درمان بیماری بزرگی سر نوزاد

خراسان: بر اساس تحقيقات علمي شکل سر نوزاد مهم است چرا که اگر سر نوزاد در هنگام تولد يا پس از آن بيش از حد بزرگ شود  دلايل خاصي دارد که بايد براي بررسي به پزشک متخصص مراجعه شود البته جاي نگراني براي والدين وجود ندارد چون اگر به موقع تشخيص داده شود قابل درمان است. به گفته يک جراح مغز، اعصاب و ستون فقرات مايع مغزي نخاعي به عنوان سپر حفاظتي براي مغز عمل مي‌کند و اگر گردش اين مايع به عللي دچار وقفه يا بيشتر از مقدار معمول توليد شود، تجمع بيش از اندازه آن موجب افزايش فشار درون مغز مي‌شود که در نتيجه آن استخوان‌هاي جمجمه براي سازگاري به اطراف کشيده مي شود و سر از حد طبيعي بزرگ‌تر خواهد شد اين نوعي بيماري به نام هيدروسفالي است.

 
دکتر جلال احمدي افزايش ترشح مايع مغزي-نخاعي را يکي از علت هاي بروز هيدروسفالي بيان مي‌کند و ادامه مي‌دهد: اين علت شيوع کمتري دارد و وجود انسداد در مسير طبيعي حرکت مايع مغزي-نخاعي يا محل جذب اين مايع دليل شايع و معمول بيماري است.
 
وي با بيان اين که اين بيماري در کودکان به صورت مادرزادي يا اکتسابي بروز مي‌کند، توضيح مي‌دهد: علل اصلي بروز اين بيماري در نوع اکتسابي ضربات وارده به سر و سيستم عصبي، خونريزي مغزي، تومور و عفونت‌هايي نظير مننژيت است که بعد از تولد عارض مي‌شود.
 
علايم
وي با بيان اين که علائم بيماري در کودکان به سن آنها بستگي دارد، توضيح مي‌دهد: اگر کودک هنگام تولد به بيماري مبتلا شده باشد، سر به شکل غيرطبيعي بزرگ است يا هنگام تولد اندازه سر نوزاد طبيعي است، اما در ماه‌هاي بعد به سرعت رشد مي‌کند. وي بزرگي جمجمه، نازکي استخوان جمجمه و ملاج هاي بزرگ و برآمده را از علائم اين بيماري در نوزادان بيان مي‌کند.
 
این جراح در ادامه اقزود: ناتواني در تکان دادن سر، رشد نکردن عضلات گردن، اختلال ديد و لوچي، انحراف چشم‌ها به طرف پايين و خارج، پوست سر شفاف و وريدهاي متسع، اسپاسم اندام‌هاي تحتاني، تحريک‌پذيري، گريه‌متغير، استفراغ، مک‌زدن سخت، بی‌اشتهايي و لاغري، وزن تنه و پاها کمتر از وزن سر و تشنج از ديگر نشانه‌هاي اين بيماري است.
 
به گفته وي در کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان چون جمجمه قابليت تغييرشکل ندارد، سردرد، تهوع و استفراغ شديد، تحريک پذيري و اختلالات بينايي مثل دوبيني يا تاري ديد، اختلال تعادل، اختلال در راه رفتن، بي‌اختياري ادرار، خستگي و علايم مزمن تري مثل تغيير شخصيت يا از دست رفتن حافظه و همچنين دمانس -زوال عقلي_ ممکن است به وجود آيد.
 
درمان
اين متخصص جراح مي‌گويد: در درمان هيدروسفالي در موارد خفيف بيماري، ترکيبات دارويي که موجب کاهش توليد مايع مغزي-نخاعي مي‌شوند، ممکن است بتواند باعث درمان شود ولي درمان اصلي اين بيماري جراحي است. دکتر احمدي ادامه مي‌دهد: در درمان جراحي هدف اين است که عامل بروز بيماري حذف شود و اگر نتوان عامل ايجادکننده را حذف کرد، بايد به طريقي مسير بسته را باز کرد.
 
به گفته وي به روش‌هاي مختلف مايع مغزي اضافي را از داخل جمجمه خارج مي‌کنند که کاربردي‌ترين روش درمان است و در آن با قرار دادن شنت -لوله اي ظريف- در جمجمه مايع اضافي را از مغز به حفره ديگري در بدن منتقل مي کنند و بدين ترتيب سر به تدريج به حالت طبيعي بر مي گردد.
 
وي ادامه مي دهد: چنانچه فردي که از روش شنت گذاري استفاده کرده است، دچار حادثه اي مانند تصادف شود، شنت از کار می‌افتد. بر اين اساس با بروز علائمي مانند تحريک‌پذيري و استفراغ‌هاي مکرر، اختلال در هوشياري و بينايي، بايد بيمار را به سرعت به مرکز درماني منتقل کرد، زيرا اصلاح نشدن شنت خطرات جبران ناپذيري را براي بيمار دارد.
 
به گفته وي در درمان توانبخشي بسياري از کودکاني که بيماري آنها به موقع تشخيص داده شده و درمان شده‌اند، با اقدامات بازپروري، فيزيوتراپي، گفتاردرماني و کاردرماني -با توجه به نوع عوارض- توانسته‌اند زندگي عادي و طبيعي داشته باشند.