اما در بیشتر مواقع سزارین بهترین راه برای حاملگیهای بیش از یك جنین است.
6- جنین نارس و دیررس: جنینهای نارس احتمالا تحمل فشار زایمان طبیعی را ندارند و جنینهای دیررس نیز به علت درشتی و اشكال در خونرسانی در زایمان طبیعی دچار مشكل میشوند؛ بنابراین در این موارد نیز زایمان به صورت سزارین صورت میگیرد.
7- مشكلات دیگر: عفونتهای مختلف در ناحیه تناسلی، فشار خون بالا، بیماری قند، ایدز و سابقه مرگ نوزاد، سابقه نازایی و زایمان در سنین بالا؛ به خصوص شكم اول، جزء مواردی هستند كه زایمان سزارین توصیه میشود.
 
عوارض
از آنجا كه عمل سزارین یك عمل جراحی است، میتواند برای مادر عوارضی داشته باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:
1- افزایش احتمال عفونت رحم
2- افزایش میزان خونریزی
3- خطرات ناشی از بیهوشی
4- احتمال عفونت محل بخیه ها
5- احتمال ایجاد یبوست به دلیل استفاده از داروهای بیهوشی
6- طولانیتر بودن مدت استراحت و بستری شدن در بیمارستان
7- دردهای لگنی و چسبندگی بیشتر
8- بروز لختههای خون در پاها یا لگن بعد از جراحی
9- احساس خستگی و خواب آلودگی بیشتر مادر به علت مصرف داروهای بیهوشی
10- افزایش احتمال افسردگی، احساس شكست، ناامیدی و دلسردی مادر پس از زایمان
11- عوارض و مضرات احتمالی داروهای بیهوشی روی جنین
12- افزایش احتمال ایجاد مشكلات تنفسی در نوزاد
13- افزایش میزان مرگ و میر شیرخواران نسبت به نوزادانی كه با زایمان طبیعی متولد شده اند
14- افزایش احتمال یرقان در نوزاد
15- افزایش احتمال سكته مادر.
براساس پژوهشها، زنانی كه به روش سزارین زایمان كرده اند، حدود 50 درصد بیشتر از زنانی كه به روش طبیعی زایمان میكنند، در معرض سكته هستند. البته احتمال بروز سكته بعد از زایمان در زنان بسیار اندك است؛ اما به دلیل نوعی اختلال، در سیستم عروقی، زنانی كه سزارین میشوند، این احتمال در آنها كمی افزایش مییابد. چنین مطالعاتی میتواند هشداری باشد برای زنان بارداری كه نگران عوارض احتمالی زایمان طبیعی هستند و از آن میهراسند و گمان میكنند كه تحمل درد را ندارند. زایمان سزارین باید از روی ضرورت انجام گیرد. همین قدر كه مادران بدانند در زایمان سزارین احتمال مشكلات تنفسی در نوزاد چهار برابر بیشتر است، شاید به هنگام انتخاب نوع زایمان، عاقلانهتر تصمیم بگیرند. دردهای زایمانی، باعث ترشح بیشتر هورمون كورتیزول میشود و هورمون كورتیزول همان هورمونی است كه نوزاد برای بالغ شدن ریههایش نیاز دارد. مادری كه بدون درد زایمان به اتاق عمل میرود و نوزادش را با برشی در شكم به دنیا میآورد، فرصت بلوغ ریههای فرزندش را از او میگیرد. شاید بتوان گفت دغدغه بیشتر زنان باردار این است كه كدام روش زایمان (طبیعی یا سزارین) را برای خود انتخاب كنند و كدام یك عوارض كمتری دارد.
به طور كلی زایمان طبیعی یك فرایند كاملا طبیعی است كه نسبت به زایمان سزارین مزایای بیشتری دارد. این مزایا عبارتند از:
1- خطرات زایمان و عوارض بیهوشی در این زایمان وجود ندارد.
2- درصد ابتلا به عفونت در مادر بسیار كمتر است.
3- طول دوره بستری شدن و استراحت بسیار كمتر است و مادر میتواند به زودی در كنار خانواده از فرزندش مراقبت كند.
4- حجم خونی كه مادر از دست میدهد، بسیار كمتر از زایمان سزارین است.
5- مادرانی كه زایمان طبیعی میكنند، خیلی زودتر به تناسب اندام میرسند.
نكات تغذیه ای پس از عمل سزارین
 در حال حاضر به دلایل متعددی در كشور ما آمار زایمان سزارین روبه افزایش است. در همین زمینه خانمها با رعایت برخی نكات تغذیهای و ورزشی میتوانند از عوارض عملهای جراحی سزارین بكاهند. تغذیه مناسب برای تسریع روند بهبودی زخمها و تامین انرژی كافی در بدن لازم است و عادات خوب تغذیه ای دوران بارداری پس از عمل سزارین هم باید ادامه داشته باشد.  مصرف غذاهای سرشار از پروتئین، ویتامین C و آهن ضروری است. پروتئین باعث افزایش روند بهبودی زخمها و رشد بهتر بافتهای جدید میشود. غذاهای سرشار از پروتئین شامل گوشت، مرغ، ماهی، تخممرغ و مغزها میباشند. ویتامین C مانند انواع مركبات هم نقش موثری در بهبودی زخم وجلوگیری از عفونت ها دارد. آهن هم موجب تقویت سیستم ایمنی و جبران كم خونی میشود.
از منابع خوب آهن جگر، گوشت قرمز و غلات غنی شده میباشند. یكی از مشكلات رایج در این دوران یبوست است. یبوست باعث دردهای شكمی، نفخ و كشیده شدن بخیه ها میشود. برای جلوگیری از این امر و درمان آن باید آب فراوانی نوشید. نوشیدن آب به جلوگیری از دهیدراسیون و بیآبی بدن و یبوست كمك میكند. مقدار توصیه شده مایعات روزانه 8- 12 لیوان و شامل آب و آب میوههای بدون شكر میباشد. همچنین مصرف میوهای تازه و در صورت عدم تحمل، میوه های پخته شده میتواند در رفع یبوست موثر باشند و گنجاندن سبزیجات خام و آب پز شده در رژیم غذایی و انواع غلات سبوسدار ضروری است. در روزهای اول پس از جراحی سوپ گوشت و غذاهای زود هضم مانند پنیر كم چرب و ماست كم چرب و غذاهای پر پروتئین مانند جگر كباب شده و ماهی كباب شده بسیار مفید است. مصرف فراورده های پروبیوتیك مانند ماست پروبیوتیك هم دراین دوران مفید بوده و توصیه میشود.
در هفته اول بعد از جراحی از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده باید خودداری كنید حتی مصرف زرده تخممرغ و شیر هم در هفته اول باید محدود شود زیرا این مواد غذایی نفخ آور هستند. غذاهای تخمیری هم موجب بروز نفخ میشوند برخی از غذاهای خام و سرد مانند كلم و هندوانه هم تا 40روز بعد از عمل جراحی نباید مصرف شوند. از مصرف حبوبات ونوشیدنیهای گازدار در هفته های اول به شدت خودداری كنید. به جای سه وعده غذای حجیم در روز سعی كنید تعداد وعده ها بیشتر و حجم غذا كمتر شود تا از اتساع شكمی و كشیده شدن زخمها جلوگیری شود. مصرف مكملهای آهن، روی، كلسیم و ویتامین E جهت جبران كمبودهای بدن الزامی است و باید طبق دستور پزشك استفاده شوند.
چند توصیه به زنان باردار
 برای كسب اطلاعات بیشتر در مورد زایمان به افراد مجرب مراجعه كنید.
 در سه ماهه آخر بارداری كاملا تحت نظر پزشك باشید.
  به پزشك خود اعتماد كنید و بگذارید او در تصمیمگیری به شما كمك كند.
 راه اصولی برای كاهش درد در زایمان طبیعی، ورزش مناسب دوران بارداری است كه معمولا مادران كمتر به آن توجه میكنند.
به جای آنكه اولین راه، یعنی زایمان سزارین را انتخاب كنید، بهتر است با انجام ورزشهای مناسب این دوران، خود را برای زایمان طبیعی آماده كنید. صحیح راه رفتن و درست نشستن همگی به هنگام زایمان روی شما تاثیر میگذارند.
ترویج زایمان طبیعی هیچگاه با زور و تحمیل امكانپذیر نخواهد بود؛ بنابراین با بالا بردن سطح آگاهی خانواده ها این امكان میسر میشود.
نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار شما قرار می‌دهد.