رشد قد پسران

نی نی بان، گروه ترجمه: مطلب پنجم از بسته پایش رشد کودک روند رشد قدی پسران را توضیح میدهد. یکی از معیارهای مهم برای پیگیری رشد مناسب کودک قد اوست. همان‌طور که می‌‌دانید در زمان تولد علاوه بر وزن و دورسر، قد نوزاد نیز اندازه‌گیری شده و در کارت پایش رشد ثبت می‌شود. بعد از تولد یکی از نمودارهای رشد که می‌تواند به پیگیری سلامت کودک کمک کند، اندازه‌گیری قد اوست. قد پسرها هنگام تولد کمی بلندتر از دخترهاست چون جنین پسر در رحم سریع‌تر از جنین دختر رشد می‌کند اما به طور کلی قد 50 سانتی‌متر در هنگام تولد را طبیعی می‌دانند. این قد در نمودار صدک 5 تا 95 و تقریبا 46 تا 54 سانتی‌متر است.

رشد صعودی قد در ماه‌های اول
در مقایسه با وزن که با گرم‌های کم اضافه می‌شود، رشد قدی بعد از تولد بیشتر است به طوری که قد نوزاد در 6 ماه اول حدود 15 سانتی‌متر و در 6 ماه دوم 10 سانتی‌متر افزایش پیدا می‌کند که این در پسران باز هم بیشتر از دختران است. وقتی نوزاد به یک سالگی می‌رسد  انتظار می‌رود حدود 75 سانتی‌متر قد داشته باشد. طی سال دوم افزایش قد حدود 10 تا 12 سانتی متر و بین سال‌های سوم تا ششم هر سال حدود 6 تا 8 سانتی متر افزایش قد انتظار می‌رود اما به طور معمول قد در 4 سالگی حدود دو برابر هنگام تولد می‌شود. در محاسبه رشد قدی کودک باید به این نکته هم توجه داشت که از نظر رشد طولی قسمت‌های مختلف به یک نسبت رشد نمی‌کنند. هنگام تولد اندام‌ها کوتاه‌ترند و پس از چند ماه اول اندام‌ها رشد طولی بیشتری نسبت به تنه پیدا می‌کنند.

منحنی رشد قدی
این منحنی و نمودار نیز مانند نمودار وزن است با این تفاوت که  خط عمودی قد بر اساس سانتی‌متر را نشان می‌دهد و خط افقی هم که سن را تا 5 سالگی مشخص کرده است.
ژنتیک در رشد قدی
در اغلب کودکان، صدک سرعت رشد به صورت خطي جابه‌جا مي‌شود تا اين که کودک به ميزان رشد يا صدک قدي تعيين شده ژنتيکي خود برسد. برخي از کودکان در نمودار قد، حرکت صعودي دارند زيرا والدين بلند قدي دارند در حالي که برخي به علت والدين کوتاه قد خود، در نمودار قد، حرکت نزولي پيدا مي‌‌کنند. به همین دلیل است که بین 18 ماهگی تا دو سالگی قد بيشتر کودکان به سمت صدک‌هاي تعيين شده ژنتيکي جابه‌جا مي‌شود. پس از آن تا زمان شروع دوران بلوغ، رشد در طول همان صدک مورد نظر پيش مي‌رود. اگر قد کودک در2 سالگي را در 2 ضرب کنيم عددي که بدست مي آيد به طور تقریبی ميزان قد فرد در بزرگسالي به دست خواهد آمد. بعد از 2 سالگی کودکاني که تاخير رشد و بلوغ سرشتي دارند، با سرعتي موازي صدک سوم رشد مي‌کنند. کودکاني که زير صدک سوم رشد مي‌کنند يا صدک‌ها را پس از 2 سالگی قطع مي‌کنند، فارغ از اندازه قد بايد مورد ارزيابي قرار گيرند.
رشد قدی در یک سال اول

ماه تولد	پسر (سانتی‌متر)
هنگام تولد	46.3 تا 53.4
1	51.1 تا 58.4
2	54.7 تا 62.2
3	57.6 تا65.3
4	60.0 تا 67.8
5	61.9 تا69.9
6	63.6 تا 71.6
7	65.1 تا 73.2
8	66.5 تا 74.7
9	67.7 تا 76.2
10	69.0 تا 77.6
11	70.2 تا 78.9
12	71.3 تا 80.2