سودجویی کاخ سفید از تداوم ناامنی در هند

نگاهی به اهداف رایس در سفر به هند و پاکستان

کشورهای منطقه باید هوشمندانه از حضور نیروهای فرامنطقه‌ای که می‌کوشند در پی حوادث بمبئی حضور خود را در شبه‌قاره تحمیل کنند، ممانعت نموده و به استقرار صلح و آرامش یاری رسانند.

سفر "کاندولیزا رایس" به دهلی‌نو در حالی صورت گرفت که وی پیش از این، واشنگتن را به مقصد بروکسل برای شرکت در اجلاس وزرای خارجه سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ترک کرده بود.

رایس در کنفرانس مشترک خبری با همتای هندی خود به مقایسه عملیات تروریستی بمبئی با حادثه ۱۱ سپتامبر پرداخت و خواستار ارائه «طرحی جدی برای رویارویی با تروریسم» شد. خانم رایس آشکارا حملات اخیر را «از نوع تروریسمی» دانست که «القاعده در آن شرکت دارد.»

در همین راستا "دانا پرینو" سخنگوی کاخ سفید، سفر وزیر امورخارجه آمریکا را « نشانگر اهمیت این موضوع برای ایالات متحده و تعهد همکاری با مردم هند در مقابله با تروریسم » دانست.

تنش میان هند و پاکستان که پس از حملات اخیر بمبئی رو به وخامت گذارده، دستآویز مقامات غربی برای ایفای نقش "میانجی‌گر" شده است . با وجود ابراز تأسف رسمی اسلام‌آباد از حوادث بمبئی و اعلام آمادگی برای «همکاری کامل» به منظور شناسایی عوامل ترور، استعفای "شیوراج پاتیل" وزیر کشور هند و " ام.کی نارایانان" مشاور امنیت ملی این کشور، موج تبلیغاتی وسیعی را علیه پاکستان موجب شده به‌گونه‌ای که حتی در بمبئی تظاهراتی علیه پاکستان صورت گرفت.

سناریوی کشورهای غربی برای بهره‌برداری از تحولات شبه قاره، مبتنی بر راهبرد ایجاد ناامنی و نفوذ در منطقه است. از این‌رو، رسانه های همسو در اقدامی هماهنگ، از یکسو انگشت اتهام را به سمت پاکستان نشانه رفته و از سوی دیگر، با پوشش رسانه ای جهت دار از حادثه و قربانیان آن، زمینه را برای تخریب مسلمانان مهیا ساخته اند.

آشوب‌های تروریستی همواره بهانه ای به دست حکومت های زورگو می داده تا با استناد به برقراری آرامش، بر موج سرکوب‌ها علیه مخالفان بیافزایند. همانگونه که حملات به برج‌های دوقلو و ساختمان وزارت دفاع آمریکا زمینه را برای یورش این کشور به افغانستان و عراق فراهم ساخت، این بار، حمله به شهر ۱۹ میلیون نفری بمبئی که قلب تجاری و توریستی هند محسوب می‌شود و افزایش تنش ها میان هند و پاکستان، موجب سفر شتابزده رایس به جنوب آسیا گردید.

با توجه به اظهارات رایس که در میان خبرنگاران گفت « من به آنجا می‌روم تا پاسخ پاکستانی‌ها را بشنوم » می توان هدف این سفر را تلاش برای انحراف افکار عمومی از عوامل اصلی حوادث اخیر به سوی پاکستان دانست. افزایش دامنه نزاع‌های تاریخی این دو کشور که حاصل سیاست‌های استعمار پیر در منطقه است، زمینه های بهره برداری از آشفتگی‌های امنیتی را فراهم می‌کند.

دولت کنونی "آصف علی زرداری" رییس جمهوری پاکستان از همان اوان قدرت‌گیری کوشید با مقابله با تروریسم از یکسو به فشارهای بین‌المللی پایان بخشد و از سوی دیگر به تحکیم موقعیت خود در قدرت بپردازد لذا با وجود منازعات ریشه‌دار طرفین، منطقی به نظر نمی‌رسد که اسلام‌آباد وارد تنشی شود که حاصلی نخواهد داشت.

از جانب دیگر، انفجارهای هند هنگامی صورت گرفت که "شاه محمود قریشی" وزیر امور خارجه پاکستان کمی پیشتر در سفر به دهلی‌نو، دور پنجم گفتگوهای فشرده با مقامات هندی را به منظور بهبود مناسبات فی ما بین آغاز کرده بود.

رشد مناسب اقتصادی هند، باعث افزایش سریع تقاضا برای انرژی در این کشور شده است. واشنگتن با وقوف به نقش ایران به عنوان «کانون انرژی» در منطقه با عقد توافقنامه همکاری هسته‌ای با هندوستان، مقدمات کاهش وابستگی دهلی‌نو به منابع گازی ایران را فراهم آورد. با این حال، هندوستان به عنوان یکی از اعضای برجسته کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها که مرزهای مشترکی با چین دارد، برای ایالات متحده از اهمیت فزون‌تری برخوردار است. این اهمیت، هنگامی بیشتر جلوه می‌نماید که دریابیم هند، بارها علاقمندی خود را برای عضویت دایم در سازمان همکاری های شانگهای اعلام کرده، سازمانی که به منظور مقابله با پیمان آتلانتیک شمالی و یکجانبه‌گرایی های آمریکا تشکیل شده است.

با عنایت به این توصیفات، دور از انتظار نبود که آمریکا با وجود ناکامی‌های حاصله در عراق و افغانستان ، که نه تنها به خشکیده شدن ریشه های تروریسم نیانجامیده بلکه به گسترش آن نیز کمک کرده است، به پیگیری اهداف توسعه‌طلبانه خود در شرق آسیا به ویژه مقابله با افزایش قدرت چین با کارت حضور در هند دست یازد.

ایالات متحده می‌کوشد با امنیتی کردن فضا و دستآویز قرار دادن خطر حضور تروریسم از طریق پاکستان، از یکسو با تشدید آتش نزاع میان دهلی‌نو و اسلام‌آباد از قدرت‌گیری این دو کشور مسلح به فنآوری‌ اتمی جلوگیری کند و از سوی دیگر بستر را برای ورود به منطقه هموار سازد تا از این رهگذر، تحولات نظامی پکن را زیر نظر گیرد.

در همین راستا، کاخ سفید با همیاری لندن به ایجاد موج رسانه‌ای به منظور مخدوش کردن وجهه اسلام و مسلمین اقدام نموده چرا که با بهره‌گیری از آن می تواند به سهولت، افکار عمومی جهان را که از آغازین روزهای قرن بیست و یکم با این مسئله آشنا ساخته، با خود همراه سازد.

جامعه جهانی به ویژه کشورهای منطقه باید با توجه به تجربیات اقدامات یکسویه واشنگتن در عراق و افغانستان، هوشمندانه به استقرار صلح و آرامش در منطقه یاری رسانند و از حضور نیروهای فرامنطقه‌ای که جز به تأمین منافع خود نمی‌اندیشند، خودداری نمایند

امیرحسین کبیری