پنجشنبه, ۱۸ بهمن, ۱۴۰۳ / 6 February, 2025
مجله ویستا

عواقب جبران ناپذير بارداري زنان بالاي 35 سال


معاونت امور بهداشتی: زناني که از 35 سالگي به بالا بچه‌دار مي‌شوند، بايد تبعات احتمالي و گاه خطرناک آن را بپذيرند. 

به گفته کارشناسان؛ مشکلات حاملگي پس از 35 سالگي افزايش مي‌يابد و از 40 سالگي به بالا اين خطرات تشديد مي‌شود. 

باردار شدن در سنين بالاي 35 سال خطر سقط جنين، مشکلات جنيني و کروموزومي و بيماري‌هاي مربوط به حاملگي را افزايش مي‌دهد. 

امروزه حاملگي پس از 35سالگي را به عنوان حاملگي پرخطر در نظر مي‌گيرند. سني كه پس از آن، خطرات و عوارض بارداري، ناهنجاري‌ها و مرگ و مير مادر و جنين در آن افزايش پيدا مي‌كند. 

درحالي كه بسياري از زنان براي ايجاد شرايط زندگي بهتر قبل از تولد نخستين فرزند خود، بارداري را به تأخير مي‌اندازند، تحقيقات تازه نشان مي‌دهند به تعويق انداختن حاملگي تا سنين 30سالگي، دوران بارداري را با دشواري‌ها و مخاطراتي همراه مي‌كند. 

خطراتي مثل افزايش ناباروري و در نتيجه تقاضاي بيشتر حاملگي آزمايشگاهي (IVF) و افزايش غم‌انگيز مشكلات مربوط به جنين. سقط، حاملگي خارج رحمي، فشارخون،‌ ديابت حاملگي، اختلالات ژنتيكي، اسكيزوفرني، حاملگي دوقلويي دوتخمكي، جداشدن زودرس جفت، جفت سرراهي و زايمان سزارين از جمله عوارضي هستند كه در صورت حاملگي در سنين بالا مي‌توانند گريبانگير مادر و يا جنين شوند. 

همچنين ثابت شده است كه با افزايش سن مادر بروز ناهنجاري‌هاي كروموزومي از نوع آناپلوئيدي(ناهنجاري مربوط به عدم تقسيم كروموزوم‌ها) به ميزان قابل توجهي افزايش پيدا مي‌كند تا جايي كه شانس داشتن فرزند با ژن‌هاي معيوب (سندرم داون) در سنين بالاي 45سال يك مورد در 30مورد تولد زنده است و اين در حالي است كه در يك زن 20ساله اين احتمال، يك در دو هزار تولد زنده تخمين زده شده است. 

نكته ديگر اين است كه با افزايش سن مادر بروز حاملگي دوقلويي دوتخمكي افزايش پيدا مي‌كند؛ اگرچه در حال حاضر علت اصلي حاملگي چندقلويي در سنين بالاي مادر استفاده از روش‌هاي كمك باروري (لقاح آزمايشگاهي) عنوان شده است. 

تحقيقات ديگر نشان داده‌اند برخي از بيماري‌هاي مادر از جمله فشارخون، در نتيجه اختلال خون‌رساني مي‌توانند منجر به جداشدن زودرس جفت در سنين بالاي بارداري شوند. 

همچنين افزايش احتمال سقط در مادران سنين بالا نيز به بيماري‌هاي زمينه‌اي مادر نظير ديابت و يا ناهنجاري‌هاي ژنتيكي خود جنين و... نسبت داده مي‌شود. 

علاوه بر خطراتي كه زايمان در سنين بالاي مادران دارد، نوزادان نيز زماني كه از مادران مسن متولد مي شوند در معرض خطراتي قرار مي گيرند.

هنگاميكه مادر پا به سن 30 سالگي مي گذارد مرگ و مير نوزادان نيز مرگ و مير هاي جنيني و حوالي تولد شروع به افزايش مي گذارد و به تدريج با ارتقاء سن مادر بالا مي رود به ويژه براي مادراني كه بيماري هاي قلبي - عروقي و قند مبتلا هستند.

در مادران مسن تر علاوه بر افزايش مرگ و مير شير خواران احتمال اينكه كودك با نقايص مادرزادي بدنيا آيد نسبتاً بيشتر است. يكي از مهم ترين نا هنجاري هاي مادرزادي"سندم داون" است كه گاهي منگوليسم ناميده ميشود.

اين سندرم در رابطه با سن مادر بروز مي كند و ربطي به تعداد زايمانهاي وي ندارد، درضمن ميزان مرگ و مير نوزادان در سنين اوليه باروري و سنين بالاي 40 سال به حداكثر مي رسد.

و اما يك سؤال مهم اين است كه آيا تمامي زنان بالاي 35سال در معرض خطرات ناشي از حاملگي در سن بالا قرار دارند؟ واقعيت اين است كه بارداري در سنين بالا هميشه هم ترسناك يا بهتر بگوييم، خطرناك نيست. 

بسياري از تحقيقات ثابت كرده‌اند در زنان داراي فيزيك مناسب و بدون مشكلات طبي، ميزان عوارض بارداري و جنيني كمتر است. گفته مي‌شود اگرچه مرگ‌ومير مادران در بالاي 35سال و مسن‌تر افزايش پيدا مي‌كند، اما بهبود مراقبت‌هاي طبي و بهداشتي باعث كاهش اين خطرات مي‌شود. 

به عبارت ديگر، كليد به حداقل رساندن خطرات ناشي از سن بالاي حاملگي داشتن يك شيوه زندگي سالم است: رژيم غذايي مناسب، تمرينات ورزشي منظم، عدم استعمال دخانيات، استراحت مرتب و خواب شبانه منظم در اين راستا به اهميت ورزش به ويژه ورزش‌هاي كششي تأكيد بسيار شده است، چرا كه تمرينات ورزشي كششي با بهبود خون‌رساني در لگن از توقف خون جلوگيري مي‌كنند. 

همچنين مصرف روزانه اسيدفوليك هم به مادران باردار توصيه مي‌شود تا از ايجاد ناهنجاري‌هاي عصبي جنين پيشگيري شود.

در كنار تمام اين توصيه‌ها اين مادران مي‌توانند در دوران بارداري با استفاده از معاينات مرتب و انجام آزمايش‌هايي نظير آمنيوسنتز و يا كوردوسنتز تكامل طبيعي جنين خود را كنترل كنند. 

با توجه به مطالب فوق مي توان گفت كه باروري در سنين اوليه بلوغ و در سنين بالاي 40 سال به حداكثر ميرسد.

ومي توان افزود كه باروري در سنين اوليه بلوغ و در سنين بالاي 35 سال هم براي مادر و هم براي فرزند خطر ساز است و عواقب جبران ناپذيري به دنبال دارد.