قنداق کردن نوزاد، فایده ای هم دارد؟

قنداق کردن از جمله تکنیک‌های سنتی نگهداری از نوزاد در روزها و هفته‌های نخستین تولد اوست. گرچه به نظر می‌رسد که صرفا در برخی فرهنگ‌های خاص به قنداق کردن اشاره شده باشد اما واقعیت این است که ردپای آن در تمامی فرهنگ‌ها دیده می‌شود. قنداق کردن نوزاد فواید بسیاری برای سلامت او به همراه دارد که در این گزارش به آنها اشاره شده است. با این حال نباید از برخی نکات مهم غافل شد.
قنداق کردن دقیقا به چه معناست؟
از قنداق کردن به هنر پیچاندن پارچه یا چیزی شبیه آن به دور نوزاد یاد می‌کنند. هدف از این کار گرم‌تر نگاه داشتن نوزاد و در عین حال افزایش ایمنی وی در برابر بعضی خطرات است. اما شاید برخی مادران جوان و کم تجربه این سؤال را مطرح کنند که منظور از «افزایش ایمنی» چیست؟ وقتی پارچه‌ای به دور بدن نوزاد پیچیده می‌ شود در واقع احتمال دست و پا زدن او کمتر می‌شود و در نتیجه کمتر احتمال دارد که نوزاد در وضعیتی ناپایدار قرار گیرد. همچنین این کار به گرم‌تر ماندن نوزاد کمک زیادی می‌کند، به خصوص اینکه در روزهای نخست تولد، هنوز ترموستات درونی نوزاد فعال نشده و این احتمال وجود دارد که با کوچک‌ترین تغییرات دمای، نوزاد دچار سرماخوردگی شود. به طور کلی قنداق کردن به افزایش آرامش نوزاد کمک شایانی می‌کند.

توصیه می‌کنیم این کار را بارها انجام داده تا آن را بدون نقص انجام دهید. قنداق کردن باید زمانی انجام شود که نوزاد به خوبی شیر خورده، آروغ زده، پوشک او عوض شده و چندان هم خسته نباشد.
بسیاری از کارشناسان توصیه می‌کنند که از قنداق کردن به عنوان شیوه‌ای مؤثر جهت آرام ساختن نوزاد (به خصوص مواقعی که به هر دلیل تحت تأثیر محرک‌های محیطی قرار گرفته و ناآرام شده) استفاده شود. همچنین وقتی نوزاد را قنداق می ‌تقریبا در شرایطی قرار می‌گیرد که شباهت زیادی به درون رحم مادر دارد و به همین دلیل به سرعت آرام می‌شود.
یادتان باشد اگر می‌خواهید نوزادتان را قنداق‌ پیچ کنید باید پیش از هر کاری مطمئن باشید که این کار را به خوبی آموخته‌اید. در واقع درست انجام دادن این کار اهمیت زیادی دارد زیرا اگر اندکی پارچه را سفت‌تر از حد متعارف دور نوزاد بپیچید ممکن است به مفاصل حساس او آسیب زیادی وارد شود. حتی در برخی موارد مشاهده شده که مادران ناآگاه و کم تجربه پارچه را با شدت زیادی به دور نوزاد پیچانده و آسیب‌هایی استخوان ران و لگن او وارد کرده‌اند.
در این موارد بروز عارضه «دیسپلازی مفصل ران» پدیده‌ای شایع است. پزشک در خلال بررسی‌های دوره‌ای متوجه این عارضه شده و درمان‌های لازم را آغاز می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد سابقه فامیلی، خارج ساختن نامناسب نوزاد از رحم و جنسیت نوزاد (دختر) خطر ابتلا به دیسپلازی مفصل ران را افزایش می‌دهد. برای اینکه مطمئن شوید نوزادتان در حین قنداق شدن دچار عارضه دیسپلازی مفصل ران نمی‌شود توصیه می‌کنیم فضای کافی در انتهای قنداق پیچ لحاظ کنید تا نوزاد بتواند پاهایش را اندکی خم کند.
قنداق کردن نوزاد به چه صورت باید انجام شود؟
در ابتدا پارچه را بر روی سطحی صاف پهن کرده و از یک گوشه آن به اندازه 20 سانتیمتر تا کنید تا لبه‌ای صاف داشته باشید. سپس نوزاد را به پشت و طوری که شانه او هم سطح لبه صاف باشد روی پارچه بخوابانید. در ادامه بازوی چپ نوزاد را کنار بدنش قرار داده و گوشه پارچه در همان سمت را بر روی بدنش کشیده و با عبور از روی بازوی راست در قسمت پشت قرار دهید. سپس همین کار را با بازوی سمت راستش انجام دهید و در نهایت انتهای پارچه یعنی جایی که به پاهایش نزدیک است را تا کرده و با گره زدن دو گوشه پشتی، به خوبی ثابتش کنید. مراقب باشید که پاهای نوزاد آزادی عمل نسبی داشته باشد به طوری که مفصل ران باید امکان جابجایی داشته و پاها نیز تا حدودی جای مانور دادن داشته باشند.
چه زمانی نوزاد را دیگر قنداق‌پیچ نکنیم؟
اکثر والدین به محض یک ماهه شدن نوزاد دیگر او را قنداق پیچ نمی‌کنند. معمولا نیز ترجیح داده می‌شود زمانی که نوزاد بیدار است و به سن یک ماهگی رسیده است دیگر قنداق نشود. بسیاری تصور می‎‌کنند که ادمه قنداق پیچ کردن نوزاد مشکلاتی را در تحرک او و فرآیند رشد در سال‌های بعدی ایجاد کند. در کل توصیه می‌شود که اگر نوزاد در حالت قنداق پیچ شدن بهتر می‌خوابد، این مواقع او را با پارچه‌ای مناسب قنداق پیچ کرد. با این حال آکادمی طب اطفال آمریکا توصیه پیشنهاد می‌کند که قنداق پیچ کردن نوازد تا دو ماهگی ادامه پیدا کند و این زمانی است که نوزاد به تدریج شروع به غلط زدن می‌کند.