۱۸ اوت سال ۱۲۲۷ میلادی ـ سالروز مرگ چنگیز خان مغول و آخرین وصیت های او

۱۸ اوت (۲۷ مرداد) سال ۱۲۲۷ میلادی (رمضان ۶۲۴ هجری)، چنگیزخان مغول پس از تصرف سرزمین هایی از چین تا حاشیه اروپا، در ۷۲ سالگی درگذشت.
گروه بین المللی مامور کشف گور چنگیزخان مرکب …

۱۸ اوت (۲۷ مرداد) سال ۱۲۲۷ میلادی (رمضان ۶۲۴ هجری)، چنگیزخان مغول پس از تصرف سرزمین هایی از چین تا حاشیه اروپا، در ۷۲ سالگی درگذشت.

گروه بین المللی مامور کشف گور چنگیزخان مرکب از تاریخدانان، جغرافیون و باستاشنان پس از چهل سال بررسی سرانجام این گور را در تپه ای در ۲۶۰ کیلومتری شمالشرقی اولان باتور (پایتخت جمهوری مغولستان) و به فاصله نزدیکی از زادگاه وی (دامنه کوههای لینبانشان، نزدیک شهرک باتشیریت، ایالت هنتی Hentii) کشف کرده اند که به صورت یک اطاقک ۳ در ۳ در ۴ متری سنگی در عمق دو متری و در نزدیکی قله تپه است و در اطراف آن، قبور سنگی متعدد وجود دارد تا یافتن قبر چنگیز دشوار باشد. چنگیز خان هنگام تعقیب جلال الدین خوارزمشاه که لشگریان او را در منطقه پروان (افغانستان فعلی) شکست داده بود تا رود سند، به علت ناسازگار بودن آب و هوای این منطقه (پاکستان امروز) بیمار شده بود و پس از بازگشت به زادگاه خود، هنگام شکار نیز از اسب افتاده بود و این دو عامل باعث مرگ او شد. اما پیش از مرگ "گوریلتا (نشست)" سران مغول را تشکیل داده بود و وصیت های خود را کرده بود از جمله تاکید کرده بود که مجموعه قوانین وی، دزاساک (یاسا)، دقیقا رعایت شوند مخصوصا که در قلمرو مغول با دروغ، دزدی و تجاوز به زنان شوهر دار باید شدیدا مبارزه شود.

پیش از توسل به خشونت باید دست کم یکبار اخطار داده شود. دانشمندان، ادیبان و آگاهان - هر کس که می خواهند باشند باید به خدمت گرفته شوند و بدون مشورت با آنان کاری صورت نگیرد. در وحدت سران مغول کوچکترین خللی نباید به وجود آید. قوم مغول در هرجا که باشد باید از زندگی در داخل شهر و آلوده شدن به مفاسد شهری جدا امتناع کند و زندگانی چادر نشینی و یا به دور از شهر را از دست ندهد و .... قدیمی ترین یاسای چنگیزی به خط ایغوری نوشته شده است. در آخرین قوریلتای زمان چنگیز، دو پسر از سه پسر اصلی و زنده او Ogodei (اگدای یا اکتای) و Toluy (تولی یا تولوی) شرکت داشتند. "جوجی" پسر بزرگ او و فاتح روسیه و خزر پیش از تشکیل این نشست درگذشته بود و پنج پسر دیگر چنگیز از زنان غیر رسمی بودند که نقش مهمی به آنان واگذار نمی شد. نام چنگیز که موفق به متحد کردن اقوام مغول و سپس تصرف سرزمین های ترک نشین و آنگاه شمال شرقی و شرق ایران شد در ابتدا "تموچین" بود.

در غرب نام او را گنگیز (Genghis) تلفظ می کنند. چنگیز خان که بیم داشت روزگاری دشمنانش گور او را بیابند و بقایای جسدش را بیرون بیاندازند و روح او تا ابد ناراحت باشد محرمانه دستور داده بود که همه کسانی که در ساختن گور او و مراسم تشییع و تدفین جنازه شرکت کنند کشته شوند و این وصیت پس از مراسم تدفین به دست "اگدای" انجام گرفت و به همین جهت چهل سال طول کشید تا هیات بین المللی گور او را پیدا کند. جغتای (Jaghatay) که در میان سه پسر اصلی چنگیز کوچکتر از همه بود در آخرین "قوریلتای" شرکت نداشت. وی که در عملیات رود سند در کنار پدر بوده همانجا مامور شد که سند، مکران و کرمان را تصرف کند تا بعدا جلال الدین خوارزمشاه از آنها به صورت پایگاه استفاده نکند و جغتای کرمان را در سال ۱۲۲۲ میلادی متصرف شد، غارت کرد و ویران ساخت تا چیزی برای جلال الدین باقی نماند. مورخان ضمن تاکید بر خونریز بودن و شقاوت چنگیز خان در عین حال وی را مردی باهوش و دارای عزم و اراده نیرومند دانسته اند.