اشتباهات کودک، درس زندگی می‌دهد

تبیان : انگیزه‌ها و نیازهای ناهشیار، حوادث و وقایع ناخواسته، دردها و رنج‌های ناخوشایند، آموزه‌ها و یادگیری‌های نامرئی، مهم‌ترین، مرموزترین و پنهان‌ترین عوامل تربیت و شکل دادن رفتار و شخصیت آدمی محسوب می‌شوند.احترام به خویشتن از مهم ترین خصیصه های فردی است. برخورد والدین (و بقیه بزرگسالان) می تواند این خصیصه را در كودكان تقویت و یا تضعیف كند. اول از همه باید به كودكان اطمینان خاطر داده شود كه به خاطر آنچه هستند دوست داشتنی و مورد پذیرش بزرگسالان هستند. وقتی كودكان این را بدانند كه مورد عشق و علاقه بزرگسالان هستند، آنان از این پایه عاطفی استفاده می كنند و آن را به صورت سازنده به دنیای اطراف بسط می دهند. از آن پس ما می توانیم وجود این خصیصه را به وضوح در كودكان مشاهده كنیم.

كمك به كودكان برای دارا بودن این خصوصیت اخلاقی بهترین هدیه ای است كه پدر و مادر می تواند به فرزند خود اهدا كند. احترام به خویشتن در كودكان، همچون بزرگسالان به معنای علاقه به خود و پذیرفتن خود است. لازمه رسیدن كودك به درك این خصوصیت اخلاقی، اطمینان یافتن آنان از عشق والدین است.

به كودكان باید اطمینان خاطر داده شود كه با وجود آنكه همیشه كارهای آنان مورد تأیید والدین نیست، والدین همیشه به آنان علاقمند هستند و به آنان عشق می ورزند. ما والدین باید تفاوت اساسی بین نپذیرفتن رفتار یك كودك و نپذیرفتن خود كودك را به خوبی درك كنیم.

مثلا وقتی كه به كودك می گوییم اگر فلان كار را انجام دهی دوستت ندارم، كودك به این نتیجه می رسد كه از طرف والدین پذیرفته نیست. كودكی كه در این فضا رشد می كند نمی تواند از خصیصه احترام به خویشتن برخوردار باشد. ما باید به كودك اطمینان خاطر دهیم كه تحت هر شرایطی او را دوست می داریم ولو آنكه خطای بزرگی از او سر زده باشد. آنچه كه مورد پذیرش ما نیست كاری است كه او انجام داده نه خود او.

باید به كودكان كمك كنیم تا بفهمند كه آنان نیز همچون بقیه انسان ها اشتباه می كنند

اگر ما كودكان را برای شكستن ظرفی سرزنش كنیم و چنان جلوه دهیم كه او خطای بزرگی انجام داده است، او احساس بی لیاقتی می كند و نمی تواند خودش را دوست بدارد. والدین با در نظر گرفتن این واقعیت كه خود نیز گهگاه ظرفی را می شكنند، باید به كودك كمك كنند تا به خاطر اشتباهی كه كرده احساس بدی نسبت به خودش نكند.

هدف باید این باشد كه به كودكانمان كمك كنیم تا از اشتباهات خود درس بگیرند و آنان را در صحیح انجام دادن كارها كمك كنیم. همچنین، در واقع ما با كمك به كودك در تجربه كردن موفق به او كمك كرده ایم تا نقاط قوت خودش را بیابد. البته معنای موفقیت برای كودكان مختلف متفاوت است. یك كودك ممكن است موفقیت را در پوشیدن پوتین های زمستانی اش بدون كمك بزرگسالان بداند و كودك دیگر موفقیت را در به خاطر سپردن، جمع كردن اسباب بازی هایش قبل از خواب تجربه كند.

خودشناسی

خودشناسی تصوری است كه ما از خویشتن داریم. این بدان معناست كه خویشتن را به همان صورتی كه هستیم دوست بداریم. برای این كه این خصیصه را به كودكانمان یاد بدهیم باید آنان را با دیگران مقایسه نكنیم. اگر كودكی از هم كلاسی هایش بلندتر باشد، ممكن است قد بلند موجب خجالت او بشود. در صورتی كه اگر به كودك یاد داده باشیم كه قد او می تواند مایه افتخار او باشد، كودك می تواند با احترام به خود و دیگران بزرگ شود.

هر كودكی دارای مشخصات فردی مخصوص به خود است. ما با دقت در تک تک مشخصات فردی كودك چه تمایل او به دادن دوچرخه اش به شخص دیگری باشد، چه طبع شوخ مزاجش و چه علاقه او به نواختن موسیقی، می توانیم به او احساس مثبتی از خودش بدهیم.

وقتی كودك این آگاهی را می یابد كه در جهان، فردی كه از همه نظر همانند او باشد وجود ندارد، احساس غرور و لذت می كند. والدین با علم به آنكه كودك آنها موجودی بی مانند و یكتاست می توانند با نگاه به چشمان كودك و با لبخندی كه گویای آن است كه تو موجودی استثنایی هستی، من از بودن با تو لذت می برم در این احساس با كودك شریك شوند.

حرمت نفس

حرمت نفس به معنای احساس دوست داشتنی بودن و با لیاقت بودن است. وقتی این احساس در یك كودك وجود داشته باشد، او از حرمت نفس برخوردار می شود. كودك خود را از انعكاس رفتاری كه با او می شود می شناسد. در اولین سال های زندگی، والدین مهمترین نقش را در ایفای این انعكاس دارا هستند. بعد از آن معلمین و دوستان حائز اهمیت هستند.

نتیجه

هر پدر و مادری سعی بر آن دارد كه همه چیز را برای كودكش خوب و لذت بخش كند. سعی والدین بر آن است كه یأس، ناامیدی و شكست را از زندگی كودكشان بیرون كنند. ولی والدین باید به خاطر داشته باشند كه زندگی یك فرآیند و تجربه است. كودكان در زندگی با یأس و نامیدی و شكست مواجه خواهند شد.

والدین با كمك به كودكان در كسب سه خصیصه احترام به خویشتن، خودشناسی و حرمت نفس است كه می توانند كودك را آماده برای رويارويي با مشكلات زندگی كنند. این مهمترین وظیفه ای است كه والدین در قبال فرزند خود دارا می باشند.