عفونت کلیه در کودکان، چگونه بلای جانشان می شود؟

همه ما می‌دانیم که کلیه‌ها از مهم‌ترین اعضای بدن ما هستند که کار‌شان تصفیه خون از مواد زائد است. بنابر‌این اگر کارکرد این اندام‌ها مختل شود، سلامتی جسم به خطر می‌افتد به‌ویژه در نوزادان و شیرخواران که تشخیص این بیماری در آنها کمی سخت است. بنابر این ما از دکتر حسن‌علی صابری، متخصص کودکان و نوزادان، درباره عفونت دستگاه ادراری و عفونت کلیه‌ها پرسیدیم.

 

دکتر صابری درباره عفونت کلیه می‌گوید: عفونت دستگاه ادراری (UTI) به دو دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از عفونت قسمت فوقانی شامل کلیه و حالب‌ها و عفونت قسمت تحتانی که شامل مثانه و پیش آبراه می‌شود. این قسمت‌ها در بچه‌ها از نظر آناتومی به هم نزدیک‌تر است اما در بزرگتر‌ها قابل تفکیک است. وقتی بچه‌ها دچار عفونت مثانه می‌شوند این عفونت سریع پیشرفت می‌کند و به کلیه‌ها می‌رسد. به همین دلیل ما همیشه عفونت قسمت‌های پایین را هم در بچه‌ها جدی می‌گیریم. در بزرگسالان وقتی شخصی به عفونت مثانه یا سیستیت مبتلا می‌شود، آن را به شکل سرپایی و آنتی‌بیوتیک تک دوزی درمان می‌کنیم. اما در بچه‌ها عفونت کلیه بسیار جدی است و حتی ممکن است کود نیاز به بستری شدن پیدا کند. در کودکان عفونت مثانه، عفونت پیش‌آبراه و هر عفونت دیگری را جدی تلقی می‌کنیم  چرا که عفونت مثانه به سرعت به سمت بالا پیشروی می‌کند و به عفونت کلیه تبدیل می‌شود. به دنبال آن، عفونت کلیه هم به سرعت وارد خون شده و به بیماری سپسیس تبدیل می‌شود که برای بچه بسیار خطرناک و کشنده است.

عفونت کلیه دختران را بیشتر از پسران مبتلا می‌کند. شایع‌ترین راه انتقال عفونت دستگاه ادراری، انتقال از پرینه یا دستگاه تناسلی است. باکتری‌های ایجاد کننده عفونت به سرعت به بالا صعود می‌کنند و باعث عفونت مثانه می‌شوند و به دنبال آن کلیه را مبتلا به عفونت می‌کنند.

 

چون شیرخواران نمی‌توانند محل درد مثانه و پیش‌آبراه را نشان دهند بنابر‌این پدر و مادر‌ها متوجه بیماری نمی‌شوند و اگر شرایط به همین منوال پیش برود، عفونت به سادگی از مثانه صعود کرده و به کلیه می‌رسد و آن را درگیر می‌کند. خیلی از بچه‌ها با پیلونفریت ( عفونت کلیه) کارشان به بستری شدن کشیده است. شایع‌ترین راه انتقال عفونت از قسمت تناسلی و ناحیه مقعد است و شایع‌ترین علت ایجاد این عفونت‌ها باکتری ای‌.کولای (E.coli) است. در بچه‌هایی که اختلالات آناتومیک و مادرزادی مجاری ادراری دارند، ممکن است کرپسیلا، سودومونا، استافیلوکوک یا عوامل دیگر باعث ایجاد بیماری باشند.

 

دکتر صابری درباره علائم و تشخیص عفونت کلیه در بچه‌ها توضیح می‌دهد: زمانی که بزرگسالان به عفونت کلیه مبتلا می‌شوند‌، علائمی شامل سوزش ادرار، تکرر ادرار، تغییر رنگ ادرار و شب‌بیداری برای ادرار بروز می‌دهند اما در بچه‌ها هیچ‌کدام از این علائم دیده نمی‌شوند.البته آنها ممکن است سوزش داشته باشند اما چون زبان باز نکرده‌اند نمی‌توانند به آن اشاره کنند. بیشتر بچه‌ها هم که شب‌ها جای‌شان را خیس می‌کنند، کسی آنها را جدی نمی‌گیرد. به همین دلیل عفونت‌های ادراری در بچه‌ها خیلی اتفاقی تشخیص داده می‌شود به این صورت که برای آنها آزمایش ادرار تجویز می‌کنیم و در بررسی‌ها متوجه می‌شویم که در ادرار‌شان عفونت دیده می‌شود. اما علائمی هست که با دیدن آنها پدر و مادر باید به عفونت شک کنند و شامل تب بی‌دلیل، اختلال رشد، سوزش ادرار و سوختگی مکرر ناحیه تناسلی، بوی بد ادرار و بی‌قراری‌های بی‌مورد کودک می‌شوند.