چهارشنبه, ۲ خرداد, ۱۴۰۳ / 22 May, 2024
مجله ویستا

خیلی از بیماری ها «سرطان» هستند


خیلی از بیماری ها «سرطان» هستند

بیشتر مردم فکر می کنند سرطان برای نوجوانان پیش نمی آید سرطان در بزرگسالان متداول تر است و احتمالا کسانی را می شناسید که سرطان گرفته باشند, مثل سالخوردگان فامیل یا یکی از دوستان خانوادگی

بیشتر مردم فکر می‌کنند سرطان برای نوجوانان پیش نمی‌آید. سرطان در بزرگسالان متداول‌تر است و احتمالا کسانی را می‌شناسید که سرطان گرفته باشند، مثل سالخوردگان فامیل یا یکی از دوستان خانوادگی. اما نوجوانان هم ممکن است به بعضی از انواع سرطان مبتلا شوند. اگر می‌خواهید بیشتر در مورد سرطان اطلاعات پیدا کنید، تا انتهای مطلب ما را همراهی کنید.

● ماهیت سرطان

کلمه سرطان به خیلی از بیماری‌ها اطلاق می‌شود نه فقط یک بیماری. در واقع، بیشتر از ۱۰۰ نوع بیماری وجود دارد که تحت نام عمومی سرطان خوانده می‌شوند. چیزی که در همه این بیماری‌ها مشترک است، رشد بیش از اندازه سلول‌هاست، واحدهای ریزی که تشکیل‌دهنده موجودات زنده هستند. سرطان زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌ها شروع به رشد و تکثیر شدن به طریقی غیرکنترل‌شده می‌کنند. سلول‌های طبیعی بدن در طول مدت زمانی رشد کرده و تکثیر می‌شوند تا زمانیکه بالاخره می‌میرند. اما سلول‌های سرطانی به رشد و تکثیر شدن خود همینطور ادامه می‌دهند.در آخر، در کنار هم جمع شده و تومورها را می‌سازند. تومورها غده‌هایی هستند که می‌توانند در فرآیندهای طبیعی بدن ایجاد مشکل کنند. گاهی‌اوقات، سلول‌های یک تومور به یک بافت یا اندام دیگری می‌روند که متاستاز یا انتشار سرطان نامیده می‌شود. با اینکه ممکن است به نظرتان خیلی ترسناک برسد، اما بیشتر سرطان‌ها قابل کنترل و درمان هستند و افراد سرطانی زیادی می‌توانند بهبود یافته و به زندگی عادی خود برگردند.

● چگونگی ابتلا به سرطان

هیچکس دقیقا نمی‌داند که چطور سرطان در برخی افراد ایجاد می‌شود. دانشمندان و محققان مشغول تلاش برای کشف این مسئله هستند که چرا بعضی‌ها سرطان می‌گیرند و بعضی دیگر نمی‌گیرند. این به آنها برای پیشگیری از بروز سرطان نیز کمک می‌کند. البته دکترها تصوراتی از علت ابتلای افراد به سرطان دارند. دلایل اصلی آن عوامل ژنتیکی و برخی محرک‌های محیطی و رفتاری هستند. تمایل به ایجاد برخی از انواع سرطان ارثی شناخته شده است. این یعنی ژن‌‌هایی که با آن متولد می‌شوید ممکن است به ابتلا به سرطان گرایش داشته باشند. مثلا اگر یکی از اقوام نزدیک شما قبلا سرطان سینه یا روده داشته است، احتمال اینکه شما نیز این ژن را از او به ارث برده باشید زیاد است، حتی اگر هیچوقت به آن مبتلا نشوید. بعضی محرک‌های رفتاری و محیطی هم می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در سلول‌های بدن شود که آنها را به سمت سرطانی شدن تحریک کند. مثلا سیگار کشیدن یکی از عوامل متداولی است که احتمال ابتلا به سرطان ریه را بالا می‌برد. قرار گرفتن در معرض نور آفتاب هم یکی دیگر از دلایلی است که احتمال ابتلا به سرطان پوست را بالا می‌برد. این نوع محرک‌ها به مرور زمان در بدن اثر می‌گذارند، به همین دلیل سرطان‌هایی که از آنها ایجاد می‌شود ممکن است تا رسیدن شما به بزرگسالی خود را نشان ندهد. این یک دلیل برای این است که نوجوانان کمتر از بزرگسالان به سرطان مبتلا می‌شوند.

● دکترها چطور سرطان را درمان می‌کنند؟

بیشتر سرطان‌ها قابل درمان هستند، مخصوصا انواعی از سرطان که نوجوانان به آن مبتلا می‌شوند. تعداد کسانی که از سرطان بهبود می‌یابند هر سال بیشتر می‌شود زیرا هر روز روش‌های درمانی جدیدی کشف می‌شود. سه روش اصلی برای درمان سرطان «جراحی»، «شیمی‌درمانی» و «پرتودرمانی» است. از آنجا که سرطان در بیماران مختلف متفاوت است، برنامه درمانی هر فرد مخصوص خود او تنظیم می‌شود. ممکن است یکی از این روش‌ها یا ترکیبی از آنها برای بیمار سرطانی استفاده شود. در جراحی بافت سرطانی برداشته می‌شود. برحسب محل سرطان، جراحی می‌تواند ساده یا پیجیده باشد، از اینرو عمل ممکن است سرپایی (که در آن نیازی نیست بیمار در بیمارستان بستری شود) باشد و یا نیاز به بستری شدن پیدا کند. به‌طور عمومی، جراح بافت سرطانی را به همراه قسمت از بافت سالم اطراف آن برمی‌دارد تا مطمئن شود همه سرطان برداشته شده و پخش نشده است. درمان سرطان بااستفاده از دارو، «شیمی‌ درمانی» نامیده می‌شود. برخی از انواه سرطان خیلی خوب به شیمی ‌درمانی که معمولا نیاز به بستری شدن بیمار ندارد، پاسخ می‌دهند.

کسی که تحت شیمی‌درمانی قرار می‌گیرد، دچار حالت‌تهوع، خستگی، ریزش مو یا عوارض جانبی دیگر می‌شود. برخی از این عوارض‌جانبی به این دلیل اتفاق می‌افتند که داروهای شیمی ‌درمانی برخی سلول‌های سالم بدن را نیز در جریان از بین بردن سلول‌های بدخیم، نابود می‌کنند. با گذشت زمان این سلول‌های سالم دوباره شروع به رشد می‌کنند و بیشتر عوارض‌جانبی ناپدی می‌شوند. «پرتو درمانی» یکی دیگر از روش‌های درمان سرطان است. شخصی که تحت پرتودرمانی برای سرطان قرار می‌گیرد، معمولا توسط متخصص پرتودرمانی درمان می‌شود، شخصی که در استفاده از پرتو برای کشتن سلول‌های سرطانی تخصص دارد. دستگاه‌های پرتودرمانی اشعات بسیار قوی یا الکترون‌هایی با انرژِ بسیار بالا به قسمتی از بدن که سرطانی شده است، می‌رساند. پس از رسیدن دوزهای مختلف از اشعات سطوح بالا، بسیاری از تومورهای سرطانی از بین می‌روند. پرتودرمانی معمولا بدون درد است اما ممکن است عوارض جانبی مثل خستگی، حالت‌تهوع، استفراغ یا اسهال داشته باشد. برخی بیماران شکایت می‌کنند که ناحیه آسیب دیده به شکل آفتاب‌سوختگی در‌می‌آید. اما بیشتر این عوارض‌جانبی موقتی هستند.