ترویج فرهنگ آرشیوی

آشنا كردن آرشیوها, آرشیویست ها و عامه مردم با استراتژی ها و اقداماتی كه در آرشیوهای آمریكای لاتین صورت می گیرد تا داشته های اسنادی خود را منتشر كرده و به دیگران بشناسانند, و ارتقا سطح برنامه ها و اقداماتی كه برای نزدیك شدن به جامعه انجام می شود و تصویر مناسبی از آرشیو ارایه می دهد تا هویت آن را تایید كند, از اهداف این مقاله است

آشنا كردن آرشیوها، آرشیویست ها و عامه مردم با استراتژی ها و اقداماتی كه در آرشیوهای آمریكای لاتین صورت می گیرد تا داشته های اسنادی خود را منتشر كرده و به دیگران بشناسانند، و ارتقا سطح برنامه ها و اقداماتی كه برای نزدیك شدن به جامعه انجام می شود و تصویر مناسبی از آرشیو ارایه می دهد تا هویت آن را تایید كند، از اهداف این مقاله است.

فعالیت های علمی و فرهنگی در آرشیو

تا چندی پیش، تنها بخشی از آرشیو را كه به محققان خاصی سرویس می داد، می شناختیم، اما امروزه آن مفهوم تغییر كرده و بدون حذف آن زمینه خاص، آرشیو به مركز توسعه فعالیت های فرهنگی، علمی و تفریحی تبدیل و با زندگی علمی و فرهنگی مردم عجین شده است. در این راستا، آرشیو ها باید خدمتشان را افزایش داده، مجددا اهداف خود را تبیین کنند تا به آن چه كه مطابق خواست مردم جهان در آستانه قرن بیست و یكم می باشد، دست یابند. همچنین آرشیوها باید تلاش كنند مانند موسسات آموزشی در جامعه حضور دایمی داشته و فعالیت های متنوعی در این زمینه انجام دهند تا مردم با سلایق مختلف از آنها استفاده كنند. آرشیو یكی از موسسات بسیار مهم هر كشوری است زیرا، منابع مهمی را نگهداری می كند. این منابع به مردم یك كشور امكان می دهد تا هویت اجتماعی خود را شناخته، آن را حفظ كنند. همچنین آرشیو نقش اول را در تحققات مورد نیاز جامعه دارد زیرا مواد اولیه این تحقیقات یعنی اسناد را نگهداری و طبقه بندی كرده، در اختیار مخاطبان قرار می دهد. آرشیو اداری و تاریخی، باید اسناد را به عنوان منابع اولیه تحقیقات در زمینه های مختلف علمی حفظ كند، چرا كه این اسناد حاوی اطلاعات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی كشور هستند. این اطلاعات برای همه مردم جامعه، حیاتی است به طوری كه باید شناخته شده و در اختیار همگان قرار گیرد. با این حال نباید محدودیت هایی را كه در هر كشوری در خصوص دستیابی به اسناد وجود دارد نادیده گرفت.

اهمیت ترویج فرهنگ آرشیوی

«هر چند اغلب، فقط آرشیویست ها و محققین را می شناسیم، اما آرشیو یك پدیده ایستا و مرده نیست، بلكه باید به روح و زندگی جاری در دل آن پی برد و واقف شد. آرشیو باید مركز تجمعات، كنفرانس ها و برپایی نمایشگاه ها باشد.» هدف نهایی آرشیوها گسترش مفهوم آرشیو است یعنی: «ارایه خدمات به جامعه از طریق معرفی اسناد و اطلاعاتی كه در آنها وجود دارد.» با انجام اقدامات فرهنگی كه برپایه تبلیغات قرار دارد، اطلاعات و فعالیت های آرشیوی در اختیار عموم قرار می گیرد. این تبلیغات به دو شكل درونی و بیرونی انجام می گیرد. تبلیغات درونی شامل تمامی خدماتی است كه به مراجعان به آرشیو ارایه می شود. تبلیغات بیرونی شامل اقداماتی است كه برای آشنایی شهروندان صورت می گیرد. در سال های اخیر با پیشرفت فناوری، آرشیو به صورت دانش و علم درآمده، به عنوان مركز اطلاع رسانی از اهمیت فراوانی برخوردار شده است و شكل جدیدی از خدمات را به مراجعان و مخاطبان مختلف ارایه می کند. آرشیو در پی به دست آوردن نقش فعال در جامعه است و با ارایه طرح ها و برنامه های مختلف در طیف وسیعی، شهروندان را ترغیب می كند تا به مراكز آرشیوی مراجعه کنندو به آنها خدمات ارایه می دهد. در این راستا باید از فناوری ها و ابزاری استفاده كند كه ارایه خدمات گوناگون به متقاضیان و اموری را كه به طور سنتی به آرشیو محول شده (تحقیقات، نمایشگاه ها) امكان پذیر کند. اصولا در این روش آرشیو نقش مربی را دارد. نقشی كه برای پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی كشور مفید خواهد بود. آرشیو بدون فوت وقت باید برای ایجاد حساسیت در میان مردم و برقراری ارتباط با آنها در جستجوی بهترین استراتژی باشد تا ابعاد علمی و فرهنگی آرشیو اداری و تاریخی را منتشر كند و از این طریق ارزش آنها را نشان دهد. آرشیو باید بسیار پویا بوده و طرح ها را به سمت بعد تربیتی و برقرارری صلح هدایت كند تا ارزش های بومی را حفظ كرده و به این ترتیب بخش دیگری از مردم را كه به دلیل ناآگاهی، به آرشیو توجهی ندارند، به سوی خود جلب کند. انتشار شاخصه های علمی و فرهنگی، امكان دسترسی به اسناد و آرشیو را برای سایر شهروندان و عامه مردم فراهم می كند. باید توجه داشت كه برای تحقق این طرح ها و انجام درست فعالیت ها، نیازمند ابزار و دستمایه های اقتصادی، انسانی، مادی، فنی، علمی، زمان و حساسیت جامعه هستیم. همچنین باید شاخصه های ملی كه فعالیت ها بر اساس آن تنظیم شده، مشخص گردد تا پس از انجام موفقیت حاصل گردد. برای دستیابی به مخاطبین بیشتر، باید طرح های قوی تهیه كرد كه در آنها اسلوب شناسی، رعایت و حیطه كاری به دقت مشخص شود. این طرح ها باید به دقت زمان بندی شده باشد تا در موقع مقرر به پایان برسد.

ارتباط تنگاتنگی میان توسعه جامعه و استفاده مناسب از اطلاعاتی كه در دسترس آنهاست وجود دارد و آرشیو مسئول برقراری این ارتباط است زیرا اسناد در آن جا نگهداری و طبقه بندی می شوند، در نتیجه آرشیویست ها به عنوان افراد حرفه ای باید اسناد را منتشر ساخته و پویایی و فایده ای را كه آرشیو برای بهبود وضعیت جامعه و محیط پیرامون آن دارد، به دیگران بشناسانند. «ژان پی یر والت» در این مورد می گوید: «بدون درك مناسب و دقیق از آن چه كه هویت جامعه را می سازد، نمی توان جامعه ای را به سوی توسعه پایدار هدایت كرد.»

آرشیو بخشی از جامعه است و اقداماتی كه برای آشنا كردن جامعه انجام می دهد، بر اهمیت او می افزاید. این جاست كه ترویج فرهنگ آرشیوی ضرورت می یابد و موجب می شود كه مردم فرهنگ و ارزش های خود را حفظ كرده و همواره برای شناخت هویت خود كوشش کنند. چند نمونه از طرح های اجرا شده جهت ترویج علم آرشیوی در آمریكای لاتین انتشار گنجینه اسنادی و فعالیت های آرشیوی منشا طرح های ترویج علم آرشیوی در آرشیوهای آمریكای لاتین بوده است و هدف از این اقدامات عبارت است از: جلب توجه مردم، در میان گذاردن تجاربی كه پس از شناخت ادارات آرشیو به دست خواهد آورد و اعلام این مطلب كه اطلاعات جالبی در آرشیو و اسناد آن وجود دارد كه هم در كارهای تحقیقاتی و هم برای پر كردن اوقات فراغت می توان از آنها استفاده كرد. در این جا به چند نمونه از این طرح ها كه به طور معمول و سنتی در آرشیوها اجرا می شود، اشاره می کنیم:

---