شنبه, ۴ اسفند, ۱۴۰۳ / 22 February, 2025
مجله ویستا

نفت لیبی را رها کنید


نفت لیبی را رها کنید

دلیل اصلی شروع ۲ جنگ جهانی اول و دوم در قرن بیستم, سرکشی و قانون شکنی بیسمارک یا جنون هیتلر یا تفکر نازیسم نبوده, بلکه علت حقیقی آن, رقابت میان کشورهای استعمارگر اروپایی بود

دلیل اصلی شروع ۲ جنگ جهانی اول و دوم در قرن بیستم، سرکشی و قانون‌شکنی بیسمارک یا جنون هیتلر یا تفکر نازیسم نبوده، بلکه علت حقیقی آن، رقابت میان کشورهای استعمارگر اروپایی بود.

بعد از جنگ دوم جهانی با ورود ایالات متحده آمریکا به حلقه رقابت و درگیری‌ها، قواعد بازی و شرایط آن تغییر کرد و توافق بین کشورهای استعمارگر اساس و پایه بازی در مستعمره‌های قدیم و جدید آنان شد. توافقی که غالبا تحت لوای سازمان ملل و با کمک سازمان‌های اقتصادی، نظامی و انسان‌دوستانه آن انجام می‌شود یا با دیکته کردن سیاست‌های آمریکا پیش می‌رود.

● عامل اصلی جنگ

جنون معروف سرهنگ قذافی هم عامل اصلی جنگ ناتو در لیبی نبود. هر چند می‌دانیم که این «شاهنشاه آفریقا» و صاحب «کتاب سبز» سال‌ها مردم لیبی را سرکوب کرد؛ تعداد بسیاری از آنان را در طول این قیام کشت و آواره کرد و کشور ثروتمند لیبی را که انتظار می‌رفت ثروتمندترین کشور آفریقایی باشد به مکانی برای انحراف‌های خود تبدیل کرد و رشوه‌های بسیاری به غربیان پرداخت کرد تا با حکومت او همراه شوند.

این رشوه تنها مالی و نفتی نبود، همگان به یاد دارند چگونه تمامی امکانات هسته‌ای کشور لیبی را به ایالات متحده آمریکا تحویل داد. هر چند برخی تاکید دارند که برنامه هسته‌ای لیبی واقعی نبود. مهم‌تر از آن، همکاری قذافی با آمریکا در جنگ با تروریسم و ارائه تمامی اطلاعات لازم درباره اشخاص و گروه‌هایی بود که واشنگتن آنها را تروریست می‌خواند. همه به خاطر دارند کاندولیزا رایس، وزیر خارجه پیشین آمریکا روابط نزدیکی با قذافی برقرار کرد و تونی بلر، مشاور کاردان او برای بهبود چهره قذافی در میان کشورهای غربی به شمار می‌رفت.

با این حال باید گفت آنچه موجب ورود ناتو در جنگ با قذافی شد، هراس غرب از پیروزی مردم لیبی بر رهبر یگانه خود و تسلط بر اوضاع کشور بدون حضور و دخالت کشورهای غربی بود. پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) از خیزش مردمی لیبی بهره‌برداری کرد و برای ویرانی و سپس بازسازی این کشور دست به کار شد تا حکومتی در لیبی بر سر کار آورد که خواسته‌های غربیان را تامین کند. مردم لیبی به این تحلیل رسیده بودند که استعمارگران، بسیار بهتر از دیکتاتورهایی هستند که اجازه تشکیل احزاب و گروه‌های سیاسی را در طول حکومت خود به مردم نمی‌دهند.

قذافی تنها گروه‌هایی را تشکیل می‌داد که از او سود می‌بردند و این گروه‌های وابسته نیز در پایان از او دست کشیدند.

● بهانه دادن به بیگانگان

قذافی مردم لیبی را به جایی رساند که از ناتو خواستند آنها را از دست دیکتاتورشان نجات بخشد و ناتو نیز وارد نبرد زمینی با نیروهای قذافی شد. در ادامه این ماجراست که زمان بازسازی فرا می‌رسد؛ بازسازی آنچه قذافی و موشکباران نیروهای ناتو آن را نابود کردند. مهم‌تر از بازسازی ویرانه‌ها، بازسازی نظام دموکراتیک است که دوستدار کشورهای غربی باشد و از دولت‌هایی که از قذافی حمایت کرده‌اند، دوری کند، به گونه‌ای که مصطفی عبدالجلیل رئیس شورای انتقالی لیبی آن را بیان کرد.

روزنامه ایندیپندنت در نظرسنجی خود از ۲۰ شرکت اروپایی پیرامون آمادگی این شرکت‌ها در سرمایه‌گذاری مجدد در نفت لیبی آورده بود که تمامی این شرکت‌ها حاضر به سرمایه‌گذاری مجدد در بخش نفت لیبی بلافاصله پس از آرام شدن اوضاع و برقراری امنیت در این کشور هستند.

تردیدی نیست کشورهای غربی با رضایت و تفاهم، ثروت لیبی را میان خود تقسیم خواهند کرد تا رقابتی میانشان وجود نداشته باشد و راه را برای بهره‌برداری شرکت‌های نفتی خود و سرمایه‌گذاری در بخش نفت لیبی خواهند گشود. آنها ادعا می‌کنند جنگ داخلی لیبی جز با وساطت و دخالت کشورهای غربی و ناظران سازمان ملل متحد پایان نخواهد یافت.

البته همگان در جنگ‌های داخلی زیان خواهند دید جز شرکت‌های سرمایه‌گذاری و حامیان آنها و انسان‌های فرصت‌طلب که در این میان سود خواهند برد.

روزنامه‌‌الحیات

مترجم: محمدجواد گودینی