كتاب براي كودكان نابينا و كم بينا

شهرزاد: «كتابخانه‏ هاي گويا» سامسونگ، ابتكاري براي كودكان نابينا و كم­ بينا

پروژه «كودكان اميد»، ابتكار جديد شركت سامسونگ مختص آموزش كودكان و نوجوانان كم ­بينا و نابينا در زمينه ترويج فرهنگ كتابخواني است. خانم «لي­لي آذري»  درباره اين پروژه توضيح مي­‏ دهد.

·         كتابخانه­ هاي ديجيتالي ويژه كودكان نابينا و كم­ بينا چطور طراحي شده است؟

o        شركت سامسونگ در راستاي پروژه مسووليت پذيري اجتماعي خود، یعنی همان  پروژه کودکان امید سامسونگ، دست به ابتكار نوآورانه­ اي به منظور ارتقاي سطح آموزش كودكان و نوجوانان نابينا و كم بينا زده و  پروژه­اي تحت عنوان کتابخانه­ های دیجیتالی گویا را به اجرا درآورده است تا به واسطه گسترش دسترسی به تکنولوژی روز و منابع داستانی فرصت‏ های برابر آموزشی و اجتماعی را برای كودكان و نوجوانان نابينا و كم ­بينا فراهم كند.

 

·         يعني  شركت سامسونگ به نوعي با قبول مسئوليت­ پذيري اجتماعي،  خود را با مسائل جامعه همگام ساخته است؟

o        همینطور است. پروژه کودکان امید که پروژه کتابخانه­ های دیجیتالی گویا در قالب آن صورت می پذیرد، پروژه مسئوليت پذيري اجتماعي شركت سامسونگ است و رسالت آن ایفای نقش به عنوان عضوی مسئول از اعضای جامعه و سهیم شدن در پیشبرد اهداف توسعه در ايران است و  آموزش و سلامت از مهم­ترین ارکان آن است. ظرف 7سال گذشته، شركت سامسونگ در ابتدا با اهدای کمک هزینه درمانی به کودکانی با مشکلات قلبی اقدام کرده است. همچنین در 2 سال گذشته، این شرکت در قالب پروژه کودکان امید تلاش کرده تا فرهنگ کتابخوانی را در میان کودکان، نهادینه كند و موجب ارتقای سطح آموزش شود. در سال 2011 میلادی، پروژه­ای با نام کتابخانه­های سیار در 5 شهر ايران راه اندازی شد. در ادامه و برای دسترسی کودکان و نوجوانان نابینا و کم­ بینا، این شرکت به اجرای پروژه کتابخانه­ های دیجیتالی گویا در 5 شهر زنجان، بندرعباس، ارومیه، سنندج و کاشان اقدام كرد تا كودكان و نوجوانان موردنظر از طریق تکنولوژی روز سامسونگ، از منابع داستانی گویا ، استفاده کنند. نكته اي را اضافه كنم، اينكه حضور اين كودكان و نوجوانان در کنار دیگر همسالان و شركت در  فعالیت­های گروهی که پیرامون کتابخوانی صورت می­ پذیرد، باعث پرورش خلاقیت و مهارت­ های اجتماعی آنها می­ شود.  

 

·         موضوع اين كتاب­ها چيست؟

o        كتاب­ های موجود در این کتابخانه­ ها اغلب داستانی است زیرا دسترسی کودکان نابینا به کتاب­ های صوتی با موضوعات داستانی بسیار محدود است. این کتاب­ ها که پیش از این در قالب کتاب­ های صوتی برای این دسته از کودکان موجود نبوده است، طی یک فراخوان عمومی و توسط داوطلبین علاقه­ مند تولید و در اختيار کودکان و نوجوانان نابينا در این 5 شهر  قرار داده شده است. کتاب ­های موجود در بازار نیز برای این کتابخانه­ ها جمع ­آوری شده است تا در کنار منابع جدید باعث گسترش و تنوع در کتاب­ های موجود برای  اين دسته از کودکان شود. 

 

·         محدوده سني اين پروژه چيست؟

o        كودكان و نوجوانان نابينا و كم­ بينای 5 تا 18 سال را در نظر گرفته­ ايم.

 

·         با توجه به اين شرايط سني محدود، چه ضوابطي را در نظر گرفته ­ايد؟

o        به مسئله خوبي اشاره كرديد. به منظور برنامه ­ریزی هرچه بهتر و کامل­ تر، از راهنمایی­ ها و مشاوره متخصصین امور نابینایان در انجمن نابينايان ایران،  مركز توانبخشي نابينايان خزانه و موسسه عصاي سفيد و همچنین سازمان بهزیستی بهره مند شدیم که در تمام مراحل پروژه همراه ما بودند.  همچنین فضاهاي در نظر گرفته شده برای کتابخانه ­های دیجیتالی گویا بر اساس استانداردهای بین­ المللی بازسازی شد و مربیان آموزش ‏های لازم را برای نحوه برخورد با کودکان نابینا و استفاده از تجهیزات الکترونیکی دریافت كردند.

 

·         براي اجرای اين پروژه در سطح كشور برنامه­ اي داريد؟

o        در انتخاب شهرها از گروه مشاوران نامبرده کمک گرفتیم  و موقعیت شهرها را در نظر گرفتيم، در نهايت شهرهایی انتخاب شدند که بیشترین نیاز برای کودکان نابینا و کم ­بینا در آن مشاهده می­ شد.  اكنون کتابخانه‏ های دیجیتالی گویا در شهرهای بندرعباس، زنجان، اروميه، سنندج و كاشان با حضور مسئولین محلی و کشوری افتتاح  شد و فعالیت­ ها در این 5 شهر ادامه دارد.

 

·         از فضاي آموزشي كتابخانه برايمان بگوييد؟

o        فضای کتابخانه­ های دیجیتالی گویا بر اساس استانداردهای بین المللی برای افراد نابینا و کم ­بینا و به گونه­ ای که "دوستدار کودک" باشد طراحی شده و تجهیزاتی الکترونیکی سامسونگ از قبیل لپ تاپ، تلویزیون LED، سینمای خانگی  و Player MP3 و تجهیزات مخصوص نابینایان و کم­بینایان نظیر برجسته ­نگار برای کامپیوتر و بهدید (درشت نما) برای تلويزیون در آن نصب و راه ­اندازی شده است که گوش سپردن به داستان­ های صوتی را  محقق می­ سازد. در کتابخانه­ های دیجیتالی گویا، كودكان و نوجوانان نابينا و كم­ بينا به شکل فردی و گروهی به داستان­ ها گوش سپرده و سپس به بحث و گفت و گو و فعالیت­ های خلاق مرتبط می ­پردازند.

نكته مهم ديگر اينکه به منظور ایجاد تعامل میان کودکان و ایجاد توانایی‏ های لازم برای استفاده از وسایل الکترونیکی و گوش سپردن به داستان­ها، کودکان باید به صورت حضوری در جلسات شرکت کنند  و هیچ یک از منابع، تکثیر یا به امانت داده نمی­ شود.

 

·         با توجه به اينكه تردد براي اين افراد دشوار است، آيا تدابيري انديشيده ­ايد؟

o        به منظور از میان برداشتن کلیه موانع احتمالی، تشویق و ایجاد علاقه در کودکان نابینا برای حضور در کتابخانه­ های دیجیتالی گویا، شرکت سامسونگ، هزينه رفت و آمد اين عزيزان را به مدت 6 ماه متقبل شده ‏است. با گذشت این دوره، امیدواریم که علاقه کودکان و همت والدین، حضور پررنگ کودکان را در پی داشته باشد. البته نهادهای ناظر در هر شهر به ارائه این تسهیلات به افرادی با بضاعت کمتر ادامه خواهند داد.

 

·         والدين اين بچه­ ها چقدر از حركت شما استقبال يا شما را در پيشبرد اين پروژه ياري كردند؟

o        والدين اين بچه­ ها بسيار از پروژه استقبال كردند و اغلب اهمیت و تاثير چنین پروژه­ هایی را در رشد و شکوفایی استعدادهای بالقوه در زمینه­ های آموزشی و اجتماعی، به خوبی درک می­ کنند و از اینکه برای اولین بار چنین امکاناتی در اختیار کودکانشان قرار می ­گیرد بسیار خشنود هستند. با این وجود مسئولین محلی، به خصوص مسئولین در امور بهزیستی و آموزش و پرورش استثنائی و همچنین مربیان حاضر در کتابخانه­های دیجیتالی گویا، نقش بسیار مهمی در آگاه­ سازی ، والدین و به طور کلی جمعیت هدف، بر عهده دارند.  

 

·         حرف آخر؟

o        امید ما این است که کودکان در این فضاها از فرصت­ های برابر آموزشی برخوردار شوند و در سایه این فعالیت­ ها، به کتابخوانی علاقه­ مند و خلاقیت، قدرت بیان و تمرکز آنها رشد کند و بتوانند به راحتی با دیگر همسالان خود ارتباط برقرار کنند زیرا آنها در آینده خواهند توانست نویسنده، شاعر، گوینده یا خبرنگاران موفقی بوده و مانند دیگر اعضای جامعه، زندگی مستقل و پرباری داشته باشند.

 

همچنین برای آگاه­ سازی افراد جامعه، ایجاد حساسیت نسبت به نیازهای این قشر و همچنین ترویج مسئولیت­ پذیری اجتماعی، فراخوانی منتشر شد که طی آن افراد علاقه­ مند به علم و ادب و فعالیت­ های انسان ‏دوستانه به عنوان داوطلب در تولید داستان­ های صوتی شرکت کرده و در ارتقای سطح آموزش و بهبود کیفیت زندگی کودکان و نوجوانان نابینا و کم ­بینا سهیم شدند. برای تحقق بخشیدن به این امر وب­ سايتي طراحي كرديم به نشاني www.321zabt.com تا داوطلبین علاقه­ مند با خواندن نمونه داستانی، صدای خود را ضبط کرده برای ما بفرستند. در این میان هنرمندان محبوبی همچون آقاي پرويز پرستويي و محمدرضا هدایتی نیز دعوت ما را برای شرکت در این فراخوان پذیرفتند. گوش سپردن به داستان­ هایی که با صدای این عزیزان تولید شده است برای کودکان و نوجوانان نابینای تحت پوشش، بسیار الهام بخش خواهد بود.

 نتیجه فراخوان، تولید 150 عنوان کتاب صوتی برای رده سنی 5 تا 18 سال بوده که با صدای افراد منتخب فراهم شده است. ضمنا" افراد علاقه­مند می­ توانند با مراجعه به سایتwww.321zabt.com ، از آخرین اخبار پروژه با خبر شوند.