پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا

استاد رفعت اسطوره قرائت جهان اسلام


استاد رفعت اسطوره قرائت جهان اسلام

استاد محمد رفعت در سال ۱۳۰۰ هجری قمری مطابق با ۱۲۶۱ هجری شمسی در شهر قاهره, دیده به جهان گشود او در سن شش سالگی به بیماری شدیدی مبتلا شد, بدین جهت بینایی خویش از دست داده و تا پایان زندگی از این نعمت محروم گردید

استاد محمد رفعت در سال ۱۳۰۰ (هجری قمری ) ( مطابق با ۱۲۶۱ هجری شمسی) در شهر قاهره، دیده به جهان گشود. او در سن شش سالگی به بیماری شدیدی مبتلا شد، بدین جهت بینایی خویش از دست داده و تا پایان زندگی از این نعمت محروم گردید.

به گزارش ایکنا نام استاد شیخ محمد محمود رفعت در تاریخچه قرائت قرآن نامی است بس آشنا. نامی که درباره او افسانه های بی شماری رونق گرفت و او را به نابغه ای شگفت بدیل ساخت. مفتی سوریه پس از وفات وی در وصف استاد می گوید: اسلام، با وجود او جوانی و نشاط از سر گرفت گویند یک بار افسری کانادایی به نزد مدیر رادیوی انگلیس آمد و از او درخواست کرد تا زمینه ملاقات او را با شیخ رفعت فراهم آورد، چرا که پس از استماع صوت شیخ تحت تاثیر واقع و پذیرای آئین اسلام شده بود.

مدیر رادیو نیز به خواسته این شخص پاسخ مثبت داد و زمینه ملاقات او را با شیخ فراهم کرد تا جایی که آن مرد توانست مدتی را در کنار او زندگی کند. این افسر پس از خاتمه این مدت با بازگشت به سرزمینش در وصف چنین نابغه ای که تمامی ویژگی ها و خصایص نبوغ در او جمع شده بود، مقاله ای را به رشته تحریر در آورد.

وی در آن مقاله عنوان داشت که شیخ، اولین و تنها قاری قرآنی است که تعدادی بیشمار از غیر مسلمانان شیفته قرائت های زیبای او گشته اند.

نخستین کسی که با تشویق های خود وی را به سوی آموزش و قرائت قرآن کشاند، پدرش شیخ محمود بود و سپس نزد شیخ محمود حنفی که در شناخت الحان قرآنی استاد برجسته ای بود شروع به فراگیری قرآن کریم کرد.

مجله کل شیء از جمله نشریات معاصر استاد، در یکی از شماره های خود درباره استاد رفعت می نویسد: در روز های سه شنبه و جمعه هر هفته وقتی ساعت به ۹ می رسید، در محلی که جلسه قرآن برای استاد محمد رفعت تشکیل می شد انبوهی از جمعیت، مسجد را احاطه می کرد، آن گونه که دیگر در آن مسجد مکانی خالی از جمعیت یافت نمی شد. در این هنگام تلاوت استاد محمد رفعت در این مجلس مستقیما از رادیو در سراسر کشور پخش می شد و همگان می توانستند از صوت دلنشین استاد که معانی آیات قرآن را نیز در اذهان مستمعان بر جای می گذاشت استفاده کنند.

مشهور است که در سال ۱۳۵۶ ه. ق. رادیوی بریتانیا تلاوت سوره هود استاد رفعت را که در مدت سه روز در مسجدی که جمع کثیری از مردم برای استماع آن اجتماع کرده بودند، ضبط کرد و به دلیل این که این نوارها از کیفیت بسیار بالایی از لحاظ صوت، لحن و علم تجوید و قرائت، برخوردار است اکنون به عنوان یکی از مفاخر بزرگ بریتانیا محسوب می شود. استاد رفعت نیز در همین مکان قصار السور را با چهارده روایت قرائت کرد.

شیخ احمد الرزیقی که از قاریان معروف عصر حاضر است درباره استاد رفعت چنین می گوید: شیخ رفعت در قرائات تبحری کامل داشت. در علم وقف و ابتدا مسلط بود و خداوند در صوت ملکوتی وی نعمتش را به کمال رسانده و نیز به وی شناخت مقامات الحان قرائت را عطا کرده بود چنان که استاد وقتی آیه ای را درباره وعده ها و توصیف بهشت تلاوت می کرد در آن آیه، نغمه و آهنگی را انتخاب می کرد که شنونده کیفیت بهشت را می توانست تجسم کند و یا اگر آیه ای را درباره عذاب تلاوت می کرد با انتخاب الحان مناسب شدت عذاب و آتش جهنم را به مستمع می فهماند.

استاد محمدعبدالوهاب که خود در زمینه موسیقی تسلط وافری داشت، درباره استاد نقل می کند: استاد رفعت مانند فرشته ای است که برای نخستین بار از آسمان آمده است. محمودالسعدنی نیز می گوید: وجود استاد رفعت پر از ایمان و تصدیق بود به آن چه که تلاوت می کرد. علی خلیل از جمله استادانی که به انتخاب قاری برای رادیو قاهره می پرداخت در وصف رفعت اظهار می کند: او آرام بود، وقتی در کنار او بودی احساس می کردی که در باغی جاودان نشسته ای و در کنارش ملائکه قرار داشتند و چهره ای با اخلاص، با تومانینه و صفا را می دیدی. ساعات تلاوت شیخ در ایام سه شنبه و جمعه، ساعاتی مقدس در نظر تمامی مسلمانان جهان بود ساعاتی که مسجدفاضل شاهد انبوهی از جمعیت بود آن هم در حالی که در آن زمان میکروفونی وجود نداشت. عاقبت دست تقدیر چنین اراده کرد که این صوت طلایی خاموش شود، آری عاقبت این نابغه بزرگ اسلام در گذشت اما صوت او چون نور پرفروغ خورشید باقی ماند تا همواره ره گشای انسان ها باشد.

صوتی که در خدمت کلام خداوند قرار گرفت و به علم قرائت اعتبار دیگری بخشید. سرانجام این ستاره پرفروغ در سن ۶۹ سالگی به سال ۱۳۶۹ ه. ق. ( ۱۳۲۸ل ه. ش. ) در شهر قاهره خاموش شد گرچه یادش هرگز در خاطره ها از بین نخواهد رفت.