عاق والدین

▪ قال الکاظم (ع:) من احزن والدیه فقد عقهما (۱)
امام کاظم (ع) فرمود: هر کس که پدر و مادرش را اندوهگین کند آنان را ناسپاسی و اذیت کرده و با این عمل زشت رشته محبت بین خود و پدر و مادر را بریده …

قال الکاظم (ع:

) من احزن والدیه فقد عقهما (۱)

امام کاظم (ع) فرمود: هر کس که پدر و مادرش را اندوهگین کند آنان را ناسپاسی و اذیت کرده و با این عمل زشت رشته محبت بین خود و پدر و مادر را بریده است.

نکته‌ها:

۱) آزار و اذیت پدر و مادر را، به‌‌گونه‌ای که پیوند محبت بین آنها با فرزند بریده شود «عاق والدین» می‌نامند.

۲) انسان، کاری انجام بدهد که «عاق والدین» شود حرام است. حضرت رضا (ع:) «حرم الله عقوق الوالدین» (۲)

۳) نه تنها «عاق والدین» حرام، و گناه محسوب می‌شود بلکه از گناهان کبیره به شمار می‌آید. امام صادق (ع:) «ان من الکبائر عقوق الوالدین» (۳)

۴) پیامبر اعظم (ص) فرمود: خداوند به کسی که «عاق والدین» است می‌فرماید: هر کار خوبی که می‌خواهی انجام بدهی بده، ولی من تو را نمی‌آمرزم «اعمل مارشئت، فانی لا اغفر لک» (۴)

۵) پدر و مادر چه نیک باشند چه بد، فرزند، اجازه بی‌حرمتی به آنان را ندارد. او باید در هر حال احترام آنها را حفظ کند. امام باقر (ع... :)« و بر الوالدین برین کانا او فاجرین» (۵)

۶) نگهداشتن حرمت پدر و مادر و نیکی به آنان واجب است. قرآن کریم «و بالوالدین احسانا» (۶)

۷) فرزند، در هیچ شرایطی حق ندارد پدر و مادر را با نگاه خشمناکش بنگرد و اگر با چشمان غضب آلودش آنان را آزار بدهد، خداوند نماز او را قبول نمی‌کند. امام صادق (ع:) «لم یقبل الله له صلاه» (۷)

۸) خداوند در قرآن کریم فرموده است: نباید به پدر و مادر خود «اف» بگویید «فلا تقل لهما اف» امام صادق (ع) فرمود: سبک‌ترین گناه و پایین‌ترین درجه بی‌احترامی در برخورد با پدر و مادر این است که فرزند به آنها «اف» بگوید و اگر واژه‌ای سبک‌تر از این واژه بود، خداوند آن را بیان می‌فرمود: «ادنی العقوق اف و لو علیم الله شئیا» اهون منه لنهی عنه» (۸)

۹) از آثار «عاق والدین» این است که بوی بهشت از پانصد سال راه به مشام انسان می‌رسد مگر کسی که «عاق والدین» باشد. (۹)

۱۰) احترام به والدین و پیروی از دستور آنان، محدود به حدود الهی است. قرآن کریم می‌فرماید: تا آنجا باید از پدر و مادر اطاعت کرد که دستورشان مخالف فرمان الهی و معصیت پروردگار نباشد. «و ان جاهداک علی ان تشرک بی‌مالیس لک به علم فلا تطعهما» (۱۰)

حجت‌الاسلام والمسلمین سید رضا تقوی

پی‌نوشتها:

-۱ تحف العقول، ص ۴۰۳

-۲ وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۲۱۷

-۳ تفسیر المیزان، ج ۱۶، ص -۲۳۰ علل الشرایع، ص ۴۷۹

-۴ بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۸۰

-۵ همان، ص ۵۶

-۶ اسرا، آیه ۲۳

-۷ وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۲۱۷

-۸ همان، ص ۲۱۶

-۹ همان

-۱۰ لقمان، ۱۵