انگیزه برخی نامزدها از تبلیغات پرهزینه چیست

این روزها تلاش نامزدهای انتخابات مجلس برای رسیدن به کرسی های مجلس هشتم به اوج خود رسیده و با وجود ممنوعیت استفاده از پوستر و یا ایجاد ستادهای متعدد توسط نامزدها, فضای سیاسی کشور انتخاباتی شده است

این روزها تلاش نامزدهای انتخابات مجلس برای رسیدن به کرسی‌های مجلس هشتم به اوج خود رسیده و با وجود ممنوعیت استفاده از پوستر و یا ایجاد ستادهای متعدد توسط نامزدها، فضای سیاسی کشور انتخاباتی شده است.

در این میان، عده‌ای از نامزدها برای پیروزی در انتخابات پیش‌رو تلاش و تقلای فوق‌العاده‌ای بروز دا‌ده اند و برای کسب رای بیشتر به هر ابزار و اسبابی متوسل شده اند. از اصرار برای ورود به لیست‌های مشهور و با پشتوانه گرفته تا تلاش برای ایجاد شکاف در جبهه رقبا و از قرار و مدار با افراد ذی‌نفوذ در مناطق پرجمعیت گرفته تا توزیع هدایای گران قیمت و ‌آویزان کردن پارچه نوشته و بنر از درخت‌ها و تیرهای چراغ برق در بزرگراه‌ ها و خیابانهای اصلی و فرعی شهرها و... همه این تلاش‌ها در یک چیز مشترکند: صرف هزینه های سنگین برای پیروزی در انتخابات مجلس.

فعالان بازار تبلیغات، هزینه‌های انتخاباتی نامزدهای پر سر و صدا را از چند صدمیلیون تا چندین میلیارد تومان تخمین می‌زنند. صرف چنین هزینه‌هایی برای پیروزی در انتخابات، این سوال را ایجاد می‌کند که اصولا ورود به مجلس شورای اسلامی چه منافع و مزایایی برای نامزدها دارد و نامزدهای پرخرج با چه انگیزه‌ای برای پیروزی در انتخابات مجلس اینطور به آب و آتش می‌زنند؟!

نگاهی به برخی رویه‌های متعارف در مجلس شورای اسلامی درباره مزایا و فرصتهای مادی نمایندگان نشان می‌دهد برخی نمایندگان از فرصت حضور در مجلس شورای اسلامی به منافع مادی و ثروت قابل توجهی دست یافته‌اند و حرص زدن برخی نامزدها برای ورود به مجلس چندان هم بی دلیل نیست.

سوء استفاده و امتیازطلبی نمایندگان فرصت طلب و ثروت اندوز، عمدتا به روشها و صورتهای زیر اجرا می شود: کسب تسهیلات بانکی برای خود یا نزدیکان و اقوام، امکان ورود راحت تر به دوره‌های تحصیلات تکمیلی به ویژه در دانشگاه آزاد، دریافت زمین از مراجع واگذاری زمین در تهران و شهرستان‌ها، امکان اعزام به سفرهای متعدد خارجی به همراه هیات‌های دولتی و یا به هزینه سازمانها و شرکتهای دولتی، حضور در هیات مدیره شرکت‌های خصوصی و دولتی و دریافت پاداش های چندین میلیون تومانی به این بهانه، دریافت هدیه‌های گران قیمت به بهانه بازدید از شرکتهای دولتی و خصوصی و...

با وجود این، برای نمایندگان اهل معامله وسوء استفاده، همه ی منافع مادی اشاره شده ی فوق در مقابل این دو فرصت موجود در مجلس ، تقریبا هیچ اند:

۱) امکان اطلاع یافتن پیش از دیگران از تصمیمات موثر بر قیمتها و سوء استفاده از رانت اطلاعاتی بدست آمده

۲) لابی گری برای منافع شرکتها و قدرتهای سیاسی - اقتصادی و کمک به تصویب طرح و لایحه مورد نظر آنها در مجلس در ازای دریافت هدایای نقدی و ...

مورد شهرام جزایری که در سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۱ با پذیرایی از اعضاء کمیسیون اقتصادی مجلس ششم و پرداخت مبالغ هنگفتی پول نقد به حساب برخی نمایندگان، توانسته بود حکم مورد نظرش را در مجلس به تصویب برساند، نمونه‌ای از زد و بندهای فاسدی است که قوه مقننه در معرض و یا درگیر ابتلای آن است.

نباید فراموش کرد که بسیاری از نمایندگان دوره فعلی و دوره های پیشین مجلس در امانتی که مردم بر عهده شان گذاشته اند هرگز خیانت نکرده اند و کاملا پاکدست و ساده زیست بوده و هستند و در برابر مظاهر فساد و امتیازطلبی نمایندگان سوءاستفاده گر ایستاده اند. اعتراض تعدادی از نمایندگان دوره ششم مجلس به گرفتن پرشیا های رانتی توسط بسیاری از همقطارانشان و همینطور زانتیا های رانتی در مجلس هفتم و نیز اعتراض نمایندگان مجلس هفتم به اهدای سکه توسط وزیر کشاورزی در نوروز ۱۳۸۵ به تعدادی از نمایندگان، نمونه هایی از ایستادگی نمایندگان امانتدار مجلس دربرابر امتیاز طلبی های رایج بوده است.

برای پیشگیری از رانتخواری در قوه مقننه و محو رویه‌های فساد انگیز در مجلس، ۲۴نفر از نمایندگان مجلس هفتم در اولین‌ماه‌های شروع بکار این دوره، طرح قانونی "حفظ منزلت مجلس" را تهیه و ارایه کرده‌اند.

▪ مهمترین احکام این طرح قانونی عبارتند از:

۱ ) لغو امتیاز افزایش پایه شغلی برای نمایندگان مجلس (مصوب ۲۴/۰۶/۱۳۷۰ در دوره سوم مجلس شورای اسلامی) .

۲ ) منع نمایندگان مجلس از تصدی مدیریت عاملی یا مشاوره یا عضویت در هیات مدیره در شرکتهای خصوصی و دولتی و هر نوع فعالیت انتفاعی و تجاری دیگر در دوران نمایندگی

۳) الزام نمایندگان به گزارش منابع درآمدی و ثروت خود و نیز همسر و فرزندانشان به کمیسیون ویژه‌ای در مجلس. بررسی افزایش ثروت و درامد نمایندگان و ارسال پرونده نمایندگان متخلف از نظر مالی و درآمدی به مراجع قضایی

۴ ) منع نمایندگان از مهمان شدن در سفرهای خارجی و داخلی و الزام هیات رئیسه مجلس به بررسی ضرورت سفر نمایندگان و پرداخت هزینه های آن از بودجه مجلس درصورت تصویب ضرورت سفر.

۵ ) منع نمایندگان از دریافت هر نوع هدایای نقدی و غیرنقدی از اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی یا خارجی در دوره نمایندگی.

۶ ) منع نمایندگان از نگارش و ارسال هر نوع توصیه‌نامه به دستگاههای دولتی و منع اعمال هر نوع تبعیض یا اولویت در استفاده از امکانات و امتیازات دولتی و بخش عمومی توسط نماینده مجلس و خانواده وی.

لازم به یادآوری است طرح حفظ منزلت مجلس از فساد که با امضاء ۲۴ تن از نمایندگان در شهریور ماه ۱۳۸۳ تقدیم شد، در ابتدا با مقاومت ضمنی یا مخالفت صریح برخی نمایندگان روبرو شد و تاکنون پس از گذشت ۳سال و نیم، هنوز بررسی آن در کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس به نتیجه نرسیده است!

در صورت تصویب نهایی این قانون، انتظار می‌رود تمایل و تقلای غیر عادی برخی از نامزدها برای حضور و پیروزی در انتخابات مجلس به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش یابد چرا که با اجرای این قانون ، نمایندگی مردم در مجلس صرفا کارپر زحمت و امانتی خواهد بود برای خدمت، نه طعمه و فرصتی برای کسب منافع شخصی و گروهی.